Cuộc chiến còn lắm gian nan

(Congannghean.vn)-Thời gian qua, Công an Nghệ An đã phát hiện nhiều vụ việc liên quan đến mua bán người, tổ chức giải cứu thành công và hỗ trợ, giúp đỡ nhiều nạn nhân trở về địa phương, ổn định lại cuộc sống… Tuy nhiên, tình hình tội phạm này vẫn còn diễn biến hết sức phức tạp, đòi hỏi công tác tuyên truyền, phòng chống phải tiếp tục được tăng cường và quyết liệt hơn nữa.

Liên tiếp xảy ra nhiều vụ việc

Đối tượng Ngân Văn Hiền tại cơ quan điều tra Công an huyện Tương Dương

Ngày 12/7/2017, Công an huyện Kỳ Sơn nhận được đơn kêu cứu của ông Moong Phò U (46 tuổi) trú tại bản Bình Sơn II, xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn với nội dung: Ngày 10/7, gia đình ông phát hiện con gái là Moong Thị X. (SN 1999) bị mất tích. Gia đình đã tổ chức tìm kiếm nhiều nơi nhưng không thấy, điện thoại không liên lạc được. Lo lắng có thể con gái mình bị các đối tượng xấu lừa bán ra nước ngoài, ông đã làm đơn kêu cứu lên cơ quan chức năng.

Nhận được tin báo, lãnh đạo Công an huyện Kỳ Sơn đã chỉ đạo Đội Cảnh sát Hình sự nhanh chóng vào cuộc điều tra. Qua công tác xác minh, điều tra, kết hợp các thông tin do gia đình cung cấp, Công an huyện xác định Moong Thị X. là nạn nhân của 1 vụ mua bán người. Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn nhưng bằng các biện pháp nghiệp vụ cùng tin báo từ nạn nhân và gia đình, Công an huyện đã phối hợp với Công an TP Móng Cái (Quảng Ninh) để truy tìm nạn nhân. Đến ngày 13/7, lực lượng chức năng đã tìm được nạn nhân và đưa trở về địa phương.

Cũng trong ngày 13/7/2017, cơ quan điều tra Công an huyện Tương Dương đã bắt đối tượng Ngân Văn Hiền về hoạt động tổ chức lừa bán người sang Trung Quốc. Qua công tác xác minh, điều tra, lực lượng Công an xác định Hiền đã bán 2 người phụ nữ đều trú tại bản Chăm Puông, xã Lượng Minh, huyện tương Dương sang Trung Quốc với giá 150 triệu đồng.

Mới đây nhất, đầu tháng 8/2017, Công an huyện Kỳ Sơn bắt 3 đối tượng, gồm: Cụt Thị Đào (SN 1989) trú tại bản Lưu Thắng; Ven Văn Thiệp (SN 1983) và Moong Thị Chiên (SN 1986), đều trú tại bản La Ngan, cùng xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn về hành vi mua bán trẻ em qua biên giới xảy ra trên địa bàn; đồng thời, giải cứu 2 nạn nhân Hùng Thị H. (SN 2008) và Moong Thị X. (SN 2003), đều trú tại xã Bảo Nam, huyện Kỳ Sơn.

Tại cơ quan Công an, Đào và Chiên khai nhận đã cùng Thiệp (chồng của Chiên) chuẩn bị đưa 2 bé gái đi trên taxi ra TP Móng Cái (Quảng Ninh) để bán sang Trung Quốc. Theo lời khai các đối tượng, mỗi cháu sau khi đưa sang Trung Quốc được trả giá 100 triệu đồng.

Như vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, liên tiếp các vụ việc liên quan mua bán người trái phép đã được các đơn vị của Công an Nghệ An phát hiện, ngăn chặn kịp thời và tiến hành giải cứu thành công các nạn nhân, đưa họ trở về với gia đình.

Các nạn nhân được Phòng Cảnh sát Hình sự Công an Nghệ An giải cứu, hỗ trợ và bàn giao cho gia đình

Vẫn còn nhiều khó khăn

Qua các vụ việc liên quan đến mua bán người ở Nghệ An vừa qua có thể thấy, tội phạm mua bán người hoạt động với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Nạn nhân chủ yếu là phụ nữ, trẻ em tuổi đời còn rất trẻ, thậm chí có nạn nhân chỉ mới 10 tuổi. Các nạn nhân chủ yếu sinh sống ở vùng miền núi, rẻo cao, nhất là các địa bàn như Tương Dương, Kỳ Sơn hoặc vùng nông thôn có đời sống kinh tế khó khăn. Phần đông những người này có trình độ nhận thức về xã hội, pháp luật còn hạn chế, hoàn cảnh giá đình éo le, không có công ăn việc làm ổn định…

Từ những đặc điểm đó, bọn tội phạm đã lợi dụng và dùng mọi âm mưu, thủ đoạn để rủ rê, lôi kéo những người nhẹ dạ cả tin, hoặc vẽ ra viễn cảnh hết sức sung sướng, giàu có để đưa các nạn nhân vào tròng. Và khi đã dụ được “con mồi”, đối tượng phạm tội bằng mọi cách đưa nạn nhân ra khỏi địa bàn cư trú bằng một số chiêu bài như đi tìm kiếm việc làm, đi du lịch, đi chơi…

