Với đường biên giới có chiều dài hàng trăm kilômet, trên 10 cửa khẩu quốc tế, nhiều cửa khẩu quốc gia và hàng trăm đường tiểu ngạch; địa thế hiểm trở, nhiều sông suối, lại nằm trong khu vực "Tam giác vàng", các tỉnh, thành phố miền Trung - Tây Nguyên nói chung luôn được xác định là một trong những tuyến trọng điểm về hoạt động của các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy.
Bắc miền Trung "nằm giữa" điểm nóng ấy, khu vực biên giới Nghệ An luôn sôi sục bởi hoạt động của các băng nhóm tội phạm. Với nhiệm vụ của mình, lực lượng Biên phòng Nghệ An là "mũi nhọn"- trận tuyến đầu tiên trên mặt trận này, với mục tiêu ngăn chặn tình trạng thẩm lậu ma túy qua biên giới vào nội địa, bảo đảm sự bình yên cho cả một vùng biên cương rộng lớn.
"Nóng" ở khu vực
Với 429 km đường biên, Nghệ An là tỉnh có biên giới đất liền dài nhất so với các tỉnh, thành khác trong cả nước; tiếp giáp với 3 tỉnh Xiêng Khoảng, Hủa Phăn, Bô-ly-khăm-xay của nước bạn Lào. Trên tuyến biên giới có 27 xã thuộc 6 huyện, với dân số gần 12 vạn người thuộc 6 dân tộc: Kinh, Mông, Thái, Khơ mú, Đan Lai, Tày Pọng.
Hầu hết các xã khu vực biên giới đều thuộc diện đặc biệt khó khăn, kinh tế - xã hội chậm phát triển; hệ thống chính trị cơ sở còn nhiều bất cập, năng lực công tác của đội ngũ cán bộ, đảng viên chưa đáp ứng được yêu cầu; trình độ dân trí thấp, nhận thức còn nhiều hạn chế. Trong khi, nhân dân hai bên biên giới có mối quan hệ thân tộc lâu đời.
Lấy lời khai một đối tượng buôn bán trái phép chất ma tuý
Những đặc điểm địa lý cộng với khó khăn về kinh tế cũng như tác động từ bên ngoài đã làm cho tình hình an ninh trật tự khu vực biên giới tỉnh Nghệ An thời gian qua có những diễn biến phức tạp. Đặc biệt, từ cuối năm 2005 trở lại đây, trên tuyến biên giới nổi lên tình trạng tội phạm về mua bán, tàng trữ và sử dụng trái phép các chất ma túy; cùng với đó là nạn tái trồng cây thuốc phiện còn xảy ra với nhiều thủ đoạn hết sức tinh vi, xảo quyệt.
Đáng quan tâm các loại tội phạm này là sẵn sàng dùng vũ khí chống trả khi bị lực lượng chức năng phát hiện, truy bắt. Vài năm gần đây, tội phạm và tệ nạn ma túy còn xuất hiện tình trạng các đối tượng người nước ngoài mang vũ khí xâm nhập trái phép vào khu vực biên giới tổ chức mua bán trái phép chất ma túy.
Hoạt động sản xuất, buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép ma túy tổng hợp có xu hướng tăng và tiềm ẩn phức tạp; tình trạng tái trồng cây thuốc phiện ở khu vực biên giới (xảy ra ở các huyện Quế Phong, Tương Dương và Kỳ Sơn); số người nghiện ma túy, số địa bàn phức tạp về ma túy còn lớn. Qua thống kê (giai đoạn 2010 - 2012), toàn tỉnh có 6.810 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, 346/480 xã, phường, thị trấn có ma túy; 15 đường dây lớn, 44 tụ điểm và 272 điểm bán lẻ ma túy.
Năm 2012, lực lượng bộ đội biên phòng đã chủ động thực hiện tốt công tác nghiệp vụ cơ bản, nắm chắc tình hình, âm mưu hoạt động của các loại đối tượng, kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn 359 vụ/601 đối tượng/110 phương tiện vi phạm, trong đó: đấu tranh thắng lợi 5 Chuyên án (301L, 309L, 310L, 311L, 313L), hàng chục kế hoạch nghiệp vụ, phát hiện, bắt giữ 60 vụ/69 đối tượng mua bán, tàng trữ trái phép các chất ma túy, tang vật thu được gần 34 bánh hêrôin, 2kg ma túy tổng hợp dạng đá, 12.074 viên ma túy tổng hợp (hồng phiến), 1.131,3 gam thuốc phiện, 2 quả lựu đạn, 1 súng tự chế cùng 29 viên đạn cácbin và nhiều tang vật chứng khác.
Bắt, xử lý 34 vụ/21 đối tượng, 2 phương tiện buôn lậu, gian lận thương mại, tang vật thu 102,9m3 gỗ các loại; 22 con bò, 5 con trâu, 45kg pháo, 17,5 kg động vật hoang dã, 18kg thuốc tây, 214 chiếc đèn pin, 40.000 USD, khởi tố 2 vụ, 2 đối tượng, xử lý vi phạm hành chính 7 vụ 7 đối tượng, bàn giao cơ quan chức năng xử lý 25 vụ, 12 đối tượng, trong đó tham mưu cho UBND tỉnh Nghệ An phạt vi phạm hành chính 34,5 triệu đồng, 2 phương tiện vận chuyển quặng sắt gian lận thương mại. Phát hiện, điều tra 6 vụ có dấu hiệu lừa bán phụ nữ sang Trung Quốc, bắt khởi tố 1 vụ, 1 đối tượng; 259 vụ, 511 đối tượng, 108 phương tiện vi phạm pháp luật khác, tang vật thu 2 súng CKC, 1 súng thể thao, 28 súng kíp, 34,6kg thuốc nổ TNT, 07 quả mìn, 29 kíp nổ, 72 bộ kích điện, 37,8kg pháo.
