(Congannghean.vn)-Cứ mỗi dịp tết Nguyên đán cận kề, xuất phát từ lợi nhuận kếch sù, cộng với nhu cầu tiêu thụ lớn, hoạt động mua bán, vận chuyển pháo nổ và pháo hoa nổ lại “vào guồng”. Bất chấp có thể để lại hậu quả khi sử dụng, hoặc vướng vòng lao lý, đến hẹn lại lên, những nẻo đường pháo lậu vẫn nhộn nhịp như những đợt sóng ngầm.
 |
| Công an Nghệ An phát động học sinh kí cam kết không sử dụng pháo nổ |
 |
| Đối tượng cùng tang vật 198kg pháo lậu bị phát hiện, bắt giữ |
MUÔN NẺO ĐƯỜNG… PHÁO LẬU!
Từ câu chuyện của bà Xuân, chúng tôi tìm đến các xã bãi ngang của địa đầu xứ Nghệ để mục sở thị về những đợt “sóng ngầm” pháo lậu ngày cuối năm. Bên ngoài, vẫn bình yên nhưng theo ông Cao Xuân Điệp, Chủ tịch UBND xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) thì, người dân vẫn lén lút tàng trữ, buôn bán pháo nổ. Hằng năm, chính quyền địa phương đều tổ chức tuyên truyền, kí cam kết và có các hình thức giáo dục, răn đe đối với người vi phạm nhưng vấn nạn này vẫn diễn ra, đặc biệt là vào dịp tết nguyên đán cận kề. Một lãnh đạo Công an huyện Quỳnh Lưu cung cấp thêm, tội phạm trong lĩnh vực pháo nổ mặc dù không thuộc diện ma mãnh, gian xảo nhưng phạm vi hoạt động rộng, đối tượng đa dạng, dễ bị lôi kéo, kích động dẫn đến hoạt động trong lĩnh vực này thường xuyên xáo trộn, gần như không theo bất cứ quy luật nào.
Trước đây, trên địa bàn huyện Quỳnh Lưu có đối tượng Trần Văn Khôi, trú tại xã Quỳnh Ngọc được ví như “ông trùm” pháo lậu. Nhiều năm liền, Khôi đã thoát khỏi lưới pháp luật và trở thành “ông trùm” mua bán pháo trái phép tại vùng biển Quỳnh Lưu. Phải mất rất nhiều công sức và thời gian, Công an huyện Quỳnh Lưu phối hợp với Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Nghệ An, xác lập chuyên án mới bắt quả tang được đối tượng, khi đang vận chuyển 117kg pháo đi tiêu thụ. “Ông trùm” sa cơ, nhưng hoạt động buôn bán, vận chuyển và tàng trữ pháo nổ trái phép trên địa bàn vẫn diễn ra, hằng năm Công an Quỳnh Lưu đã phát hiện, bắt giữ hàng chục vụ việc liên quan.
 |
| Hiện trường vụ nổ xe khách do chở pháo lậu |
Ở một địa bàn giáp ranh khác là huyện Diễn Châu, hoạt động của tội phạm liên quan đến pháo nổ cũng diễn ra hết sức nhức nhối. Thượng tá Nguyễn Duy Thanh, Trưởng Công an huyện này cho biết: Các đối tượng phạm tội buôn bán, vận chuyển pháo nổ trái phép đều dùng những thủ đoạn hết sức tinh vi nên rất khó phát hiện. Thành phần phạm tội chủ yếu là lứa tuổi thanh niên, không có công ăn việc làm ổn định, dễ dàng bị lôi kéo tham gia vào hoạt động buôn bán, vận chuyển pháo nổ trái phép. Một số đối tượng thì lợi dụng việc chở hàng hóa xuất qua cửa khẩu, khi lái xe trở về Việt Nam thì cất giấu pháo trái phép trên xe, vận chuyển về Việt Nam tiêu thụ. Mỗi khi bị lực lượng chức năng phát hiện, các đối tượng đều có dấu hiệu chống trả.