Với những nhận thức và hiểu biết hạn chế, nhiều nạn nhân dễ dàng bị các đối tượng phạm tội lợi dụng một cách triệt để nhằm thu lợi bất chính. Với những kịch bản đã định sẵn, sau khi lừa được nạn nhân, chúng tổ chức bán ra nước ngoài làm vợ, vào các trại lao động, hoặc đưa vào các “động” mại dâm. Và, chỉ một số ít may mắn được trở về với gia đình làm lại cuộc đời, còn hầu hết nạn nhân đều bị đẩy vào cuộc sống bất ổn về tinh thần, tâm lý và chịu mọi cực hình…

Mặc dù không manh động, liều lĩnh và trang bị nhiều vũ khí như tội phạm ma túy hay các loại tội phạm hình sự khác, nhưng quá trình phát hiện, đấu tranh với loại tội phạm mua bán người hết sức khó khăn và vất vả. Hầu hết các nạn nhân của loại tội phạm này thường không biết mình bị lừa bán cho đến khi bị đưa vào các động mại dâm hoặc bị đánh đập, đe dọa. Số nạn nhân may mắn được giải cứu hoặc trốn thoát do sợ bị trả thù hoặc có tâm lý sợ điều tiếng nên không đến trình báo, tố cáo với các cơ quan chức năng.

Thậm chí, còn xảy ra trường hợp một số nạn nhân sau khi bị lừa bán vào các động mại dâm, họ bị mua chuộc, dọa dẫm, hoặc do hám lợi đã quay trở về nước và tham gia vào các đường dây mua bán người. Thậm chí, có nhiều đối tượng còn nhẫn tâm lừa bán cả người thân trong gia đình và hàng xóm. Những điều này khiến công tác phát hiện, đấu tranh tội phạm mua bán người của lực lượng chức năng gặp rất nhiều khó khăn.

Những giải pháp

Có thể nói, thời gian qua, công tác PCTP mua bán người đã được các cấp, ngành tỉnh Nghệ An triển khai một cách quyết liệt, đồng bộ từ tỉnh đến tận cơ sở. Đặc biệt, Nghệ An là 1 trong 6 địa phương được Ban chỉ đạo PCTP của Chính phủ (gọi tắt là Ban Chỉ đạo 138/CP) lựa chọn chỉ đạo điểm về Chương trình PCTP mua bán người, giai đoạn 2016 - 2020. Tỉnh cũng đã lựa chọn 2 huyện Tương Dương và Quế Phong để chỉ đạo điểm cấp huyện. Trong đó, các xã Tam Quang, Nga My (Tương Dương) và Quang Phong (Quế Phong) là đơn vị chỉ đạo điểm cấp xã.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của các tổ chức chính trị, xã hội cũng như các tổ chức đoàn thể từ tỉnh xuống cơ sở, công tác đấu tranh với tội phạm mua bán người trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả. Theo số liệu thống kê của Ban chỉ đạo PCTP mua bán người Nghệ An, tính từ cuối năm 2015 đến đầu năm 2017, các lực lượng chức năng ở Nghệ An đã phát hiện, bắt giữ hàng chục vụ, hàng chục đối tượng phạm tội mua bán người, trong đó đáng chú ý có nhiều vụ việc mà nạn nhân là trẻ em. Các cơ quan chức năng cũng đã phối hợp tổ chức giải cứu thành công và hỗ trợ, giúp đỡ hàng chục nạn nhân trở về gia đình, ổn định lại cuộc sống… Tính từ đầu năm 2017 đến nay, chỉ riêng lực lượng Công an Nghệ An đã phát hiện hơn 10 vụ việc liên quan đến mua bán người, bắt giữ các đối tượng liên quan và giải cứu các nạn nhân.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, thời gian tới, để công tác PCTP phạm mua bán người trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả tích cực, cần có những giải pháp mạnh mẽ, đồng bộ hơn nữa để đạt được kết quả tốt nhất. Để thực hiện được điều này, cần phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong công tác đấu tranh PCTP mua bán người trên địa bàn từ tỉnh đến cơ sở.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền phòng, chống loại tội phạm này cũng cần được tích cực đổi mới về nội dung, hình thức nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, truyền thông…, tập trung vào các đối tượng có nguy cơ cao là phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh kinh tế, gia đình khó khăn, dân trí thấp ở địa bàn nông thôn, miền núi, biên giới, gắn với việc thực hiện có hiệu quả phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Mặt khác, các lực lượng chức năng cần tăng cường hơn nữa công tác nghiệp vụ, nắm chắc tình hình tội phạm mua bán người, rà soát, xác định đúng các tuyến, địa bàn trọng điểm, tiến hành dựng các băng, nhóm, đường dây, đối tượng có biểu hiện phạm tội; đồng thời, lập danh sách các phụ nữ, trẻ em vắng mặt tại địa phương không có lý do để chủ động có các giải pháp xác minh, ngăn chặn, điều tra, khám phá tội phạm. Và quan trọng, cần phải chú trọng việc hợp tác quốc tế, phối hợp giữa các đơn vị trong và ngoài tỉnh để trao đổi thông tin, xác minh, điều tra nhằm nhanh chóng giải cứu các nạn nhân và truy bắt các đối tượng phạm tội.