(Congannghean.vn)-Trong những năm qua, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, tai nạn giao thông (TNGT) ở nước ta liên tục giảm cả 3 tiêu chí: Số vụ, số người chết và số người bị thương. Tuy nhiên, tình hình trật tự an toàn giao thông (ATGT) tiếp tục diễn biến phức tạp, vẫn còn xảy ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng do liên quan đến việc sử dụng rượu, bia. Trước thực tế đó, Hội thảo công bố kết quả “Nghiên cứu ảnh hưởng của việc lạm dụng đồ uống có cồn đến hành vi điều khiển môtô, xe máy tại Việt Nam” được tổ chức nhằm đánh giá mức độ ảnh hưởng của nồng độ cồn tới mức độ an toàn của người điều khiển xe máy trong điều kiện Việt Nam, góp phần hỗ trợ cho quá trình xây dựng các chính sách nâng cao ATGT tại Việt Nam.
 |
| Đội CSGT Công an TP Vinh kiểm tra nồng độ cồn đối với người điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông |
Trong những năm qua, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, tai nạn giao thông (TNGT) ở nước ta liên tục giảm cả 3 tiêu chí: Số vụ, số người chết và số người bị thương. Tuy nhiên, tình hình trật tự an toàn giao thông (ATGT) tiếp tục diễn biến phức tạp, vẫn còn xảy ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng do liên quan đến việc sử dụng rượu, bia. Trước thực tế đó, Hội thảo công bố kết quả “Nghiên cứu ảnh hưởng của việc lạm dụng đồ uống có cồn đến hành vi điều khiển môtô, xe máy tại Việt Nam” được tổ chức nhằm đánh giá mức độ ảnh hưởng của nồng độ cồn tới mức độ an toàn của người điều khiển xe máy trong điều kiện Việt Nam, góp phần hỗ trợ cho quá trình xây dựng các chính sách nâng cao ATGT tại Việt Nam.
Sáng 6/12, tại TP Vinh, ủy ban ATGT Quốc gia, Hội ATGT Việt Nam, Hiệp hội Các doanh nghiệp rượu Châu Á - Thái Bình Dương (APIWSA) và Diễn đàn Uống có trách nhiệm Việt Nam (VARD) tổ chức Hội thảo “Công bố kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của việc lạm dụng đồ uống có cồn đến hành vi điều khiển môtô, xe máy tại Việt Nam”. Tham dự có các đồng chí: Nguyễn Trọng Thái, Chánh Văn phòng ủy ban ATGT Quốc gia; Nguyễn Hồng Trường, Chủ tịch Hội ATGT Việt Nam; đại diện Vụ ATGT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam; Tập đoàn Mai Linh; Lãnh đạo Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Nghệ An, Hội ATGT tỉnh và các sở, ngành liên quan.
Số liệu của Tổ chức Y tế thế giới cho thấy, năm 2012, Việt Nam có khoảng 36% người điều khiển xe máy bị phát hiện có nồng độ cồn trong máu vượt ngưỡng cho phép. Còn theo báo cáo của ủy ban ATGT Quốc gia, năm 2016, 40% các vụ TNGT và 11% các vụ TNGT có người tử vong do tham gia giao thông trong tình trạng đã sử dụng rượu, bia. Tại Nghệ An, năm 2019 (từ 16/12/2018 - 15/11/2019), toàn tỉnh xảy ra 272 vụ TNGT, làm chết 161 người, bị thương 188 người. Trong đó, có 2 vụ TNGT do người điều khiển phương tiện trong hơi thở có nồng độ cồn. Các lực lượng chức năng đã phát hiện, lập biên bản 9.761 trường hợp vi phạm về nồng độ cồn, chuyển Kho bạc Nhà nước thu phạt trên 20 tỉ đồng; tước quyền sử dụng giấy phép lái xe có thời hạn 9.762 trường hợp.
Thời gian qua, mặc dù các cấp, ngành từ Trung ương đến địa phương đã tăng cường công tác tuần tra, xử phạt; tuyên truyền về tác hại của việc lái xe sau khi sử dụng rượu, bia và thúc đẩy các dịch vụ lái xe đưa người uống rượu, bia về nhà, tuy nhiên tình trạng người điều khiển phương tiện tham gia giao thông sau khi sử dụng rượu, bia vẫn còn phổ biến và diễn ra ngày càng phức tạp. Đây cũng là nguyên nhân gây ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng. Thực tế này đòi hỏi phải có một nghiên cứu mang tính toàn diện, tổng thể về hành vi uống rượu, bia lái xe để làm cơ sở xây dựng các giải pháp đồng bộ, hiệu quả.
