Dù ngành GD&ĐT không có một yêu cầu nào về việc thi tuyển học sinh vào lớp 1 nhưng trong suy nghĩ của nhiều bậc phụ huynh, việc cho con học trước sẽ là bước “tạo đà” cần thiết cho con vào lớp 1. Do vậy, vào mỗi dịp hè, không ít bậc phụ huynh có con chuẩn bị bước vào lớp 1 lại tất tả lo tìm chỗ học cho con mình.
Thay vì cho con được nghỉ ngơi, vui chơi, thư giãn, ngay khi năm học mẫu giáo vừa mới kết thúc, cuộc “chạy đua” cho con em “đọc thông, viết thạo” trước khi vào lớp 1 đã diễn ra. Vậy là những đứa trẻ mới lên 5 đang tuổi ăn, tuổi chơi đã sớm phải gò mình vào sách vở, “đánh vật” với từng con chữ, phép tính.
Qua tìm hiểu được biết, việc các bậc phụ huynh vội vàng cho con “ôn luyện” trước chương trình lớp 1 không phải xuất phát từ nhu cầu ham học hỏi của bản thân trẻ mà xuất phát từ tâm lý sợ học lực của con em mình thua kém bạn bè.
Sẽ rất thiệt thòi cho trẻ nếu bị ép học trước chương trình - Ảnh minh họa
Không ít bậc phụ huynh đã thừa nhận: thấy nhiều gia đình cho con đi học đọc, học viết khi còn ở lớp cuối của bậc học mầm non nên nếu không cho con mình đi học trước chương trình sợ sẽ không theo kịp bạn bè khi bước vào lớp đầu tiên của cấp tiểu học. Một số bậc phụ huynh khác lại cho rằng: con em mình được tiếp cận trước chương trình lớp 1 sẽ là một lợi thế không nhỏ, khi vào học chính thức sẽ không phải mất nhiều thời gian bỡ ngỡ, làm quen, từ đó có thể tiếp thu bài học dễ dàng, chắc chắn hơn.
Thậm chí, có bậc phụ huynh còn tỏ ra tin tưởng việc cho con đi học trước sẽ giúp con mình có được những điểm số “đẹp” để có thứ hạng cao trong lớp. Do hiệu ứng từ những quan niệm, suy nghĩ trên, “trào lưu” cho con học trước chương trình lớp 1 không chỉ “nở rộ” ở các vùng trung tâm, thành phố mà đã lan ra ở nhiều nơi thuộc các địa bàn nông thôn.
Một lý do khác dẫn tới tình trạng cho trẻ học trước chương trình gia tăng là nhiều bậc phụ huynh do bận bịu công việc, không có điều kiện thời gian trông con khi các cháu đã bước vào kỳ nghỉ hè nên đành tìm cho con một chỗ học nào đó để yên tâm đi làm.
Có thể nhận thấy, việc cho trẻ học trước chương trình lớp 1 mang lại một số lợi ích trước mắt nhưng sẽ gây ra những ảnh hưởng không tốt về sau. Trước hết, việc ép trẻ học trước chương trình khi các cháu còn đang ở độ tuổi ăn, tuổi chơi có thể tạo ra những áp lực tâm lý căng thẳng không đáng có.
Do khả năng tiếp thu của mỗi trẻ không giống nhau, những trẻ tiếp thu chậm hơn có thể mang tâm lý sợ hãi, ám ảnh nặng nề đối với việc học và về lâu về dài có thể làm mất hứng thú học tập của trẻ, trong khi chặng đường học tập phía trước còn rất dài.
Bên cạnh đó, một số trẻ khi được học trước chương trình, đã có thể biết đánh vần, viết một số chữ cái và làm được một số phép tính đơn giản, khi bước vào học chính thức sẽ không còn hào hứng, tập trung, ảnh hưởng không tốt tới cả quá trình học tập. Không phải ngẫu nhiên mà các nhà khoa học, tâm lý giáo dục cho rằng: 6 tuổi là độ tuổi vừa “chín” để có thể bước vào lớp 1.
Do đó, khi chưa tròn 6 tuổi, các yếu tố về thể lực, kỹ năng, tâm lý của trẻ chưa đáp ứng được yêu cầu về vận động, sinh hoạt, giao tiếp, học tập của học sinh lớp 1. Như vậy, việc cho trẻ học trước chương trình lớp 1 có thể sẽ lợi bất cập hại.
Vẫn biết rằng, sự thành công của trẻ trong năm đầu tiên đến trường có ảnh hưởng lớn đến kết quả các năm học tiếp theo. Việc chuẩn bị tốt mọi mặt cho trẻ trước khi vào lớp 1 là hết sức quan trọng. Tuy nhiên, cần chuẩn bị những gì, cần quan tâm đến khía cạnh nào lại là vấn đề cần được quan tâm.
Nên chăng, thay vì chạy đôn chạy đáo lo cho con một “suất” học trước chương trình lớp 1, các bậc phụ huynh cần chuẩn bị cho con em mình tâm thế thật tốt để trẻ tự tin bước vào lớp 1. Quan trọng hơn cả là yếu tố sức khỏe và sự hứng thú đối với việc đến trường.
Bùi Minh Tuấn
.