Vỡ tín dụng đen, hàng trăm người ôm nợ

(Congannghean.vn)-Dù không được phép huy động vốn nhưng một doanh nghiệp tư nhân kinh doanh trong lĩnh vực vàng bạc, đá quý tại huyện Yên Thành vẫn tự phát hành sổ tiết kiệm, nhận tiền của hàng trăm người dân rồi tuyên bố “vỡ nợ” khiến không ít người khốn đốn khi có nguy cơ rơi vào cảnh tay trắng, nợ nần.

Trung tá Phạm Ngọc Cảnh, Trưởng Công an huyện Yên Thành cho biết, cơ quan CSĐT Công an huyện Yên Thành đã tiếp nhận nhiều đơn của người dân tố cáo ông Trần Văn Phúc (SN 1967), Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) vàng bạc Phúc Nhiên tại xã Bảo Thành, huyện Yên Thành về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Thông qua hình thức phát hành sổ tiết kiệm, doanh nghiệp này đã huy động vốn từ hàng trăm người dân, với số tiền hàng chục tỉ đồng rồi tuyến bố “vỡ nợ” làm rúng động quê nghèo.

Người dân thất thần trước việc doanh nghiệp tuyên bố vỡ nợ

Huy động hàng chục tỉ đồng rồi tuyên bố “vỡ nợ”

Hơn 1 tháng nay, từng tốp với khoảng hàng chục người liên tục đổ xô đến căn nhà khang trang của ông Trần Văn Phúc ở xóm 10A, xã Bảo Thành để đòi tiền đã gửi ở đây, làm xáo trộn cuộc sống của cả một vùng quê vốn dĩ bình yên. Vợ chồng ông Phúc bị tố cáo chiếm đoạt tiền của hàng trăm người dân ở các xã lân cận, thuộc 2 huyện Yên Thành và Nghi Lộc, với số tiền hơn 30 tỉ đồng.

Ông Nguyễn Hữu Chung, Chủ tịch UBND xã Bảo Thành cho biết: Ông Trần Văn Phúc và vợ là bà Tạ Thị Nhiên thành lập doanh nghiệp chuyên kinh doanh vàng bạc, mua bán ngoại tệ tại cửa hàng trước cổng chợ Bộng, xã Bảo Thành đã nhiều năm nay. Khoảng hơn 5 năm trở lại đây, 2 vợ chồng còn tự sản xuất “sổ tiết kiệm” rồi huy động vốn của hàng trăm hộ dân trên địa bàn.

Cầm cái gọi là cuốn “sổ tiết kiệm” do DNTN Phúc Nhiên phát hành, ông Lê Anh Đào (SN 1956) trú tại xã Sơn Thành, huyện Yên Thành xót xa chia sẻ: Gia đình ông có đứa con trai đang đi XKLĐ ở nước ngoài, hằng năm gửi được ít tiền về cho bố mẹ nhờ cất giữ. Biết gia đình có tiền, vợ chồng ông Phúc đã đến tận nhà tỉ tê, lôi kéo ông gửi tiết kiệm tại đây với số tiền 2.000 euro và 80 triệu đồng. Theo ông Đào, người dân ở đây đi XKLĐ nhiều nên thường xuyên ra DNTN Phúc Nhiên để giao dịch ngoại tệ và vàng. Cũng vì thế mà vợ chồng ông Phúc biết được những gia đình trong khu vực đang có tiền nhàn rỗi, vận động mọi người có tiền thì đưa ra gửi, khi cần thì rút. Lãi suất mà doanh nghiệp này trả cho người dân gửi tiền vào đây thường cao hơn so với lãi suất của ngân hàng, khoảng 7,5%/năm.

Sổ tiết kiệm do doanh nghiệp vàng bạc phát hành để huy động vốn trái phép

Một nạn nhân khác là ông Nguyễn Trí Tần (SN 1960) trú tại xã Bảo Thành, huyện Yên Thành cho biết: Bản thân ông còn hơn 9.000 bảng Anh đang gửi ở doanh nghiệp này. Lý do khiến ông và hàng trăm người dân khu vực này tin tưởng là ngoài việc làm ăn sòng phẳng, vợ chồng ông Phúc còn tạo được uy tín với người dân. Mỗi lần huy động tiền từ người dân, doanh nghiệp này phát cho họ một cuốn “sổ tiết kiệm”. Cuốn sổ này có vẻ bề ngoài rất giống với sổ tiết kiệm do ngân hàng phát hành. Trong sổ có cả con dấu của DNTN vàng bạc Phúc Nhiên. Bên trong cuốn sổ chỉ nêu tên, địa chỉ người gửi, số tiền gửi và lãi suất theo năm. Theo người dân, cũng chỉ vì “cuốn sổ tiết kiệm có con dấu” này, cộng với việc phần lớn nạn nhân đều quen biết hoặc họ hàng với vợ chồng ông Phúc, hàng trăm người dân mới tin tưởng đổ xô để gửi tiền.

