(Congan.nghean.gov.vn)-Từ ngày 01/01/2023, sổ hộ khẩu giấy, sổ tạm trú giấy chính thức không còn giá trị sử dụng, thay vào đó, bằng công nghệ quản lý điện tử trên căn cước công dân (CCCD), có đặc tính liên thông giữa các đơn vị khi người dân cần giao dịch, xác nhận. Đây là một chủ trương lớn, mang tính bước ngoặt mang lại nhiều tiện ích cho người dân. Tuy nhiên, trong quá trình tiếp nhận, giải quyết vẫn còn nhiều vướng mắc. Để phòng ngừa, kịp thời chấn chỉnh, Công an tỉnh Nghệ An đã tăng cường kiểm tra, khảo sát việc triển khai các phương thức sử dụng thông tin về cư trú phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công.
 |
| Đoàn kiểm tra công tác thực hiện Nghị định 104 của UBND tỉnh kiểm tra tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh |
Từ ngày 01/01/2023, sổ hộ khẩu giấy, sổ tạm trú đã chính thức bãi bỏ và không còn giá trị sử dụng theo quy định tại Khoản 3, Điều 38, Luật Cư trú. Ngày 21/12/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 104 về sửa đổi bổ sung một số điều của các Nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công. Tại Điều 14 Luật cư trú, quy định khi giải quyết thủ tục hành chính, cơ quan có thẩm quyền được giao trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công phải khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia (DLQG) về dân cư bằng một trong các phương pháp như: Tra cứu, khai thác thông tin cá nhân qua chức năng của hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở DLQG về dân cư hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia; qua tài khoản định danh điện tử của công dân hiển thị trong ứng dụng VNeID; sử dụng thiết bị đầu đọc đã được kết nối trực tuyến với Cơ sở DLQG về dân cư bao gồm thiết bị đọc mã QRCode hoặc thiết bị đọc chíp trên thẻ CCCD gắn chíp… Trường hợp không thể khai thác được thông tin về cư trú của công dân theo hình thức nêu trên, cơ quan thẩm quyền có thể yêu cầu công dân nộp bản sao hoặc xuất trình một trong các giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú như thẻ CCCD, chứng minh nhân dân, giấy xác nhận thông tin về cư trú, giấy thông báo số định danh cá nhân và thông tin công dân trong Cơ sở DLQG về dân cư.
 |
| Kiểm tra, khảo sát nhằm kịp thời đánh giá kết quả thực hiện các phương thức sử dụng thông tin về cư trú phục vụ giải quyết thủ tục hành chính |
Có thể nhận thấy rằng, việc bỏ sổ hộ khẩu giấy là chủ trương lớn, mang tính bước ngoặt, mang lại nhiều lợi ích, tạo điều kiện thuận lợi tốt nhất cho công dân trong thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của công dân. Bên cạnh đó, giảm thiểu chi phí cho các cơ quan hành chính Nhà nước trong việc khai thác dữ liệu về dân cư, tăng cường tính công khai, minh bạch tất cả các thủ tục hành chính; kết nối, chia sẻ thông tin về dân cư giữa các ngành, lĩnh vực được thuận lợi, góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội và chuyển đổi số quốc gia, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước.
 |
| Công an phường Trường Thi, thành phố Vinh hướng dẫn công dân đăng ký hộ khẩu thường trú, tạm trú và xác nhận cư trú trên hệ thống dịch vụ công quốc gia |
Thực tế, trong quá trình triển khai, tại cơ quan thẩm quyền, các cán bộ, công chức, viên chức nghiên cứu Nghị định 104 cũng như các văn bản vi phạm pháp luật vẫn đang còn sơ sài, chưa nắm chắc được nội dung. Một số tiếp nhận, giải quyết thủ tục không thực hiện tra cứu, khai thác thông tin về cư trú trong Cơ sở DLQG về dân cư theo đúng quy định; chưa nhận thức đầy đủ 07 phương thức thay thế sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy theo như hướng dẫn của Bộ Công an. Một số địa phương còn yêu cầu công dân cung cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú làm phát sinh hồ sơ, thủ tục, tốn kém, mất thời gian. Việc cấp giấy xác nhận thông tin cư trú còn khó khăn, vướng mắc, chưa linh hoạt, thuận lợi cho công dân.
 |
| Từ ngày 01/01/2023, thay sổ hộ khẩu giấy bằng sổ hộ khẩu điện tử |
Nghệ An là 1 trong 14 tỉnh kết nối sớm nhất hệ thống giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh với hệ thống Cơ sở DLQG dân cư. Để phòng ngừa, cũng như kịp thời chấn chỉnh những tồn tại, tỉnh Nghệ An đã thành lập đoàn kiểm tra, khảo sát việc triển khai các phương thức sử dụng thông tin về cư trú phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công. Về phía Công an tỉnh, vai trò nòng cốt, Lãnh đạo Công an tỉnh chỉ đạo quán triệt, yêu cầu 100% lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị triển khai thực hiện nghiêm Công văn số 302 của UBND tỉnh về triển khai thi hành Nghị định 104. Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh tham mưu cho Lãnh đạo Công an tỉnh có văn bản chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương nhằm chấn chỉnh việc thực hiện Nghị định 104, đảm bảo theo đúng quy định. Bên cạnh đó, Công an tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra, khảo sát việc triển khai các phương thức sử dụng thông tin về cư trú phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công trên địa bàn tỉnh Nghệ An năm 2023. Công an các đơn vị, địa phương thiết lập đường dây nóng để tiếp nhận, giải quyết các khó khăn, vướng mắc của công dân khi thực hiện các thủ tục hành chính yêu cầu sử dụng thông tin về cư trú, cấp xác nhận thông tin về cư trú. Cán bộ, chiến sĩ tiếp nhận giải quyết thủ tục hành chính phải trực tiếp tra cứu, khai thác thông tin công dân trên hệ thống Cơ sở DLQG về dân cư trong quá trình tiếp nhận hồ sơ cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ CCCD, nghiêm cấm cán bộ yêu cầu công dân xuất trình giấy xác nhận thông tin về cư trú, giấy thông báo số định danh cá nhân. Trường hợp không thực hiện tra cứu được thông tin công dân trên hệ thống, cán bộ phải thông báo lý do cụ thể để người dân hiểu và phối hợp thực hiện; đồng thời, cán bộ thống kê ghi rõ những trường hợp không thực hiện tra cứu được để phục vụ kiểm tra khi có yêu cầu. Bên cạnh đó, tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp gây khó khăn, phiền hà cho công dân khi thực hiện thủ tục cấp xác nhận thông tin về cư trú.