Ngày 15/11/2004, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW về Bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trong đó chỉ rõ: “Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra giám sát; quy định và áp dụng các chế tài cần thiết để xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường”.
Quán triệt quan điểm chỉ đạo của Bộ Chính trị, ngày 22/5/2005, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 34/2005/QĐ-TTg, ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW nhằm thể chế hóa quan điểm chỉ đạo của Đảng đối với công tác bảo vệ môi trường, trong đó giao nhiệm vụ cho Bộ Công an: “Tăng cường chức năng, nhiệm vụ của Bộ Công an trong việc thi hành pháp luật bảo vệ môi trường; chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nội vụ nghiên cứu đề xuất phương án thành lập lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, tăng cường chức năng, nhiệm vụ, xử lý các vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường”.
Ngày 29/11/2006, Bộ trưởng Bộ Công an đã ký Quyết định số 1899/2006/QĐ-BCA thành lập và quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường. Đây là mốc son đánh dấu sự ra đời, xây dựng và trưởng thành của lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Việt Nam.
 |
| Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu tại Đại hội đại biểu lần thứ IV, nhiệm kỳ 2020 – 2025 của Cục Cảnh sát PCTP về môi trường. |
Từ khi thành lập đến nay, lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường đã phát huy vai trò chủ công, nòng cốt trên lĩnh vực đấu tranh, phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phục vụ phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
Chủ động tham mưu với lãnh đạo Bộ Công an đề xuất Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương xây dựng, hoàn thiện các chính sách, pháp luật trên lĩnh vực quản lý nhà nước về môi trường, tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động của lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, như: Pháp lệnh Cảnh sát môi trường 2014; Nghị định số 72/2010/NĐ-CP về phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm, vi phạm pháp luật khác về môi trường; Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 về chiếc lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045…
Đã phát hiện, xử lý hơn 200.000 vụ phạm tội và vi phạm pháp luật về môi trường; khởi tố, đề nghị khởi tố hơn 4.600 vụ, 6.800 bị can; xử phạt vi phạm hành chính hơn 180.000 vụ với số tiền hơn 2.300 tỷ đồng.
 |
| Cục Cảnh sát PCTP về môi trường phối hợp với Cục Quản lý thị trường Hà Nội kiểm tra, phát hiện, thu giữ số lượng lớn thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc xuất xứ, không hóa đơn chứng từ hợp pháp (Hà Nội, tháng 7/2021). |
Thường xuyên tuyên truyền góp phần nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường của các cấp, các ngành và các tầng lớp nhân dân; đồng thời, huy động sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội trong đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về môi trường.
 |
| Thiếu tướng Trần Minh Lệ, Cục trưởng chỉ đạo đơn vị nghiệp vụ của Cục Cảnh sát PCTP về môi trường kiểm tra, thu mẫu nước thải của một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hưng Yên. |
Với những chiến công, thành tích đạt được của lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường góp phần tô thắm hơn nữa truyền thống cách mạng, anh hùng vẻ vang 60 năm của lực lượng Cảnh sát nhân dân Việt Nam; qua đó, lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường được Đảng, Nhà nước, Bộ Công an và các bộ ngành chức năng tặng nhiều phần thưởng cao quý cho nhiều tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác và chiến đấu.
Riêng Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhì, Ba; Huân chương Bảo vệ tổ quốc hạng Nhì; 01 tập thể phòng được tặng Huân chương Chiến công hạng 3; 02 lượt tập thể phòng được tặng 03 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba, 04 lượt cá nhân được tặng Huân chương Chiến công hạng nhì; 05 lượt cá nhân được tặng Huân Chương chiến công hạng Nhì, Ba; 05 lượt cá nhân được tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; 07 lượt tập thể và 12 lượt cá nhân được tặng Giải thưởng môi trường và danh hiệu điển hình tiên tiến trong công tác bảo vệ môi trường; nhiều lượt tập thể và cá nhân được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, các Ban chỉ đạo Trung ương, Bộ Công an và các bộ, ngành.
 |
| Cục Cảnh sát PCTP về môi trường đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ Quốc hạng Nhì. |
Thời gian tới, nhiệm vụ đặt ra đối với lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường là hết sức cấp bách, nặng nề. Với khí thế mới, quyết tâm cao, lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường tiếp tục phát huy truyền thống, thành tích đạt được, quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và Bộ Công an liên quan đến lĩnh vực môi trường. Chủ động nắm chắc tình hình, phát hiện những vấn đề mới này sinh để kịp thời tham mưu với Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an tham mưu, đề xuất với lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành Trung ương các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về môi trường; phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng trong đấu tranh, phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường; nhạy bén, sáng tạo, kịp thời xử lý các tình huống, vụ việc phức tạp, vi phạm pháp luật về môi trường; tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc nổi lên ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân, không để hình thành các "điểm nóng" về môi trường gây mất an ninh, trật tự. Đồng thời, xây dựng lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới...