Trước những tác động trực tiếp từ tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên thế giới và trong khu vực, làm cho tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy ở Việt Nam tiếp tục diễn biến phức tạp. Nguồn ma túy vẫn chủ yếu là heroin và ma túy tổng hợp tiếp tục thẩm lậu từ nước ngoài vào Việt Nam, trong đó tỷ lệ mua bán, sử dụng các loại ma túy tổng hợp đang có sự gia tăng mạnh.
Trên tuyến Tây Bắc, Đông Bắc, Bắc Miền Trung và Tây Nam hoạt động của tội phạm ma túy diễn biến phức tạp, nhất là các địa bàn có chung đường biên giới với Lào, Trung Quốc; các đối tượng trong nước móc nối với các đối tượng người nước ngoài để mua bán, vận chuyển ma túy vào Việt Nam tiêu thụ hoặc tiếp tục đưa đi nước thứ ba. Đặc biệt là hoạt động của các toán, nhóm đối tượng người Lào có trang bị vũ khí, đi bộ xuyên rừng, vận chuyển ma túy số lượng lớn từ biên giới vào nội địa, mỗi chuyến hàng trăm bánh heroin, hoạt động hết sức manh động, sẵn sàng chống trả lực lượng chức năng khi bị phát hiện, truy bắt.
Thời gian gần đây, do lực lượng chức năng tấn công trấn áp mạnh nên tần xuất hoạt động của chúng có giảm so với trước và có dấu hiệu chuyển hướng sang địa bàn huyện Quế Phong, Tương Dương và Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An. Các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển ma túy số lượng lớn, điển hình như: Ngày 03/8/2016, Công an tỉnh Quảng Ninh triệt phá đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào vào Việt Nam rồi tiếp tục mang sang Trung Quốc tiêu thụ, bắt 8 đối tượng (trong đó có 5 đối tượng quốc tịch Lào), thu 260 bánh heroin, 1 khẩu súng và 100 viên đạn; ngày 20/8/2016, Công an tỉnh Sơn La phát hiện 10 đối tượng có vũ trang, vận chuyển trái phép chất ma túy theo hướng từ phía biên giới vào nội địa, khi bị phát hiện, nhóm đối tượng dùng súng chống trả quyết liệt, buộc lực lượng Công an nổ súng trấn áp, các đối tượng sau đó đã bỏ chạy về phía bên kia biên giới. Tại hiện trường thu giữ 20 bánh heroin, 1 khẩu súng quân dụng...
 |
| Ảnh minh họa |
Trên tuyến hàng không quốc tế, mặc dù lực lượng CSĐTTP về ma túy đã tích cực phối hợp với các lực lượng chức năng tại các sân bay trong phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm vận chuyển ma túy qua đường hàng không, tuy nhiên tình trạng người Việt Nam, người nước ngoài lợi dụng việc du lịch, thăm thân để mua bán, vận chuyển ma túy từ Việt Nam ra nước ngoài và từ nước ngoài về Việt Nam tiêu thụ trong thời gian qua chưa giảm.
Trong năm 2016, lực lượng chức năng đã phát hiện 11 vụ, bắt 12 đối tượng vận chuyển trái phép chất ma túy qua tuyến hàng không; thu tổng cộng 7,5kg heroin, 10,05kg cocain, 18,58kg ma túy tổng hợp. Đáng chú ý là thời gian gần đây, các lực lượng chức năng đã phát hiện lượng lớn (gần 3 tấn) thảo mộc khô “lá Khát" (có thành phần Cathinone nằm trong Danh mục các chất ma túy do Chính phủ ban hành) được đóng thành kiện hàng, vận chuyển qua đường bưu điện từ Ethiopia về Việt Nam và từ Việt Nam đưa đi các nước như: Mỹ, Anh, Úc... tiêu thụ.
Trên tuyến đường biển, mặc dù trong năm 2016 chưa phát hiện vụ việc nào liên quan đến ma túy, nhưng được đánh giá là tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp.
Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý, Bộ Công an, tình hình mua bán, vận chuyển ma túy tổng hợp nhất là ma túy tổng hợp dạng “đá” tăng mạnh so với năm 2015. Ma túy tổng hợp chủ yếu được thẩm lậu từ Trung Quốc vào Việt Nam, một phần từ Lào, Campuchia và các nước Tây Phi. Tình trạng sử dụng và tổ chức sử dụng ma túy tổng hợp diễn biến hết sức phức tạp, nhất là địa bàn các tỉnh, thành phố lớn. Một số đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp đã không kiểm soát được hành vi, dẫn đến các hành vi giết người hết sức dã man đã xảy ra trong thời gian qua, gây nhức nhối trong xã hội. Đặc biệt, nhu cầu sử dụng ma túy được tẩm trong các loại thảo mộc thường gọi là “cỏ Mỹ” đang có chiều hướng gia tăng trong lứa tuổi thanh thiếu niên. Việc xử lý các đối tượng mua bán, vận chuyển chất XLR-11 có trong “cỏ Mỹ ” thời gian qua gặp nhiều khó khăn do đây là loại chất ma túy mới xuất hiện tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, đã xuất hiện nhiều chất ma túy mới chưa có trong Danh mục các chất ma túy do Chính phủ ban hành, các đối tượng đã có sự tìm hiểu, lợi dụng việc này để mua bán, vận chuyển từ nước ngoài vào Việt Nam tiêu thụ, nhằm trốn tránh sự xử lý của cơ quan chức năng. Điển hình như ngày 28/10/2016, Công an thành phố Hải Phòng triệt phá đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Trung Quốc vào Việt Nam tiêu thụ, bắt 02 đối tượng, thu 8kg tinh thể có thành phần chất Benzylisopropylamine.
Ngoài ra, tình hình trồng và tái trồng cây có chứa chất ma túy thời gian qua đã được kiềm chế, tuy nhiên việc trồng và tái trồng cây thuốc phiện tại các tỉnh miền núi phía Bắc và cây cần sa ở các tỉnh Miền Trung – Tây Nguyên và phía Nam vẫn tiếp diễn, số lượng tuy không nhiều nhưng nếu không được ngăn chặn kịp thời dễ dẫn đến nguy cơ bùng phát. Số người nghiện ma túy ở Việt Nam còn cao, đây cũng là nguyên nhân kéo theo sự gia tăng phức tạp về ANTT và cũng làm tăng nguồn “cầu” về ma túy.
.