Nghệ An: 'Bài toán' khó về quá tải ở các trường mầm non

(Congannghean.vn)-Hiện nay, tình trạng quá tải ở các trường mầm non xảy ra hầu hết tại các địa phương trên cả nước, trong đó có Nghệ An. Trong điều kiện phát triển kinh tế, khi quỹ đất ngày càng hạn hẹp, dân số ngày càng đông thì việc giảm tải ở các trường mầm non là một “bài toán” khó giải.

Tăng khoảng 20.000 trẻ ở bậc học mầm non

Năm học 2016 - 2017, theo dự kiến, toàn tỉnh Nghệ An sẽ tăng khoảng 20.000 trẻ ở bậc học mầm non, tương đương với 700 lớp học. Vấn đề này đang đặt ra những khó khăn, thách thức, gây nhiều áp lực cho ngành Giáo dục tỉnh nhà cũng như phụ huynh và các em học sinh. Đặc biệt, tại TP Vinh, các trường mầm non luôn trong tình trạng quá tải.

Quá tải ở bậc học mầm non tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho trẻ

Cô Lê Thị Phương, Phó Trưởng phòng GD&ĐT TP Vinh cho biết: Tình trạng quá tải chủ yếu xảy ra ở các trường mầm non công lập. Theo số liệu điều tra, tính đến tháng 9/2015, trên thành phố có 36.888 cháu trong độ tuổi từ 0 - 5 tuổi; số trẻ đi học tại các trường công lập và ngoài công lập có đến 22.390 cháu; tỉ lệ trẻ huy động trên thành phố, mẫu giáo nói chung đạt 90%; có sự phân bố không đều ở các độ tuổi và không đồng đều giữa các năm.

Sở dĩ xảy ra tình trạng này, vì theo quan niệm dân gian có năm sinh được tuổi tốt thì tất yếu các bậc phụ huynh chọn năm đó để sinh con dẫn đến hiện tượng các cháu sinh ra tăng cao. Năm nay, với các cháu đến tuổi mẫu giáo sinh năm 2014, là năm con ngựa vàng, số lượng các cháu rất đông. Do số trẻ quá đông, trong khi nhu cầu trường lớp chưa đủ (ưu tiên chính cho việc phổ cập 5 tuổi) nên năm nay, chỉ tiêu tuyển sinh của các trường sẽ giảm, nhiều trường không tuyển sinh nhóm trẻ 2 tuổi.

Trường Mầm non Hoa Sen năm học tới được giao chỉ tiêu tuyển mới 50 cháu. Tuy nhiên, ngày đầu tuyển sinh (3/7), đã có tới 195 bộ hồ sơ nộp vào, dù đối tượng tuyển sinh chỉ là các cháu sinh từ tháng 1 - 8/2014. Không để xảy ra tình trạng tranh nhau nộp hồ sơ như các năm trước, Trường buộc phải sử dụng hình thức bốc thăm.

Hiện nay, tình trạng quá tải trẻ ở nhà trẻ 2 tuổi và mầm non 3 tuổi không chỉ diễn ra ở Trường Mầm non Hoa Sen mà hầu hết các trường công lập trên địa bàn thành phố. Năm học này, nhiều trường mầm non không có chỉ tiêu dành cho tuyển sinh mới mà chỉ ưu tiên tuyển sinh trẻ 5 tuổi, để thực hiện phổ cập giáo dục như các Trường Mầm non Hưng Lộc, Lê Mao… Sự quá tải này không những xảy ra ở các trường mầm non thành phố mà có cả các vùng nông thôn.