Khởi tố, bàn giao 12 vụ, 13 đối tượng; bàn giao cơ quan chức năng xử lý 41 vụ, 79 đối tượng; xử lý vi phạm hành chính 206 vụ, 429 đối tượng, phạt tiền nộp Kho bạc Nhà nước 612.550.000 đồng.
"Chặn cung, giảm cầu", xây dựng địa bàn không tội phạm và ma túy
Trong điều kiện và bối cảnh trên, những năm qua cùng với việc thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới và lãnh thổ, giữ gìn ANCT-TTATXH ở địa bàn biên phòng, lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An, trực tiếp là Phòng Phòng chống tội phạm ma túy luôn tập trung thực hiện công tác tham mưu, tuyên truyền đấu tranh với tội phạm buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy.
Lực lượng phòng chống tội phạm ma túy đã tham mưu cho Đảng ủy Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh ban hành các kế hoạch, hướng dẫn, xây dựng các chuyên án đấu tranh, phòng chống tội phạm ma túy; chỉ đạo các đơn vị cơ sở trên tuyến biên phòng phối hợp với cấp ủy, chính quyền các cấp, các lực lượng đóng quân trên địa bàn triển khai, thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức cho nhân dân về tác hại của ma túy và tích cực phát hiện, tố giác tội phạm.
Đồng thời chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuần tra, kiểm soát phát hiện các khu vực nghi tái trồng cây thuốc phiện để triệt phá. Từ 2010 đến 2012, các lực lượng chức năng gồm Công an, quân sự, biên phòng... đã thành lập các đoàn liên ngành đến các xã biên giới của các huyện Quế Phong, Kỳ Sơn, Tương Dương tuyên truyền, vận động xóa nhổ 17.290m2 hoa màu trồng xen kẽ cây thuốc phiện.
Đối tượng trong một chuyên án về ma túy do lực lượng BĐBP bắt giữ
Cùng với đó, lực lượng biên phòng cũng đã tham gia tổ chức phát động phong trào quần chúng đấu tranh, phòng chống các loại tôi phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy, nhằm triệt phá các tụ điểm, đường dây buôn bán ma túy để giữ vững ANTT ở cơ sở, từng bước làm trong sạch địa bàn.
Điển hình là mô hình phát động phong trào quần chúng đấu tranh, phòng chống ma túy ở huyện Quế Phong, theo kế hoạch 736/2008. Ngoài ra, lực lượng BĐBP đã phối hợp với các sở, ban ngành có liên quan và huyện Quế Phong thành lập các đoàn công tác trực tiếp xuống các xã chỉ đạo tổ chức hội nghị tuyên truyền.
Bên cạnh đó, lực lượng Bộ đội biên phòng tỉnh còn phối hợp với Công an các tỉnh Xiêng Khoảng, Bô-ly-khăm-xay và Hủa Phăn tổ chức 5 đợt giao ban cấp tỉnh, 22 đợt giao ban cấp đồn, trạm để trao đổi thông tin và phối hợp phòng chống tội phạm, phòng chống ma túy khu vực biên giới. Đặc biệt, để ngăn chặn tình trạng thẩm lậu ma túy qua biên giới, Bộ đội biên phòng Nghệ An đã chú trọng công tác đấu tranh, ngăn chặn.
Qua đó, đã tổ chức lực lượng tuần tra, chốt chặn liên tục trên các tuyến biên giới trọng điểm; kết hợp sử dụng các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh với các chuyên án, triệt phá các tụ điểm, đường dây buôn bán ma túy...
Thời gian tới, cùng với các lượng lực chức năng và cả hệ thống chính trị trong tỉnh, lực lượng biên phòng tiếp tục triển khai thực hiện Chỉ thị 48-CT/TW ngày 22/10/2010 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng chống tội phạm trong tình hình mới; Chỉ thị 09 của Ban Bí thư TW Đảng về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào Toàn dân Bảo vệ ANTQ trong tình hình mới”.
Chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt công tác phối hợp hiệp đồng giữa cấp ủy, chỉ huy các đồn biên phòng và cấp ủy, chính quyền địa phương; bám sát các nội dung kế hoạch của cấp trên để tuyên truyền, vận động nhân dân nhằm hạn chế tối đa tình trạng tham gia hoạt động phạm tội. Phát huy vai trò của gia đình, người uy tín trong việc quản lý, giáo dục đối với thanh thiếu nên chậm tiến, có biểu hiện vi phạm.
Đồng thời gắn công tác phòng chống ma túy với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương để thành công chủ trương xây dựng địa bàn biên phòng Nghệ An an toàn, không có tội phạm, người dân có cuộc sống yên bình, no ấm.
Xuân Thống - Lê Thạch
.