Bộ Tư pháp Mỹ ngày 5/9 đã công bố hai bản ghi nhớ từ thời cựu Tổng thống George W.Bush, đề cập chi tiết về quyền hợp pháp của chính quyền trong hoạt động kiểm tra các cuộc gọi và thư điện tử của người Mỹ mà không cần giấy phép.
Các tài liệu mới được công bố này đều do Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp thời đó, Jack Goldsmith soạn thảo đề cập đến một chương trình bí mật có tên Stellar Wind, ra đời ngay sau vụ tấn công 11/9/2001. Chương trình này cho phép Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) thu thập các thông tin liên lạc trong phạm vi nước Mỹ trong trường hợp ít nhất một bên trong cuộc đối thoại bị nghi ngờ hoặc được xác định là một thành viên của mạng lưới khủng bố al-Qaeda và ít nhất một bên đang ở nước ngoài.
Trong bản ghi nhớ ngày 6/5/2004, ông Goldsmith khẳng định thậm chí trong thời bình, không có sự chấp thuận của Quốc hội, Hiến pháp Mỹ cho phép Tổng thống ra lệnh tiến hành các hoạt động do thám nước ngoài. Theo đó, Stellar Wind hoàn toàn nằm trong quyền của Tổng thống - Tổng tư lệnh quân đội để tiến hành chiến dịch chống al Qaeda như một phần trong cuộc chiến chống khủng bố và việc Quốc hội tìm cách ngăn cấm quyền lợi này của Tổng thống có thể coi là sự xâm phạm vi hiến vào quyền chỉ huy tối cao.
 |
| Ảnh chỉ có tính minh họa |
Ông Jack Goldsmith nhấn mạnh việc Quốc hội Mỹ trao quyền sử dụng lực lượng sau vụ 11/9 cũng đã tạo ra "quyền hạn cụ thể" cho chương trình Stellar Wind.
Trong bản ghi nhớ ngày 16/7/2004, ông Goldsmith nêu rõ quyết định trước đó hơn 2 tuần của Tòa án Tối cao là một văn bản nữa xác nhận sự hợp pháp của chương trình Stellar Wind. Cũng theo ông Goldsmith, việc 5 thẩm phán của Tòa án Tối cao đồng ý rằng việc bắt giữ công dân Mỹ Yaser Esam Hamdi trong cuộc chiến ở Afghanistan là hợp pháp, cho thấy việc thu thập thông tin liên lạc của kẻ địch vì mục đích tình báo là một hành động thiết yếu và được chấp nhận, tương tự việc Quốc hội cho phép Stellar Wind theo dõi một số nội dung xác định.
Vụ bê bối do thám mà cựu nhân viên tình báo Mỹ Edward Snowden tiết lộ hồi tháng 6 năm ngoái đã đẩy cộng đồng tình báo Mỹ ra trước búa rìu dư luận khi các thông tin rò rỉ cho thấy NSA đã thu thập thông tin liên lạc của hàng triệu người Mỹ mà không cần giấy phép. Trước các cáo buộc về việc vi phạm hiến pháp, Washington đã đưa ra nhiều văn kiện pháp lý nhằm chứng minh hoạt động do thám của các cơ quan tình báo có cơ sở pháp lý.
.