Thế giới tuần qua (2-8/9) đã diễn ra nhiều sự kiện đáng chú ý, từ cuộc diễn tập hải quân chung đầu tiên giữa Mỹ và ASEAN, vấn đề Iran, Brexit, các nước Nam Mỹ chung tay cứu rừng Amazon, siêu bão Dorian tàn phá Bahamas cho tới diễn biến mới trong thương chiến Mỹ-Trung...
Diễn tập chung hải quân Mỹ – ASEAN tại Thái Lan
 |
| Hình ảnh tại Lễ khai mạc cuộc tập trận (Ảnh: vov.vn) |
Ngày 2/9, tại căn cứ hải quân Sattahip thuộc tỉnh Chon Buri của Thái Lan, cuộc diễn tập trên biển chung đầu tiên giữa hải quân của Mỹ và các nước ASEAN (AUMX) đã khai mạc với chủ đề “Tăng cường hiểu biết lẫn nhau và năng lực tác chiến hàng hải hỗn hợp”.
Cuộc kéo dài đến ngày 6/9, tại Vịnh Thái Lan và ngoài khơi mũi Cà Mau, Việt Nam nhằm mục đích thúc đẩy an ninh, an toàn hàng hải, tự do hàng hải hàng không và các hoạt động thương mại không bị ngăn trở theo các nguyên tắc được quốc tế công nhận.
Tất cả các nước thành viên ASEAN, trong đó có Việt Nam, đều cử lực lượng tham dự. Phía Mỹ cử liên đội tàu khu trục 7 thuộc Hạm đội 7 tham gia diễn tập.
Mỹ – Trung sẽ nối lại đàm phán thương mại vào tháng tới
 |
| Mỹ - Trung sẽ nối lại đàm phán thương mại vào đầu tháng 10/2019. (Ảnh: AFP) |
Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 5/9 thông báo nước này và Mỹ dự kiến sẽ nối lại các vòng đàm phán cấp cao thứ 13 về thương mại tại Washington (Mỹ) vào đầu tháng 10 tới.
Cũng theo Bộ Thương mại Trung Quốc thì các quan chức của nước này và Mỹ đã nhất trí “cùng hợp tác và hành động thiết thực để thiết lập các điều kiện phù hợp cho các vòng tham vấn”. Các đại diện hai nước sẽ “duy trì liên lạc chặt chẽ”, đồng thời tiến hành các vòng đàm phán trù bị cho sự kiện sắp tới, với việc lên dự kiến tổ chức cuộc gặp gỡ giữa các phó đại diện thương mại của hai nước vào trung tuần tháng 9 này.
Phát biểu trước báo giới, ngày 6/9, Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow cho rằng, Mỹ mong muốn các vòng đàm phán thương mại với Trung Quốc dự kiến diễn ra trong tháng 9 và 10/2019 sẽ sớm đạt được kết quả song cũng cảnh báo về nguy cơ cuộc xung đột thương mại giữa hai nền kinh tế nhất nhì thế giới có thể sẽ tiếp tục kéo dài.
Siêu bão Dorian quét qua Bahamas
 |
| Hậu quả do bão Dorian gây ra ở Bahamas. (Ảnh: Al Jazeera) |
Với việc tấn công quần đảo Bahamas với sức gió 298km/h, Dorian đã trở thành cơn bão có sức gió khi đổ bộ đất liền lớn nhất từng được ghi nhận, gây lũ lụt nghiêm trọng cũng như thiệt hại nặng nề về người và của.
Chính quyền Bahamas cho biết, số người thiệt mạng tạm tính đến thời điểm hiện tại là 30 song Bộ trưởng Y tế Bahamas Duane Sands cảnh báo dư luận cần chuẩn bị trước khả năng con số người chết sẽ cực kỳ cao.
Giới chức địa phương đã gửi các bác sỹ pháp y và 200 túi đựng thi thể tới Quần đảo Abaco, nơi bị bão tàn phá nặng nề nhất. Hiện còn có hàng trăm, thậm chí hàng ngàn người vẫn đang mất tích tại khu vực Abacos và Grand Bahama.
Ước tính có khoảng 20% dân số Bahamas bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi bão Dorian, khoảng 76.000 người cần được cứu trợ khẩn cấp. Theo Thủ tướng Hubert Minnis, với sức tàn phá của cơn bão, quốc đảo này cần một thời gian dài để có thể vượt qua.
Quốc hội Anh chặn kịch bản Brexit không thỏa thuận
 |
| Nỗ lực về Brexit của Thủ tướng Anh Boris Johnson đang đứng trước các thách thức mới. (Ảnh: Xinhua) |
Ngày 4/9, Thủ tướng Anh Boris Jonhson đã phải đón nhận liên tiếp hai tin xấu khi Hạ viện bác bỏ đề xuất tiến hành tổng tuyển cử sớm vào ngày 15/10 tới do ông đưa ra cùng với 1 dự luật nhằm trì hoãn thời điểm Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) – hay còn gọi là Brexit vào ngày 31/10 để tránh kịch bản ra đi không thỏa thuận.
Tuy nhiên, ngay cả khi Hạ viện đã thông qua dự luật có thể buộc Thủ tướng phải trì hoãn tiến trình Brexit thêm 3 tháng (tới 31/1/2020) thì đây chưa chắc đã là một kịch bản ngã ngũ. Hiện chính phủ Anh cố gắng thúc đẩy một lần nữa, theo đó tiến hành bỏ phiếu vòng cuối tại Hạ viện vào ngày 9/9 tới về đề xuất tổ chức tổng tuyển cử sớm vào ngày 15/10.