Thực tế cho thấy, trong nhiều năm trở lại đây, lợi dụng Nghệ An có đường biên giới trải rộng với nước bạn Lào, lại có đường biển kéo dài nên các loại tội phạm, trong đó có tội phạm về pháo nổ, thường xuyên lợi dụng, móc nối với các ổ nhóm, đối tượng bên ngoài để tuồn "hàng" vào sâu trong nội địa, ém chờ đến áp Tết Nguyên đán để tiêu thụ. Hoạt động mua bán, vận chuyển pháo nổ trái phép diễn ra khá sôi động trong vài năm trở lại đây, tội phạm thuộc lĩnh vực này bắt đầu rải rác gom hàng từ đầu tháng 6, và ồ ạt vào những tháng cuối năm. Để ngăn chặn nguồn cung, Công an Nghệ An đã chủ động triển khai các kế hoạch "đánh bắt xa bờ", tập trung chủ yếu vào các địa phương nhức nhối về buôn bán, tàng trữ, vận chuyển pháo trái phép để ngăn chặn từ xa nhưng vì lợi nhuận, tội phạm về pháo vẫn lén lút hoạt động, gây bất ổn về an ninh trật tự, thậm chí gây ra những hệ lụy đau lòng cho chính bản thân mình và những người xung quanh.
 |
| Đối tượng vận chuyển pháo nổ bằng thuyền đánh cá bị bắt giữ tại Nghệ An |
TAI NẠN THƯƠNG TÂM TỪ PHÁO NỔ
Thực tế cho thấy, đã có không ít vụ tai nạn thương tâm liên quan đến pháo nổ xảy ra. Còn nhớ, vụ tai nạn thương tâm xảy ra vào ngày 2-06-2016 khi chiếc xe khách loại 30 chỗ mang biển kiểm soát Lào UN3897 chở 13 người đều quê Nghệ An, đang trên đường về cửa khẩu Cha Lo thì bất ngờ bị nổ tung khiến 8 người chết tại chỗ, ba người khác bị thương nặng. Nguyên nhân được xác định là do xe chở pháo lậu với số lượng lớn, gặp sự cố nên đã gây cháy nổ. Mới đây nhất, vào ngày 03-12-2020, lực lượng Hải quan Lào đang kiểm tra 1 chiếc xe chở hàng nghi có pháo lậu tại khu vực cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) và Densavan (Savanakhet, Lào). Trong quá trình kiểm tra, bất ngờ pháo phát nổ làm 1 cán bộ Hải quan Lào đã tử vong, 4 người khác bị thương nặng. Ngoài ra, vụ nổ còn gây cháy các xe ở xung quanh và cháy luôn trạm soi chiếu ở gần đó.
Trong một diễn biến khác, trên địa bàn Nghệ An vào dịp tết Nguyên đán hàng năm đều ghi nhận xảy ra các trường hợp tai nạn ở trẻ liên quan đến pháo nổ. Năm 2018, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An cấp cứu 2 trường hợp là học sinh nhập viện với tình trạng bàn tay bị dập nát do bị pháo nổ. Mới đây nhất, vào ngày 4/1/2021, Bệnh viện Đa khoa 115 Nghệ An tiếp nhận cấp cứu cho 2 bệnh nhân bị pháo nổ trọng thương. Em Cao Trọng Tr. (SN 2006) đi chăn bò có nhặt được một quả pháo lớn rồi đem về nhà bà nội ở xóm 8, xã Nghi Kim (TP Vinh). Tại đây, em Tr. cùng chú họ của mình là em Cao Trọng H. (SN 2005), cùng trú xã Nghi Kim đưa quả pháo ra sau nhà dùng kìm đập. Bất ngờ pháo phát nổ khiến 2 chú cháu trọng thương. Trong đó, em H. bị nát bàn tay trái hoàn toàn, không thể phục hồi. Riêng em Tr. bị thương nặng ở mặt, môi, má. Mắt em Tr. cũng bị ảnh hưởng sau vụ nổ.
