(Congannghean.vn)-Đài liệt sỹ Thái Lão, thị trấn Hưng Nguyên, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An là di tích lịch sử cấp quốc gia; là nơi yên nghỉ của những người con quê hương Xô Viết - Nghệ Tĩnh đã anh dũng hy sinh dưới ngọn cờ vinh quang của Đảng. Tuy nhiên, thời gian qua đã xảy ra tình trạng quán nước lấn chiếm hành lang của di tích, ảnh hưởng đến không gian yên tĩnh, thiêng liêng vốn có của địa điểm lịch sử này.
 |
| Mặc dù có biển báo cấm nhưng người dân vẫn bán hàng ngay tại khu di tích |
Tháng 9/1930, phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh phát triển đến đỉnh cao, với hàng loạt cuộc biểu tình nổ ra ở Nghệ An, Hà Tĩnh; tiêu biểu là cuộc đấu tranh của nhân dân Hưng Nguyên.
Sáng 12/9/1930, dưới sự lãnh đạo của Phủ uỷ, khoảng 8.000 nông dân thuộc ba tổng: Phù Long, Thông Lãng (Hưng Nguyên) và Nam Kim (Nam Đàn) đã giương cao cờ đỏ búa liềm kéo về ga Yên Xuân. Khi đoàn biểu tình vừa tiến đến Thái Lão, thực dân Pháp đã cho máy bay ném bom vào giữa đám đông làm nhiều người chết và bị thương. Sự kiện này đã làm chấn động dư luận trong nước và quốc tế.
Từ năm 1930 - 1955, Thái Lão là vùng đất nổi lên giữa đồng với nhiều nấm mồ của các liệt sỹ. Để ghi nhớ công ơn của các liệt sỹ, năm 1956, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Nghệ An đã tiến hành khởi công xây dựng di tích với quy mô như một nghĩa trang liệt sỹ.
Năm 1960, Ty Văn hoá Nghệ An thiết kế và thể hiện theo quy mô đài liệt sỹ. Năm 1988, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch (VH -TT&DL) có quyết định công nhận Đài liệt sỹ Thái Lão là di tích lịch sử cấp quốc gia. Đến năm 2010, Sở VH-TT&DL tiến hành xây dựng, tôn tạo đài tưởng niệm thành Khu di tích bảo tồn và phát huy di tích Xô Viết - Nghệ Tĩnh.
Để tưởng nhớ công lao của những người con đã anh dũng hy sinh, vào ngày 12/9 hàng năm, nhân dân lại về đây thắp hương, kỷ niệm ngày truyền thống Xô Viết Nghệ Tĩnh.
Khu di tích lịch sử văn hóa Đài liệt sỹ Thái Lão tọa lạc trên khuôn viên rộng với nhiều cây cổ thụ. Công trình kiến trúc có giá trị lịch sử và nghệ thuật là vậy; tuy nhiên, thời gian qua đã bị quán nước lấn chiếm hành lang, làm mất không gian thiêng liêng, yên tĩnh vốn có.
 |
| Bàn ghế đặt tràn lan trong khuôn viên di tích |
Chúng tôi có mặt tại Đài liệt sỹ Thái Lão vào một buổi chiều muộn, chứng kiến quán nước đặt ngay tại hành lang khu di tích, với máy ép nước mía, bàn ghế và ô che. Ngoài cổng khu di tích, bên cạnh những chiếc xe của khách dựng lộn xộn, còn có các loại xe taxi, xe tải chở hoa quả và đội ngũ bán vé số.
Bên trong khuôn viên, chủ quán đặt bàn ghế tràn ra sát lối dẫn lên bia tưởng niệm. Theo quan sát của chúng tôi, bãi cỏ xanh trong khuôn viên Đài liệt sỹ trở thành nơi lý tưởng cho các đôi trai gái uống nước và tranh thủ “hẹn hò”.
Được biết, chủ quán thuê mặt bằng tại đây với giá 2.000.000 đồng/tháng. Theo chủ quán, “chính quyền có cấm nhưng chúng tôi bán nước ở phía bên ngoài không ảnh hưởng gì. Với lại, sau khi bán xong cứ thu dọn cho sạch sẽ là được”(?).
Di tích Đài liệt sỹ Thái Lão là nơi yên nghỉ của những người con xứ Nghệ đã anh dũng hy sinh cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Vì thế, thiết nghĩ, các cấp, ban, ngành cần vào cuộc quyết liệt để chấm dứt tình trạng trên, trả lại không gian linh thiêng, yên tĩnh vốn có của di tích.