Xây dựng văn hóa đọc trong các trường tiểu học

(Congannghean.vn)-Trong bối cảnh hiện nay, văn hóa nghe nhìn, văn hóa mạng phát triển thu hút giới trẻ và có xu hướng lấn át văn hóa đọc. Việc “Xây dựng và đổi mới hoạt động thư viện, phát triển văn hóa đọc trong trường tiểu học” thực sự cần thiết và có ý nghĩa, từ đó, tiến tới xây dựng văn hóa đọc trong nhà trường.

“Thư viện vườn trường” tại Trường Tiểu học Văn Sơn, huyện Đô Lương thu hút nhiều học sinh tham gia

Có thể nói, đọc sách là một thói quen rất ý nghĩa, đặc biệt là đối với học sinh trong trường tiểu học. Duy trì, phát triển văn hóa đọc giúp các em lĩnh hội các giá trị văn hóa xã hội, hình thành và phát triển kỹ năng giao tiếp thông tin, tiếp nhận tri thức, hình thành nên nhân cách cho các em. Trong thời đại bùng nổ thông tin, trước những trang mạng xã hội tràn lan các thông tin lệch lạc, phiến diện thì việc đọc sách có chọn lọc sẽ rất bổ ích, giúp các em tiếp nhận thông tin nhiều chiều.

Bàn về vấn đề này, vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã tổ chức Hội thảo “Xây dựng và đổi mới hoạt động thư viện, phát triển văn hóa đọc trong trường tiểu học”. Theo đó, tại Hội thảo, các đại biểu được nghe tham luận của ngành giáo dục một số địa phương trong việc xây dựng mô hình thư viện trường học, tập trung bàn về các vấn đề, gồm: Tầm quan trọng của việc xây dựng và đổi mới thư viện, phát triển văn hóa đọc, thực trạng xây dựng, định hướng và đổi mới hoạt động thư viện, phát triển văn hóa đọc trong các trường tiểu học…

Những năm qua, các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh đã làm tốt công tác tham mưu, xã hội hóa các nguồn lực xây dựng thư viện trường học. Nhiều đơn vị đã đầu tư xây dựng phòng thư viện đạt chuẩn, bổ sung phòng đọc, mua sắm đầy đủ trang thiết bị, tài liệu.

Tính đến năm học 2015 - 2016, cấp tiểu học đã có 541 nhân viên thư viện, xây dựng được gần 5.340 tủ sách với trên 905.500 sách giáo khoa, 279.000 sách nghiệp vụ, 465.000 sách truyện cho học sinh và nhiều loại sách, băng đĩa, ấn phẩm khác. Tổ chức hoạt động thư viện các trường tiểu học duy trì hoạt động hiệu quả và phát triển đa dạng về loại hình, như: Thư viện chung, thư viện lớp học, thư viện vườn trường, thư viện xanh, thư viện di động, thư viện điện tử…

Tại huyện Đô Lương, đã có 35/35 trường có thư viện đạt tiêu chuẩn, có phòng đọc cho giáo viên và học sinh, có đủ nhân viên thư viện. Tại một số trường đã phát triển đa dạng về loại hình như thư viện vườn trường, thư viện di động…

Có thể nói, bên cạnh những trường ở các địa phương như: Đô Lương, Diễn Châu, Quỳnh Lưu, Thái Hòa… tổ chức tốt hoạt động thư viện thì tại một số trường tiểu học, công tác tuyên truyền về vai trò, tác dụng của thư viện chưa thực sự hiệu quả. Đội ngũ nhân viên thư viện chủ yếu kiêm nhiệm đã phần nào ảnh hưởng đến hoạt động chuyên môn của thư viện.

Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị, số lượng đầu sách tại các thư viện còn nghèo, chưa phong phú, đa dạng, đáp ứng nhu cầu đọc, mượn của giáo viên và học sinh. Trong khi đó, hầu hết học sinh chưa thật sự đam mê và có thói quen, kỹ năng đọc sách.

Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận, đưa ra một số giải pháp để xây dựng và phát triển văn hóa đọc trong nhà trường. Theo đó, ngoài việc đầu tư phòng đọc thì cần đa dạng hóa đầu sách và các cơ sở vật chất phục vụ cho việc đọc sách. Tùy vào hoàn cảnh, tình hình đặc điểm của nhà trường, các trường cần có kế hoạch xây dựng loại hình thư viện phù hợp. Với những trường đang khó khăn, có thể trao đổi sách với nhau làm phong phú thêm đầu sách.

Ngoài ra, tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và phụ huynh, học sinh về vai trò, ý nghĩa của văn hóa đọc; đồng thời, đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục từ các cá nhân, tổ chức…

Ngành Giáo dục phải thường xuyên tổ chức các đợt tập huấn, nâng cao năng lực, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ thư viện để đội ngũ này có định hướng tốt hơn nữa trong việc đặt mua sách phục vụ công tác dạy và học trong nhà trường; phối hợp với Công ty Sách - Thiết bị trường học và Thư viện tỉnh tổ chức thường niên “Ngày hội đọc sách” ở cấp trường, cấp huyện và cấp tỉnh.

Ngoài ra, ngành cần sớm thông qua và trình UBND tỉnh Đề án “Đổi mới hoạt động thư viện, phát triển văn hóa đọc ở trường phổ thông” để có cơ sở pháp lý trong tổ chức thực hiện.