NGĂN CHẶN NHỮNG CHUYẾN HÀNG “TỬ THẦN”
Để kịp thời làm tốt công tác đấu tranh, phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật về pháo, Công an tỉnh Nghệ An đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 485 ngày 27/8/2020 về phòng, chống các hành vi vi phạm về pháo trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021. Đồng thời, xây dựng kế hoạch triển khai chỉ đạo công tác đấu tranh phòng, chống pháo trong toàn lực lượng Công an tỉnh bắt đầu từ ngày 1/9/2020 đến ngày 26/2/2021. Những ngày cuối năm, thực hiện Mệnh lệnh của Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An về mở đợt ra quân thực hiện đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, đảm bảo ANTT Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, Công an các đơn vị, địa phương đã đồng loạt ra quân trấn áp tội phạm, trong đó đã phát hiện, bắt giữ hàng chục vụ vận chuyển, mua bán và tàng trữ trái phép pháo nổ.
Điển hình, ngày 21/11/2020, Công an huyện Diễn Châu bắt quả tang đối tượng Nguyễn Văn Hoàng (SN 1997) trú tại thôn 7, xã Diễn Kỷ đang vận chuyển trên xe máy 10 kg pháo. Tiến hành khám xét tại nhà riêng, lực lượng Công an tiếp tục thu giữ được 120 kg pháo hoa và pháo bi các loại do nước ngoài sản xuất. Ngày 23/12/2020, Công an thị xã Hoàng Mai bắt đối tượng Nguyễn Văn Nhật (SN 1989), trú tại xã Quỳnh Minh, huyện Quỳnh Lưu khi đang vận chuyển trái phép 1 thùng cát tông chứa 20 hộp pháo nổ (loại 36 quả). Khám xét khẩn cấp nơi ở của đối tượng, lực lượng công an thu giữ thêm 60 hộp pháo hoa nổ. Tổng số pháo thu giữ là 115 kg pháo.
Trước đó, ngày 20/12/2020, tại ngã ba Nam Cấm thuộc địa bàn huyện Nghi Lộc, Công an huyện Nghi Lộc phối hợp với Cục Hải quan tỉnh Nghệ An và Cục Quản lý thị trường Nghệ An, phá thành công chuyên án bắt giữ đối tượng Trần Đức Cường (SN 1988), trú tại xã Diên Yên, huyện Diễn Châu, khi đang vận chuyển 8 bì xác rắn màu trắng, bên trong chứa các loại pháo hoa do nước ngoài sản xuất, với tổng trọng lượng 198kg. Vụ việc liên quan đến pháo với khối lượng tang vật lớn nhất được phát hiện trên địa bàn tỉnh Nghệ An là vào ngày 9/7/2020, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Nghệ An chủ trì, phối hợp với Công an huyện Yên Thành phá chuyên án, bắt giữ đối tượng Nguyễn Hữu Khánh (SN 1968) trú tại xã Viên Thành, huyện Yên Thành về hành vi tàng trữ pháo trái phép, thu giữ 600 kg pháo nổ các loại.
 |
| Em Cao Trọng Tr. bị thương ở vùng mặt do pháo nổ. |
Ngoài ra, số liệu thống kê cho thấy, chỉ tính riêng từ cuối tháng 8-2020 đến nay, Công an các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã tập trung đấu tranh, phát hiện, bắt giữ 80 vụ, gần 100 đối tượng phạm tội về pháo nổ, thu giữ hơn 1,5 tấn pháo các loại. Chỉ tính riêng trong tháng 11/2020, Công an các huyện dọc tuyến Quốc lộ 1A đã phối hợp với các đơn vị liên quan khám phá 3 chuyên án lớn về pháo nổ, thu giữ 552 kg pháo nổ các loại.
Để ngăn chặn tình trạng buôn bán, vận chuyển, sử dụng pháo dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, Công an Nghệ An sẽ triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để nắm tình hình toàn diện tại các tuyến, địa bàn, lĩnh vực quản lý, kịp thời phát hiện, điều tra, khám phá các đường dây, ổ nhóm, đối tượng phạm tội sản xuất, mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép các loại pháo. Đồng thời, chủ động phối hợp với Bộ đội Biên phòng, Hải quan, Quản lý thị trường, Cảnh sát biển để tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tuyến biên giới, tuyến biển nhằm đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả tình trạng nhập lậu pháo, thuốc pháo trái phép vào Nghệ An.
.