Từ tháng 5 - 12/2018, một đề tài nghiên cứu đã thực hiện đối với người điều khiển môtô, xe máy tại 3 địa phương: TP Hồ Chí Minh, Bình Dương và Hà Nội, với mục tiêu là xác định mối tương quan giữ thói quen sử dụng rượu, bia; đồng thời xác định mối quan hệ giữa nồng độ cồn trong máu và xác suất TNGT đối với người lái xe máy. Tại Hội thảo, Tiến sĩ Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu GTVT Việt Đức, Trường Đại học Việt Đức công bố kết quả nghiên cứu mới nhất tại Việt Nam. Theo đó, qua quan trắc hành vi tại các nhà hàng, quán nhậu cho thấy hành vi uống rượu, bia lái xe rất phổ biến bất chấp các quy định luật pháp hiện hành. Thực khách tự điều khiển phương tiện sau khi uống rượu, bia chiếm tỉ lệ 68% (xe máy 62%, ôtô 6%). Khoảng 40% người đi nhậu ra về trong tình trạng bị say, trong đó có 34% người có dáng đi hơi xiêu vẹo, 5% người xiêu vẹo.
Tỉ lệ vi phạm Luật Giao thông đường bộ của những người này cũng rất cao, cụ thể: Có 36% số người không bật xi nhan khi sang đường, 26% đi ngược chiều và 17% không bật đèn xe. Khảo sát, phân tích chuyên sâu tâm lý hành vi người điều khiển xe máy chung cho thấy, người đi xe máy tự tiết lộ rằng hành vi uống rượu, bia lái xe gây ra khoảng 11 - 17% các vụ TNGT đối với bản thân họ. Thói quen uống rượu, bia hàng ngày hoặc hàng tuần làm gia tăng hành vi uống rượu bia lái xe. Nam giới và người làm việc thời vụ có xu hướng uống rượu, bia lái xe thường xuyên hơn các nhóm khác. Hạn chế trong nhận thức về các tác động của rượu bia lên sức khỏe và khả năng kiểm soát tình huống nguy hiểm khi lái xe làm tăng mức độ thực hiện hành vi uống rượu, bia lái xe.
Từ những kết quả nghiên cứu mang tính thiết thực nói trên, nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp giảm TNGT do lạm dụng rượu, bia gây ra, gồm: Giải pháp về luật pháp và tăng cường thực thi pháp luật (tăng mức xử phạt và bổ sung hình phạt; tăng cường công tác kiểm tra nồng độ cồn ngẫu nhiên); giải pháp về tuyên truyền, giáo dục và đào tạo (tuyên truyền qua các nạn nhận bị TNGT do uống rượu, bia lái xe; dán cảnh báo tại các cơ sở phục vụ rượu, bia; tăng cường tiếng nói cảnh báo từ người thân; chương trình giáo dục cho người tái vi phạm; chiến dịch truyền thông; chương trình giáo dục ở nhà trường); giải pháp về kỹ thuật - công nghệ và dịch vụ (tăng cường dịch vụ taxi đưa người uống về nhà an toàn; khuyến khích sản xuất, tiêu thụ đồ uống có nồng độ cồn thấp hoặc không cồn; ứng dụng các phần mềm cảnh báo nồng độ cồn…).
Tại Hội thảo, đồng chí Nguyễn Đức An, Phó Giám đốc Sở GTVT Nghệ An cho biết, thời gian qua, công tác đảm bảo trật tự ATGT nói chung và phòng, chống lạm dụng rượu, bia khi tham gia giao thông nói riêng luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của ủy ban ATGT Quốc gia; Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các cấp, ngành triển khai thực hiện quyết liệt. Nhờ vậy, tình hình lạm dụng rượu, bia điều khiển phương tiện trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực; TNGT giảm trên cả 3 tiêu chí so với cùng kỳ năm trước. Riêng lực lượng CSGT và Công an các đơn vị, địa phương đã triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các kế hoạch cao điểm tuần tra, kiểm soát; tăng cường tối đa lực lượng, phương tiện, phát huy tác dụng của các thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, tập trung kiểm tra, xử lý vi phạm về nồng độ cồn; góp phần đảm bảo trật tự ATGT, hạn chế TNGT xảy ra có nguyên nhân từ việc sử dụng rượu, bia.
Với chức năng, nhiệm vụ của mình, Sở GTVT cũng đã siết chặt quản lý ATGT trong hoạt động kinh doanh vận tải; tổ chức khám sức khỏe cho đội ngũ lái xe, phát hiện và chấm dứt hợp đồng lao động đối với lái xe thường xuyên vi phạm nồng độ cồn, dương tính với ma túy. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, giáo dục được triển khai thường xuyên với sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể, trường học, doanh nghiệp, cơ quan thông tin đại chúng. Nhất là phổ biến các quy định của pháp luật về nồng độ cồn đối với người điều khiển phương tiện cơ giới đường bộ với nhiều hình thức đa dạng, nội dung phong phú, góp phần làm chuyển biến nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật ATGT của quần chúng nhân dân.
Theo đánh giá của Phó Giám đốc Sở GTVT, Hội thảo “Công bố kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của việc lạm dụng đồ uống có cồn đến hành vi điều khiển môtô, xe máy tại Việt Nam” lần này đã giúp cho tỉnh Nghệ An và các địa phương có thêm nhiều thông tin bổ ích, kinh nghiệm trong việc đưa ra các giải pháp, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đi vào thực tiễn, tạo sức lan tỏa rộng rãi, góp phần nâng cao nhận thức và hành động của người tham gia giao thông, hạn chế thương vong, tổn thất về tính mạng, tài sản do TNGT gây ra.
.