(Congannghean.vn)-Với ý nghĩa có tính ứng dụng thực tiễn, góp phần cung cấp nguồn điện tái sinh phục vụ cho sinh hoạt, sản xuất tại địa phương và góp phần thu gom rác thải, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, dự án “Guồng nước đa năng” của học sinh Bùi Thái Trung và Đặng Văn Phát (giáo viên hướng dẫn là thầy Nguyễn Hà Nam) - Trường THCS Diễn Hải, huyện Diễn Châu đã xuất sắc đạt giải Nhất tại Cuộc thi Sáng tạo Thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc năm 2020. Đây là thành tích cao nhất của tỉnh Nghệ An kể từ khi tham gia cuộc thi.
 |
| Hai em Thái Trung và Văn Phát cùng thầy giáo hướng dẫn Nguyễn Hà Nam |
Nghĩ là làm, đầu tháng 8/2019, Thái Trung và Văn Phát bắt tay vào việc chế tạo chiếc máy “kỳ diệu” này. Thế nhưng, khi lắp ráp chiếc máy, 2 em gặp rất nhiều khó khăn như: Vật liệu tái sử dụng rất khó tìm, nếu mua mới thì tốn nhiều tiền, rất khó lắp ráp các chi tiết máy móc. Lúc thể nghiệm, guồng nước chưa vận hành được như ý muốn. Thậm chí, sau nhiều lần thất bại, có những lúc Thái Trung và Văn Phát muốn bỏ cuộc. Tuy nhiên, với lòng say mê sáng tạo, ý chí quyết tâm, Thái Trung và Văn Phát tiếp tục khắc phục những khó khăn, kiên trì, chăm chỉ, tỉ mỉ từng công đoạn và được sự hỗ trợ, giúp đỡ nhiệt tình của thầy Nguyễn Hà Nam, mô hình “Guồng nước đa năng” đã đi vào hoạt động.
Cấu tạo của guồng nước đa năng được chia làm 8 bộ phận chính: Guồng nước kích thước đường kính 80 cm, được làm từ các vật liệu dễ kiếm như nhựa tái sinh, thép hộp; Bộ phận bơm nước được làm từ ống nhựa, đường kính 5 cm, cao 45 cm và cần bơm dài 55 cm; Guồng vớt rác được làm từ các tấm nhựa tái sinh, thép hộp và thanh thép 6; Bộ phận truyền rác, lưới chân rác; Hệ thống truyền và biến đổi chuyển động (bánh răng, dây cu-roa, băng chuyền, buly guồng nước và buly máy phát); Phao làm từ xốp giúp guồng có hể nối được trên mặt nước; máy phát điện và bộ lưu điện.
“Động năng của dòng chảy tác động lên guồng nước quay, khi guồng nước quay sẽ đồng thời truyền động năng tới 3 bộ phận là guồng vớt rác, bơm nước và máy phát điện. Được truyền động năng, guồng vớt rác quay tròn, lưới vớt rác sẽ vớt rác nổi trên mặt nước và chuyển lên băng chuyền rồi chuyền về bộ phận chứa rác. Đồng thời, píttông bơm nước sẽ chuyển động tịnh tiến và bơm nước theo ống dẫn lên cao. Cùng lúc đó, động năng được truyền qua dây cu-roa và truyền đến máy phát điện làm quay rotor và phát ra dòng điện. Dòng điện sẽ theo dây truyền đi qua bộ chính lưu để chuyển điện xoay chiều thành một chiều và nạp vào ắc quy”, Thái Trung và Văn Phát say sưa giới thiệu với chúng tôi về nguyên lý hoạt động của guồng nước với dày đặc những thuật ngữ chuyên môn, linh kiện điện tử.
 |
| Mô hình “Guồng nước đa năng” |
Cả hai em cũng chia sẻ về tính ưu trội của mô hình: Thiết bị có thể dùng để vớt rác trên các con sông, con suối. Đồng thời, có thể khai thác năng lượng dòng nước để làm quay máy phát điện hoạt động tạo ra dòng điện xoay chiều. Đặc biệt, guồng nước này có thể chuyển hóa từ cơ năng của nước thành cơ năng của máy bơm để bơm nước mà không cần dùng điện; góp phần giảm bớt sự ô nhiễm môi trường cũng như giáo dục người dân biết bảo vệ môi trường.
Không giấu khỏi niềm vui, niềm tự hào về 2 học trò “cưng” đã xuất sắc đạt giải Nhất tại cuộc thi Sáng tạo Thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc năm 2020, thầy giáo Nguyễn Hà Nam (giáo viên dạy môn Tiếng Anh - thầy giáo hướng dẫn) cho biết: “Thái Trung và Văn Phát đều có tố chất thông minh, nhanh nhẹn, hoạt bát. Các em có nhiều ý tưởng hay, kỹ năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn rất tốt. Trong thời gian tới, tôi cùng Thái Trung và Văn Phát sẽ hoàn thiện guồng nước đa năng hơn nữa về mặt thẩm mỹ và mong sản phẩm sáng tạo của học trò mình được áp dụng rộng rãi hơn trong đời sống”.
.