(Congannghean.vn)-Trước đây, tình trạng các đối tượng đấu giá chuyên nghiệp, tổ nhóm hoạt động theo hình thức “bảo kê” với nhiều thủ đoạn tinh vi đã công khai gây áp lực, đe dọa, thu tiền dìm giá mặc dù không có nhu cầu mua đất, nhằm mục đích trục lợi, gây bất bình trong nhân dân và mất trật tự xã hội, làm thất thu ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, tình trạng “cò đất” lộng hành đang dần được đẩy lùi nhờ tổ chức đấu giá đất theo hình thức gián tiếp bỏ phiếu kín.
“Cò đất” lộng hành trong các phiên đấu giá đất
 |
| Đại diện các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và công ty kiểm tra phiên đấu giá của khách hàng |
Mặc dù Luật Đấu giá quyền sử dụng đất quy định nghiêm ngặt về những hành vi bị cấm trong bán đấu giá tài sản hay nội quy trong phòng đấu giá đã được quy định cụ thể tại Điều 16, QĐ 12/2018/QĐ-UBND của UBND tỉnh, ban hành quy định về đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An, song việc đấu giá đất bằng hình thức trực tiếp, công khai trong thời gian qua đã bộc lộ nhiều kẽ hở cho các đối tượng “cò đất” “lách luật” lộng hành. Điều này không chỉ gây bất bình trong nhân dân và gây thất thu ngân sách Nhà nước mà còn làm mất ANTT.
Để ngăn chặn tình trạng “cò đất”, đã có nhiều giải pháp được đưa ra như lắp đặt hệ thống camera an ninh trước khi tổ chức các cuộc đấu giá; đẩy mạnh công tác tiếp nhận, giải quyết tin báo tố giác tội phạm; lực lượng Công an tăng cường đấu tranh với loại tội phạm này… Tuy nhiên, do phương thức, thủ đoạn hoạt động tinh vi, sử dụng nhiều mánh khóe nên lực lượng chức năng gặp khó khăn trong việc bắt quả tang và xử lý hình sự các hành vi trên của các đối tượng “cò đất”. Bởi vậy, việc đấu giá đất ở một số địa phương vẫn thực sự “nóng” bởi các hoạt động đe dọa, thông đồng, dìm giá ngầm của các “cò đất” vẫn diễn ra.
Tháng 12/2018, Cơ quan CSĐT Công an huyện Nam Đàn đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can với 3 đối tượng về tội “Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản” quy định tại Điều 218, Bộ luật Hình sự. Cụ thể: Ngày 9/9/2018, Công an huyện Nam Đàn bắt quả tang Trần Ngọc Chung (SN 1993) trú tại phường Vinh Tân, TP Vinh và Nguyễn Quốc Huy (SN 1996) trú tại phường Đông Vĩnh , TP Vinh có hành vi thông đồng dàn xếp giá và nhận 97 triệu đồng từ chị Lê Thị K. (trú tại huyện Nam Đàn) để chị K. được đấu thắng lô đất số 40 với giá dừng lại ở vòng 2 là 198 triệu đồng. Tiếp tục điều tra mở rộng, Cơ quan CSĐT huyện Nam Đàn tạm giữ Hoàng Kiều Vinh (SN 1982) trú tại xã Nghi Trường, huyện Nghi Lộc và khám xét chỗ ở của đối tượng, phát hiện nhiều tài liệu liên quan. Cơ quan điều tra xác định Vinh đã có hành vi thông đồng, hiệp thương dàn xếp giá cho lô đất số 18 để anh Đinh Văn L. (trú tại huyện Nam Đàn) đấu thắng vòng 2 với giá 315.050.000 đồng. Qua đó, đối tượng thu lợi bất chính 50 triệu đồng.
Trước đó, tại phiên đấu giá quyền sử dụng đất ở tại xã Sơn Hải, huyện Quỳnh Lưu trong 2 ngày 21, 22/7/2018, trong quá trình diễn ra phiên đấu giá, Công an phát hiện và bắt giữ 3 nhóm đối tượng, thu 20 dao mác, 15 con dao bầu, 2 kiếm, 8 tuýp sắt chế thành dao dài hơn 1 mét. Các nhóm đối tượng này được xác định thuộc 2 nhóm “cò đất” ở Quỳnh Lưu và TP Vinh. Chúng mang hung khí để thị uy và đe dọa, nhằm giải quyết mâu thuẫn trong quá trình “bảo kê” hoạt động đấu giá đất theo yêu cầu của khách hàng.
Tiếp đó, vào ngày 23/12/2017, tại địa bàn xã Diễn Thành, huyện Diễn Châu, do mâu thuẫn trong ăn chia tiền “cò” trong phiên đấu giá đất tại xã Quỳnh Ngọc, huyện Quỳnh Lưu, 2 nhóm đối tượng đã đi 3 xe ôtô dùng hung khí truy sát nhau và đập phá tài sản. Ngày 30/1/2018, Công an huyện Diễn Châu đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Gây rối trật tự công cộng” và “Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản”, khởi tố, bắt tạm giam 2 bị can.
“Đấu giá gián tiếp bỏ phiếu kín”
Đó là phương pháp mới do tỉnh Nghệ An thực hiện thí điểm nhằm giảm tình trạng “cò đất”. Trước đây, huyện Quỳnh Lưu được xem là “điểm nóng” trong đấu giá đất bởi tình trạng “cò đất” thông đồng, dìm giá, gây mất trật tự, khiến nhân dân bức xúc và làm thất thu ngân sách. Vì vậy, huyện Quỳnh Lưu được tỉnh chọn làm điểm trong việc thay đổi hình thức đấu giá từ trực tiếp sang gián tiếp.