Bà Nguyễn Thị Hạnh (SN 1964) trú tại xã Sơn Thành, huyện Yên Thành hiện đang còn hơn 1,2 tỉ đồng gửi tại đây, trong đó bao gồm 42.700 euro, 1.000 đô la Mỹ và 34 triệu đồng Bà Hạnh cho biết thêm: Không chỉ huy động vốn, doanh nghiệp này còn cho người dân vay tiền với lãi suất cao hơn rất nhiều so với nhận gửi. Nếu ai có nhu cầu vay tiền thì mang theo “bìa đỏ” để thế chấp, nếu vay 1 triệu đồng thì lãi suất 1.000 đồng/ngày.

Theo người dân, những năm trước, doanh nghiệp này trả lãi suất đều đặn cho họ. Nhiều gia đình tin tưởng, trong khi chưa cần đến tiền, họ tiếp tục dùng tiền lãi suất đó để gửi thêm. Tuy nhiên, đến cuối năm 2016, vợ chồng ông Phúc bắt đầu loan tin “vỡ nợ”. Thời gian này, nhiều người nghe tin, kéo đến đòi lại tiền thì vợ chồng ông Phúc xin khất hết lần này đến lần khác. Tuy nhiên, kể từ đầu năm 2017 đến nay, vợ chồng này trở mặt, thách thức chủ nợ nên bà con đã làm đơn tập thể gửi cơ quan chức năng nhờ xử lý.

Hoạt động tín dụng trái phép

Theo đơn tố cáo, đến thời điểm hiện tại, có 84 hộ dân ở các xã Sơn Thành, Viên Thành, Bảo Thành, huyện Yên Thành và xã Nghi Văn, huyện Nghi Lộc, đã gửi tiết kiệm tại DNTN vàng bạc Phúc Nhiên với tổng số tiền hơn 30 tỉ đồng. Trong đó, gồm 9.100 bảng Anh, hơn 142.000 euro, hơn 262.000 đô la Mỹ và 14 tỉ đồng tiền Việt. Tuy nhiên, theo người dân thì đây chỉ mới là những hộ dân quen biết nhau, cùng nhau ký đơn tập thể, còn đơn cá nhân tố cáo lên Công an huyện Yên Thành lên tới 200 người, với số tiền khoảng 70 tỉ đồng.

Ngôi nhà 3 tầng khang trang kiêm cửa hàng của ông Phúc đã tháo biển kinh doanh vàng bạc

Ông Nguyễn Trọng Nam, Phó Trưởng Công an xã Bảo Thành cho rằng, hơn 1 năm nay, người dân liên tục bao vây hoặc tập trung đông người tại căn nhà khang trang trước cổng chợ Bộng của vợ chồng ông Phúc để đòi tiền. Mỗi lần như thế, lực lượng chức năng lại phải có mặt để giữ trật tự, tránh xảy ra xô xát. Hiện tại chưa xảy ra sự việc nào đáng tiếc, nhưng nếu để kéo dài thì không lường trước được. Điều khiến người dân bức xúc là đến thời điểm hiện tại, dù tuyên bố “vỡ nợ” song gia đình ông Phúc vẫn đang sống trong căn nhà ước tính hơn 3 tỉ đồng trước cổng chợ Bộng, mới xây dựng khang trang cách đây khoảng 2 năm về trước. Gần đây, tấm biển hiệu kinh doanh vàng bạc đã được tháo xuống. Tuy nhiên, theo một nguồn tin riêng thì hiện căn nhà này đã được chuyển nhượng cho em gái ông Phúc, mặc dù vợ chồng ông Phúc, bà Nhiên vẫn sinh sống bên trong căn nhà.

Trao đổi về vấn đề phát hành sổ tiết kiểm của doanh nghiệp này, ông Đoàn Mạnh Hà, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Nghệ An khẳng định, đây là hành vi kinh doanh trái phép. “Có thể khẳng định, DNTN vàng bạc Phúc Nhiên nhận tiền gửi dưới hình thức phát hành sổ tiết kiệm là đã thực hiện hoạt động ngân hàng, trong khi chưa hề được cấp phép là vi phạm quy định tại Khoản 2, Điều 8, Luật Các tổ chức tín dụng”, ông Hà cho biết.

Theo đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư Nghệ An, DNTN vàng bạc Phúc Nhiên đăng ký kinh doanh từ đầu năm 2011. Trong giấy phép kinh doanh không có hoạt động tín dụng nên việc doanh nghiệp này tự phát hành sổ tiết kiệm như vậy là hoàn toàn trái phép, hay còn gọi là “tín dụng đen”.

Được biết, đây không phải là lần đầu tiên 1 DNTN kinh doanh trong lĩnh vực vàng bạc tự phát hành sổ tiết kiệm để huy động vốn trái phép. Cũng với hình thức tương tự, bà Nguyễn Thị Thảo (SN 1959) trú tại huyện Con Cuông, Giám đốc DNTN vàng bạc Hùng Thảo vừa bị TAND tỉnh Nghệ An tuyên phạt án tù chung thân vì đã huy động và chiếm đoạt của người dân hơn 24 tỉ đồng.