Phát biểu tại một học viện cảnh sát ở thành phố Wakefield miền Bắc Anh, ngày 5/9, ông Johnson tiếp tục khẳng định quyết tâm đưa nước Anh rời khỏi EU theo đúng lịch trình đã định với tuyên bố: "Tôi thà chết còn hơn phải đề nghị EU hoãn Brexit. Chúng ta phải rời EU vào ngày 31/10".
Iran tiếp tục cắt giảm cam kết hạt nhân
 |
| Tổng thống Iran Hassan Rouhani. (Ảnh: Reuters) |
Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 4/9, Tổng thống Iran Hassan Rouhani thông báo nước Cộng hòa Hồi giáo này sẽ nghiên cứu và phát triển tất cả các loại máy ly tâm mới. Nhà lãnh đạo này cũng nhấn mạnh thêm rằng, việc nghiên cứu và phát triển các loại máy ly tâm mới sẽ được thực hiện nhằm phục vụ cho các mục tiêu hòa bình, dưới sự giám sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA).
Ông Rouhani chỉ tiết lộ rằng, việc phát triển các máy ly tâm mới là nhằm mục tiêu thúc đẩy các hoạt động làm giàu uranium của Iran mà không công bố mức độ cụ thể. Tuy nhiên, ngày 3/9, một phát ngôn viên của Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEO) đã lên tiếng cảnh báo về khả năng Iran có thể nâng mức làm giàu uranium lên 20% chỉ trong vòng 2 ngày.
Những tuyên bố mới nhất của Iran có nguy cơ sẽ khiến mối quan hệ giữa nước này và Mỹ tiếp tục bị kéo căng trong những ngày tới, đồng thời khiến những nỗ lực nhằm cứu vãn bản thỏa thuận hạt nhân mà một số nước châu Âu đang theo đuổi phải đối mặt với những thách thức mới.
Diễn đàn kinh tế phương Đông 2019 khai mạc tại thành phố Vladivostok của LB Nga
 |
| Diễn đàn kinh tế phương Đông 2019 được tổ chức tại thành phố Vladivostok, Liên bang Nga (Ảnh: caixinglobal.com) |
Diễn đàn kinh tế phương Đông lần thứ V (EEF-2019) với chủ đề “Viễn Đông – Những chân trời phát triển” đã chính thức khai mạc tại thành phố Vladivostok của Liên bang Nga ngày 4/9 với sự tham gia của khoảng 8.000 đại biểu đến từ hơn 50 quốc gia trên thế giới. Đây là sự kiện thảo luận về các vấn đề nhằm mở rộng hợp tác quốc tế tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương và phát triển kinh tế vùng Viễn Đông Nga.
Chương trình nghị sự của EEF-2019 được chia thành bốn chủ đề chính: “Những giải pháp mới đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế”; “Tạo điều kiện cho doanh nghiệp”; “Viễn Đông và châu Á Thái Bình Dương: phát triển cơ hội hợp tác” và “Những giải pháp mới để nâng cao chất lượng cuộc sống”.
Trong khuôn khổ Diễn đàn, ngày 5/9, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã đồng ý cấp gói tín dụng 1 tỷ USD cho Nga vay để phát triển vùng Viễn Đông. Thủ tướng Modi khẳng định, quan hệ đối tác giữa Ấn Độ và Nga trong việc phát triển khu vực Viễn Đông sẽ khiến đây trở thành "điểm hội tụ của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương rộng mở, tự do và bao trùm". Viễn Đông sẽ trở thành nền tảng của mối quan hệ bền chặt Ấn Độ - Nga.
Các quốc gia Nam Mỹ bàn cách bảo vệ rừng Amazon
 |
| Những đám cháy trong rừng Amazon ở khu vực bang Mato Grosso của Brazil. (Ảnh: AP) |
Trước sự kêu cứu từ những đám cháy đang lan rộng trong rừng Amazon, ngày 6/9, tại một sự kiện diễn ra ở thành phố Leticia (miền Nam Colombia), 7 quốc gia có rừng Amazon ở Nam Mỹ, gồm: Brazil, Colombia, Bolivia, Ecuador, Peru, Suriname và Guyana đã ký một thỏa thuận nhằm bảo vệ khu rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới.
Theo thỏa thuận do 7 quốc gia Nam Mỹ ký kết, các nước này sẽ thành lập hệ thống ứng phó với thảm họa thiên nhiên để có thể phối hợp tốt hơn như trong trường hợp xảy ra các vụ cháy quy mô lớn, đồng thời thúc đẩy các sáng kiến trồng rừng, gia tăng hoạt động theo dõi các vấn đề ở rừng Amazon thông qua vệ tinh, phát triển các sáng kiến đẩy mạnh nhận thức về vai trò của rừng Amazon. Bên cạnh đó, thông tin về các hoạt động khai thác bất hợp pháp ở rừng Amazon cũng sẽ được các nước kịp thời chia sẻ cho nhau để tìm hướng xử lý.
Trong những ngày vừa qua, các vụ cháy nghiêm trọng tại nhiều khu vực trong rừng Amazon, nơi được mệnh danh là "lá phổi xanh" cung cấp khoảng 20% lượng oxy cho Trái Đất, khiến cộng đồng quốc tế hết sức lo ngại./.