Theo đó, các khách hàng có nhu cầu mua đất thực sự, tham gia phiên đấu giá đất thì bên cạnh nghiên cứu, trả giá sát với giá thị trường thì sẽ được đăng ký tham gia bằng cách điền thông tin cá nhân, số lô đất, số tiền đấu giá bỏ vào phong bì và ký tên lên mép dán để niêm phong, bỏ vào thùng phiếu. Đặc biệt, những thông tin này sẽ hoàn toàn được giữ bí mật, được giám sát chặt chẽ và chỉ được công khai khi mở niêm phong thùng phiếu trả giá. Khi ấy, người nào bỏ giá mua cao nhất sẽ thắng. Với cách làm này, tình trạng chen lấn, mất ANTT, nhất là vấn nạn “cò đất” tiếp cận, đe dọa và hiệp thương, dàn xếp, dìm giá như trước đây giảm hẳn. Đơn cử như, ngày 2/6/2019, tại phiên đấu giá 19 lô đất ở tại xã Quỳnh Thuận, 19/19 lô đất đã được đấu giá một cách thuận lợi và thành công. Lô cao nhất có giá hơn 911 triệu đồng, lô thấp nhất có giá 682 triệu đồng, phần chênh lệch so với giá khởi điểm là 16,6%. Tổng số tiền trúng đấu giá gần 15 tỉ đồng.
 |
| Cán bộ Công an huyện Nam Đàn lấy lời khai đối tượng “cò đất” bị khởi tố về tội vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản |
Trong quá trình diễn ra phiên đấu giá đất, toàn bộ người tham gia đấu giá ngồi tại hội trường trật tự, nghiêm túc với tâm lý thoải mái; tình trạng những đối tượng “cò đất” tiếp cận và đe dọa, ép người mua hiệp thương, dàn xếp giá cả giảm hẳn. Lực lượng Công an tham gia đảm bảo ANTT trong và ngoài địa điểm diễn ra phiên đấu giá đất cũng không còn vất vả như những phiên đấu giá đất trước đây. Được biết, trước đó, ngày 1/6/2019, xã Quỳnh Tân cũng đã tổ chức đấu giá thành công 39 lô đất ở theo hình thức bỏ phiếu kín gián tiếp, thu về số tiền gần 20 tỉ đồng.
Tại huyện Diễn Châu, bắt đầu áp dụng từ tháng 3, huyện cũng đã tổ chức hình thức đấu giá gián tiếp tại 5 xã là Diễn An, Diễn Phúc, Diễn Xuân, Diễn Tân, Diễn Lợi với 51 lô đất được bán. Tất cả các phiên đấu giá đều diễn ra an toàn, thuận lợi, tạo được niềm tin cho người dân. Theo Hội đồng đấu giá đất huyện thì số tiền thu vào ngân sách tăng ít nhất 20% so với trước đây.
Được biết, tại TP Vinh, vào khoảng cuối tháng 6/2019, thành phố cũng sẽ tổ chức đấu giá đất ở theo hình thức bỏ phiếu kín gián tiếp 90 lô đất tại xã Hưng Chính. Sau đó, tất cả 25 phường, xã trên địa bàn TP Vinh đều triển khai thực hiện đấu giá đất theo hình thức nói trên.
Từ đầu năm 2019, tỉnh Nghệ An triển khai thí điểm bán đấu giá đất bằng hình thức gián tiếp bỏ phiếu kín tại 6 huyện, thành, thị là: Vinh, Hoàng Mai, Nam Đàn, Yên Thành, Diễn Châu và Quỳnh Lưu. Trong đó, có 3 huyện là Nam Đàn, Diễn Châu và mới đây là Quỳnh Lưu đã triển khai. Tuy còn có một số điểm hạn chế như: Quy định bảo mật thông tin hồ sơ đấu giá đất được lưu theo chế độ mật, được giám sát chặt chẽ, song do quy định người tham gia đấu giá đất phải đăng ký với đơn vị đấu giá sẽ đấu lô đất nào trước khi bỏ phiếu. Vì thế, tạo kẽ hở để “cò đất” biết được những người tham gia đấu giá đất để tiếp cận, mặc cả, dàn xếp với người mua. Bất cập nữa là quy định về mức tiền người mua nộp đặt cọc (tại Nghệ An, quy định người tham gia đấu giá đất nộp 20% giá trị lô đất theo giá khởi điểm) nên thông tin về người đấu giá mua lô đất dễ bị lộ, lọt ra ngoài…
Song, không thể phủ nhận những kết quả bước đầu đã có chuyển biến tích cực. Đây được xem là giải pháp khiến hiện tượng “cò đất” lộng hành, gây mất ANTT tại các phiên đấu giá địa phương giảm hẳn; người dân có nhu cầu mua đất thực sự đã mua được đất mình cần, góp phần làm giảm áp lực cho các địa phương. Qua đó, thể hiện sự quan tâm vào cuộc giải quyết những vấn đề bức xúc của cấp ủy, chính quyền các cấp, tạo lòng tin trong nhân dân, sự công bằng, khách quan trong việc đấu giá đất trên địa bàn toàn tỉnh. Trong thời gian tới, các địa phương được thí điểm tổ chức các phiên đấu giá đất bằng hình thức gián tiếp bỏ phiếu kín sẽ tăng cường giám sát, tiếp thu các ý kiến đóng góp, nắm bắt thông tin nhiều chiều để đánh giá, tổng hợp. Từ đó, kiến nghị, trình UBND tỉnh nhằm tiếp tục hoàn thiện quy chế đấu giá đất theo hình thức này.
.