(Congannghean.vn)-Thời gian qua, trên địa bàn cả nước đã liên tiếp xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông (TNGT) liên quan đến xe ôtô gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Theo cơ quan chức năng phân tích, nguyên nhân chủ yếu do lái xe lạm dụng chất kích thích như ma túy, rượu, bia khi điều khiển phương tiện. Vấn đề này gióng lên hồi chuông cảnh báo đối với cả doanh nghiệp và người điều khiển phương tiện giao thông.
 |
| Sở Giao thông Vận tải phối hợp với Hiệp hội Vận tải ôtô Nghệ An tổ chức khám sức khỏe cho các lái xe vào cuối năm 2018 |
Gây tai họa khôn lường
Đã hơn 10 ngày trôi qua, nhưng những hình ảnh về vụ TNGT thảm khốc ở huyện Bến Lức, tỉnh Long An ngày 2/1 vẫn chưa hết ám ảnh người dân cả nước. Dù gặp đèn đỏ nhưng lái xe container Phạm Thành Hiếu (32 tuổi) không hề giảm tốc độ mà lao thẳng vào đám đông xe máy đang dừng phía trước. Nhiều người đi đường cùng xe máy bị cuốn vào gầm xe container. Một số khác thì bị kéo lê nhiều mét. Vụ tai nạn gây nên cảnh giao thông hỗn loạn đoạn ngang qua khu vực này. Sau khi gây tai nạn, chiếc xe này chạy hơn 20 m mới dừng lại. Vụ việc làm 4 người chết tại chỗ, 1 người chết tại bệnh viện, 18 người bị thương phải cấp cứu, 21 xe máy cùng đồ đạc các nạn nhân vỡ tung tóe trên đường.
Sau 8 tiếng sau khi gây ra vụ TNGT kinh hoàng, Phạm Thành Hiếu mới tới cơ quan Công an trình diện. Và kết quả xét nghiệm lại một lần nữa khiến dư luận bàng hoàng khi lái xe container này dương tính với hêrôin và trong máu có nồng độ cồn cao.
Điều đáng nói, tình trạng tài xế nghiện ma túy không phải hiếm và rất nhiều vụ tai nạn thảm khốc tương tự đã xảy ra vì người cầm vô lăng dùng chất kích thích. Vào khoảng 22 giờ 20 phút ngày 17/5/2012, 1 vụ tai nạn thảm khốc xảy ra tại cầu Serepok (Km 730 - Quốc lộ 14) thuộc địa phận xã Hòa Phú, TP Buôn Ma Thuột đã cướp đi 34 mạng người và 21 người bị thương. Cơ quan chức năng phát hiện người điều khiển chiếc xe này từng có tiền án 7 năm tù về tội mua bán trái phép chất ma túy. Vụ việc đặt ra câu hỏi: Liệu tài xế có sử dụng chất ma túy?
Tháng 7/2012, 1 vụ TNGT hy hữu làm 1 người chết và 4 người bị thương khi đang đứng chờ xe buýt tại Km 52+100 trên Quốc lộ 5 (ngã tư bến Hàn, TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương). Nguyên nhân là do Trần Nguyên Giáp (31 tuổi), người điều khiển xe container gây ra vụ tai nạn trên có sử dụng ma túy nên không làm chủ được tay lái.
Mặc dù Nhà nước đã có quy định kiểm tra sức khỏe định kỳ lái xe, trong đó có nội dung test ma túy và giám sát hành trình xe lưu thông, nhưng hầu hết bị ngó lơ. Rất nhiều doanh nghiệp vận tải và lái xe thực hiện quy định này theo kiểu đối phó. Để đến khi TNGT xảy ra, chủ xe cũng lao đao, khốn đốn trước trách nhiệm bồi thường cho các nạn nhân và nguy cơ liên đới trách nhiệm cao vì giao xe cho người sử dụng ma túy cầm lái.
Ngăn chặn tài xế sử dụng chất kích thích
Tại địa bàn Nghệ An, trước thực trạng lái xe tải, xe khách đường dài, xe container sử dụng ma túy trong lúc điều khiển phương tiện tham gia giao thông gây TNGT, từ năm 2014 đến nay, Sở Giao thông Vận tải (GTVT) đã phối hợp với Hiệp hội Vận tải ôtô Nghệ An tổ chức khám sức khỏe định kỳ và tập trung cho các lái xe trên địa bàn.
Việc khám sức khỏe được thực hiện nghiêm túc, có sự giám sát chặt chẽ của cán bộ Sở GTVT, các y, bác sĩ và đại diện các công ty vận tải. Quy trình khám gồm các bước: Kiểm tra cân nặng, thị lực, mắt, sắc giác, tim mạch, huyết áp, tai, mũi, họng, da liễu, răng, hàm, mặt... và bắt buộc xét nghiệm ma túy theo quy định mới của Bộ Y tế. Việc khám sức khỏe đối với lái xe để biết được tình trạng sức khỏe bản thân nhằm lái xe đảm bảo an toàn cho hành khách. Thông qua các đợt khám sức khỏe, doanh nghiệp có thể phân loại được sức khỏe lái xe, kiên quyết loại bỏ những lái xe sử dụng chất gây nghiện khi điều khiển phương tiện.
Ông Trần Anh Tuấn, Trưởng phòng Quản lý phương tiện và người lái, Sở GTVT cho biết: Thực hiện quy định của Bộ GTVT, hàng năm, Sở yêu cầu các doanh nghiệp vận tải tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho các lái xe. Qua 5 năm (từ 2014 - 2018), đã tổ chức khám sức khỏe cho hơn 6.000 lượt lái xe; qua đó, phát hiện 27 lái xe có dấu hiệu sử dụng chất ma túy. Sau khi có kết quả, Sở GTVT đã yêu cầu doanh nghiệp vận tải chấm dứt hợp đồng với các lái xe này.
Không chỉ khám sức khỏe định kỳ cho lái xe mà thời gian qua, lực lượng CSGT đã quyết liệt kiểm tra vi phạm nồng độ cồn đối với người điều khiển phương tiện nhằm làm giảm TNGT. Tuy nhiên, vấn đề kiểm tra các lái xe lạm dụng ma túy khi điều khiển phương tiện là rất khó khăn. Khi bị kiểm tra, nhiều trường hợp không chịu hợp tác. Bên cạnh đó, để xác định được lái xe có sử dụng chất ma túy hay không, lực lượng CSGT phải phối hợp với lực lượng Cảnh sát Hình sự, Cảnh sát ĐTTP về Ma túy và đội ngũ y tế mới có kết quả lái xe có sử dụng chất ma túy.
Ðể phát hiện và ngăn chặn lái xe sử dụng các chất kích thích, trong thời gian tới, các cơ quan chức năng cần siết chặt hoạt động kiểm tra, giám sát đối với lái xe. Cùng với việc nâng cao chất lượng kiểm tra sức khỏe định kỳ đối với lái xe, cả doanh nghiệp và lái xe cần nâng cao trách nhiệm của mình trong vấn đề này. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy để ngăn chặn tệ nạn này đến với mỗi nhà. Với những lái xe đã sử dụng ma túy, cần có cơ chế quản lý và áp dụng các biện pháp cai nghiện tại gia đình hoặc tại các trung tâm cai nghiện. Sau khi cai nghiện thành công thì cần luân chuyển họ làm những công việc phù hợp.