Khi mà tình trạng nạo phá thai ở lứa tuổi vị thành niên đang ở mức báo động và vấn đề giáo dục giới tính trong nhà trường vẫn còn những khoảng trống chưa thể được khỏa lấp trong ngày một ngày hai thì sự xuất hiện các cuốn sách giáo dục giới tính cho lứa tuổi học sinh là hết sức cần thiết. Mặc dù vậy, trên thị trường sách hiện nay, số lượng và chất lượng những đầu sách về giáo dục giới tính chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.
Tuy đã trải qua nhiều lần thay sách nhưng có thể nhận thấy, nội dung giáo dục giới tính trong các cuốn sách giáo khoa hiện nay chưa thực sự đầy đủ và còn thiếu tính hệ thống. Vì nhiều lý do khác nhau, giáo dục giới tính chưa trở thành một môn học riêng biệt trong nhà trường phổ thông. Do đó, hiện chưa có một bộ sách riêng về giáo dục giới tính được dùng để giảng dạy trong nhà trường.
Các kiến thức về giáo dục giới tính chỉ được tích hợp trong một số môn học như: Khoa học (cấp Tiểu học); Sinh học, Giáo dục công dân (cấp THCS, THPT). Mặc dù được tích hợp trong một số môn ở các cấp học khác nhau nhưng học sinh lại không được tiếp cận với các kiến thức về giáo dục giới tính một cách liên tục.
Qua tìm hiểu được biết, phần lớn nội dung kiến thức giáo dục giới tính chỉ được xuất hiện trong các cuốn sách môn Sinh học từ lớp 9 đến lớp 12 với các kiến thức về giải phẫu sinh lý người.
Mặc dù có đề cập đến kiến thức về sự thụ tinh, thụ thai, các biện pháp tránh thai, nguy cơ và ảnh hưởng từ việc mang thai ngoài ý muốn, một số bệnh lây truyền qua đường tình dục… tuy nhiên, các kiến thức mới chỉ được trình bày dưới dạng đại cương, chưa có những hướng dẫn chi tiết, nhất là kỹ năng xử lý trong từng tình huống cụ thể.
Điều này dẫn tới một thực tế là, khi học sinh bước vào độ tuổi dậy thì, có những băn khoăn, lo lắng về những thay đổi trong tâm, sinh lý của bản thân cũng khó có thể tìm thấy được những lời giải đáp đầy đủ, thấu đáo từ các kiến thức giới tính được trình bày rải rác trong các cuốn sách giáo khoa ở một vài môn học nhất định.
Sở dĩ các kiến thức về giáo dục giới tính mới chỉ được lồng ghép trong một vài môn học có tính đặc trưng như: Sinh học, Giáo dục công dân và chỉ mới ở một mức độ nhất định trước hết là do xã hội ngày nay vẫn còn nhiều ý kiến trái ngược về vấn đề giáo dục giới tính.
Vấn đề tình dục ở tuổi dậy thì đã ít nhiều gây áp lực đối với các nhà biên soạn sách. Mặt khác, chương trình sách giáo khoa ở các bậc học phổ thông hiện nay dù đã được biên soạn, chỉnh lý nhiều lần vẫn đang trong tình trạng quá tải. Nếu gia tăng dung lượng kiến thức giáo dục giới tính và các lĩnh vực khác cũng quan trọng không kém như vấn đề môi trường, an toàn giao thông thì “bài toán” giảm tải về chương
trình lại càng khó tìm lời giải. Một số ý kiến cho rằng, những kiến thức về giáo dục giới tính bị thiếu hụt trong sách giáo khoa có thể được bổ sung qua các chương trình ngoại khóa, hoạt động ngoài giờ lên lớp. Tuy nhiên, trên thực tế không phải trường nào cũng thực hiện được và nếu có thực hiện thì nhiều khi còn hình thức.
Sự truyền đạt của giáo viên chưa khơi gợi được những trao đổi thẳng thắn từ phía học sinh về các vấn đề giới tính mà các em đang băn khoăn, lo lắng. “Đói” thông tin thiết thực, cụ thể về các vấn đề liên quan đến giới tính, tình dục, nhiều em đã không biết cách tự bảo vệ mình trước các hành vi có nguy cơ cao như quan hệ tình dục không an toàn. Một số trường hợp khác, do nhu cầu tìm hiểu về giới tính, bản thân, chủ yếu là vì tò mò, hiếu kỳ đã tự mò mẫm tìm kiếm thông tin ở những nguồn khác nhau như: Phim ảnh, internet, truyện tranh…
Để có những cuốn sách giáo dục giới tính thực sự bổ ích, có chất lượng, các nhà xuất bản và cơ quan chức năng cần có biện pháp kiểm định kỹ hơn nội dung của các cuốn sách trước khi cho phép xuất bản và lưu hành trên thị trường.
Tránh tình trạng phát hành những cuốn sách về giới tính có nội dung thiếu lành mạnh, “đánh” vào tâm lý tò mò, hiếu kỳ của lứa tuổi mới lớn chỉ để thu lợi nhuận. Bên cạnh việc định hướng cho con tìm đến “kênh” thông tin về giới tính từ những cuốn sách, các bậc phụ huynh có con ở lứa tuổi dậy thì cũng cần quan tâm nhiều hơn đến những biến đổi về tâm, sinh lý của trẻ.
Trong đó, việc thường xuyên có những cuộc trao đổi cởi mở với con về giới tính là cách để tạo sự gần gũi, thân mật, đồng thời trang bị cho các em những kỹ năng cần thiết để có thể tự bảo vệ mình trước những tình huống cụ thể xảy ra trong cuộc sống, hạn chế những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
Bùi Minh Tuấn
.