Cả nước hiện có hơn 400 nhà máy bia, đặc biệt có những tỉnh phải đi xin cứu đói cũng xây nhà máy bia. Các nhà máy bia chưa chạy hết công suất, nhưng mỗi năm người dân Việt Nam đã phải tiêu tốn hàng tỷ USD cho việc uống bia.
Theo con số mà báo chí vừa công bố, cả nước hiện có hơn 400 nhà máy bia, nếu tính trung bình, mỗi tỉnh, thành phố có hơn 6 nhà máy bia với công suất từ hàng chục đến hàng trăm triệu lít.
Không chỉ các doanh nghiệp trong nước đầu tư nhà máy bia, nhiều doanh nghiệp nước ngoài cũng đã chớp thời cơ đầu tư xây dựng nhà máy bia công suất lớn ở nhiều tỉnh. Việc đua nở các nhà máy bia cũng giống như phong trào đầu tư vào bất động sản, xi măng, sân golf, cảng biển, sân bay, những năm trước đây. Ba tỉnh Quảng Bình, Nghệ An và Ninh Thuận phải đi xin cứu đói vào dịp tết vừa qua cũng có nhà máy bia công suất lớn. Nếu bia mà thay được gạo phát cho dân lúc giáp hạt, thì tỉnh khỏi phải vất vả và xin Chính phủ cấp gạo.
 |
| Ảnh minh họa |
Không chỉ kêu gọi đầu tư xây dựng nhà máy bia, thậm chí có tỉnh nghèo ở miền Trung, cả lãnh đạo huyện và tỉnh đều có công văn “kêu gọi” các cơ quan Nhà nước trên địa bàn, các nhà hàng, khách sạn... uống bia của hãng bia có quan hệ với địa phương.
Không ai phủ nhận những đóng góp của các nhà máy bia cho ngân sách Nhà nước từ những con số tăng trưởng ấn tượng hơn nhiều ngành kinh tế khác, nhưng nếu tiếp tục phát triển ồ ạt nhà máy bia như hiện nay thì sẽ dẫn đến "bội thực", kéo theo nhiều hệ hụy khôn lường. Thu hút đầu tư là việc cần làm của các địa phương, nhưng phải tính toán đem lợi cho địa phương và cả nước như thế nào?
Kinh doanh bia - rượu, thường tạo ra con số tăng trưởng lớn hơn nhiều ngành nghề khác, nhưng không phải là ngành kinh tế bền vững, tạo ra nhiều giá trị cho xã hội. Khi nền kinh tế còn khó khăn, thu nhập của người dân còn thấp, nhưng hàng năm phải bỏ ra hàng tỷ USD để uống bia, thì đó là sự lãng phí rất lớn cả về tài chính lẫn sức khỏe cộng đồng.
Ngành Tài chính dùng chính sách thuế để hạn chế việc buôn bán và sử dụng rượu bia, còn ngành Y tế luôn đưa ra những khuyến cáo về tác hại của việc sử dụng quá nhiều rượu bia. Tai nạn giao thông thì tăng do uống bia rượu khi tham gia giao thông, nhưng không ít địa phương vẫn thực hiện chính sách “trải thảm đỏ” kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy bia. Những nghịch lý này cần phải được “giải mã” sớm, nếu không cái giá phải trả sẽ rất lớn.
.