Những hệ lụy

Sự quá tải đối với bậc học mầm non đã kéo theo rất nhiều hệ lụy, đặc biệt nguy cơ mất an toàn cho trẻ là rất cao. Cô Lê Thị Phương chia sẻ: Vào những mùa tuyển sinh, các trường mầm non rất vất vả cả về thời gian, công sức lẫn tâm lý, bất khả kháng các trường phải chọn hình thức bốc thăm. Có nhiều phường, xã thấu hiểu, chia sẻ đưa ra những giải pháp, tuy nhiên, có một số nơi chưa làm tốt công tác tư tưởng cho người dân nên có những lời ra tiếng vào đổ lên đầu các trường mầm non. Một thực tế, số trẻ đến tuổi học mẫu giáo tăng sẽ dẫn đến tình trạng sĩ số trẻ/lớp vượt quá số lượng quy định.

Học sinh tăng, áp lực đè nặng lên các nhà trường và từng giáo viên. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, nhiều trường học không đảm bảo yêu cầu về cơ sở vật chất: Thiếu phòng học, phòng chức năng, số lượng giáo viên chưa đảm bảo tỉ lệ quy định. Toàn bậc học mầm non có 689 phòng học tạm, mượn, trong đó có 87 phòng học tạm, mượn cho trẻ 5 tuổi. Tỉ lệ giáo viên theo quy định của Bộ GD&ĐT yêu cầu 2 giáo viên/lớp (dạy 2 buổi/ngày), tuy nhiên, ở các trường mầm non trên thành phố cũng như ở nông thôn mới chỉ đạt từ 1,2 - 1.6 giáo viên/lớp. Theo tính toán, nếu năm học mới tăng 20.000 trẻ thì đang cần thêm 1.400 giáo viên mới đáp ứng đủ yêu cầu theo chuẩn giáo dục.

Khó khăn về cơ sở vật chất và giáo viên ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, công tác duy trì chất lượng phổ cập giáo dục mầm non trẻ em 5 tuổi và xây dựng trường chuẩn quốc gia, kiểm định chất lượng giáo dục.

Thời gian qua, để khắc phục những tồn tại này, tỉnh đã có nhiều biện pháp, trong đó khuyến khích và có nhiều cơ chế mở cho hệ thống trường mầm non ngoài công lập phát triển. Tuy nhiên, chủ yếu tập trung ở TP Vinh (chiếm 28/31 trường dân lập và tư thục của cả tỉnh), còn lại tập trung ở nhà trẻ tư nhân, điều kiện cơ sở vật chất chưa đảm bảo, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn cho trẻ…

Ngoài ra, với tình trạng học sinh đông nên nhiều trường mầm non bắt buộc phải “phá rào” tuyển giáo viên hợp đồng, vì vậy, hiện nay đang còn khoảng 300 giáo viên mầm non chưa được hưởng các chế độ, chính sách.

“Để giải quyết tình trạng này, nhiều năm qua, thành phố cũng đã có nhiều giải pháp như khuyến khích các cá nhân xây dựng thêm các trường ngoài công lập, đầu tư cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng, xây dựng thêm phòng học, đặc biệt với các trường quá tải lớn, có khi phải chấp nhận tăng số trẻ trên từng lớp. Tuy nhiên, hiện nay, việc quy hoạch mạng lưới trường lớp còn gặp nhiều khó khăn, quỹ đất hạn hẹp trong khi đó dân số ngày càng tăng, vì vậy việc giải quyết vấn đề quá tải tại các trường mầm non vẫn là một “bài toán” khó, cô Lê Thị Phương cho biết.

Về phía Sở GD&ĐT, trên quan điểm: Mặc dù số lượng giáo viên đang thiếu với lớn, tuy nhiên, Sở chủ trương không tuyển ồ ạt, tràn lan ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Về lâu dài, Sở tiếp tục tham mưu lãnh đạo các cấp về chủ trương, chính sách về vấn đề giáo dục để từng bước đồng bộ kinh phí, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên đảm bảo yêu cầu về chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ; tăng cường chỉ đạo việc phát triển quy mô trường, lớp, trong đó trọng tâm phát triển quy mô các trường mầm non ngoài công lập nhằm nâng cao tỉ lệ huy động trẻ nhà trẻ, giảm áp lực tuyển sinh và quá tải học sinh tại các trường công lập.