(Congannghean.vn)-Trong những năm gần đây liên tiếp xảy ra nhiều vụ phá rừng với quy mô lớn, nhiều cây gỗ thuộc loại quý hiếm, có tuổi đời hàng trăm năm bị “xẻ thịt” không thương tiếc. Thực trạng trên đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nạn phá rừng hiện nay. “Ăn của rừng rưng rưng nước mắt”, thế nhưng, chỉ vì lợi nhuận trước mắt, nhiều đối tượng đã ngang nhiên ra tay triệt hạ rừng không thương tiếc.
Triệt hạ gỗ quý
Những ngày đầu năm xuất hiện thông tin về số lượng gỗ sa mu vô chủ được phát hiện nơi vệ đường ở huyện Kỳ Sơn. Cụ thể, vào ngày 14/2, tại bản Buộc Mú, xã Na Ngoi (Kỳ Sơn), người dân phát hiện hai đống gỗ và một đống củi được tập kết ngay ngắn nhưng che chắn sơ sài bên vệ đường, đoạn dẫn lên đỉnh núi Pù Xai Lai Leng. Qua quan sát, những tấm gỗ này có khổ lớn, còn tươi mới và không có dấu búa của lực lượng chức năng.
Thống kê sau đó cho thấy, số gỗ này có khoảng gần 30 đường hoành (dùng để làm nhà ở) được xẻ vuông vắn, hàng chục tấm ván xẻ mỏng, có chiều rộng tầm 6 m và 3 tấm dong có chiều rộng gần 1 m, dài khoảng 2 m.
Ngay sau khi tiếp nhận thông tin về việc xuất hiện số gỗ vô chủ này bên đường, huyện Kỳ Sơn đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành gồm lực lượng Kiểm lâm, Ban quản lý rừng phòng hộ và Công an huyện, phối hợp với chính quyền địa phương tiến hành kiểm tra, xác minh và xử lý thông tin.
 |
| Cây sa mu dầu cổ thụ bị “xẻ thịt” ở sát biên giới Việt - Lào |
“Qua kiểm tra, đoàn kiểm tra liên ngành phát hiện, tịch thu toàn bộ số gỗ nói trên, tương đương hơn 4 m3. Đây là gỗ sa mu, bị người dân khai thác trên các cánh rừng của đỉnh Pù Xai Lai Leng để đưa về sử dụng trong gia đình”, ông Cao Văn Quỳnh, Trưởng ban quản lý rừng phòng hộ huyện Kỳ Sơn cho biết.
Cũng theo ông Quỳnh, Kỳ Sơn là huyện biên giới rẻo cao, với diện tích rừng già lớn, giáp với nước bạn Lào nên công tác bảo vệ rừng gặp không ít khó khăn. Trong những năm qua, các đơn vị liên quan đã phối hợp làm tốt công tác bảo vệ rừng trên địa bàn. Tuy nhiên, do tập quán của đồng bào dân tộc thiểu số chủ yếu sống dựa vào rừng nên vẫn còn xảy ra hiện tượng người dân lén lút vào rừng khai thác gỗ quý để mang về sử dụng.
Trong năm vừa qua, các đơn vị liên quan đã phối hợp tổ chức tuần tra, xử lý tình trạng khai thác gỗ trái phép, qua đó tịch thu hơn 70 m3 gỗ các loại. Sa mu là loại gỗ quý hiếm thuộc nhóm 2A, bị nghiêm cấm khai thác dưới mọi hình thức. Tuy nhiên, do giá trị sử dụng và độ bền nên trong những năm gần đây, cùng với pơ mu thì đây là loại gỗ bị khai thác tương đối nhiều.
Ông Nguyễn Quốc Minh, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Kỳ Sơn cho biết thêm, gỗ sa mu chủ yếu bị người dân địa phương lén lút khai thác để mang về dựng nhà. Dù cơ quan chức năng đã đẩy mạnh tuyên truyền, nhắc nhở, xử phạt hành chính nhưng công tác ngăn chặn vẫn gặp không ít khó khăn.
Mới đây nhất, vào ngày 15/2, hai người dân ở xã Huồi Tụ (Kỳ Sơn) là Lỳ Bá Cả và Vừ Bá Sở lén lút chở một số lượng gỗ pơ mu, sa mu đã được xẻ thành tấm ngay ngắn trên hai xe ôtô, một xe BKS Lào và xe BKS 37V-0631 về xuôi; khi đang lưu thông trên Quốc lộ 7A đoạn qua địa phận huyện Con Cuông thì bị Trạm Kiểm lâm cơ động Khe Choăng, thuộc Đội Kiểm lâm cơ động và Phòng chống cháy rừng số 1 Nghệ An phát hiện, bắt giữ.
Qua kiểm tra được biết, số lượng gỗ trên tương đương khoảng 3 m3, không có dấu búa của lực lượng kiểm lâm cũng như giấy tờ chứng minh nguồn gốc. Toàn bộ tang vật, phương tiện liên quan đã bị tạm giữ để xử lý theo quy định.
Cần chế tài mạnh
Không chỉ trên địa bàn huyện Kỳ Sơn, trong vài năm gần đây, tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh liên tục xảy ra nhiều vụ khai thác rừng trái phép, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường tự nhiên và cuộc sống của người dân.
Tại huyện Quế Phong, sau vụ việc phát hiện, bắt giữ 5 đối tượng khai thác gỗ sa mu dầu trái phép ở khu vực biên giới Việt - Lào vào tháng 7/2015, 2 tháng sau đó, vào ngày 27/9, tại xã Quang Phong, tổ tuần tra Công an huyện Quế Phong đã tổ chức mai phục, thu giữ 133 tấm gỗ pơ mu thành phẩm, chiều dài hơn 2 m, rộng 27 cm, dày 9 cm.
 |
| Nhóm “lâm tặc” chặt hạ 3 gốc sa mu dầu ở huyện Quế Phong (tháng 7/2015) phải lĩnh án tù |
Sau khi khai thác, số gỗ này được vận chuyển lén lút bằng đường sông đến bãi tập kết, khi đang chuẩn bị bốc lên xe đưa đi tiêu thụ thì bị phát hiện, bắt giữ. Đối tượng đã bỏ lại tang vật và phương tiện để thoát thân.
Trước đó, vào cuối tháng 7/2014, lực lượng Kiểm lâm huyện Tương Dương phối hợp với Đồn Biên phòng Tam Hợp và lực lượng bảo vệ rừng phòng hộ tổ chức tuần tra, kiểm tra rừng ở khu vực biên giới, qua đó phát hiện vụ khai thác gỗ trái phép tại 5 quả đồi liền kề. Qua kiểm tra, có 50 gốc chặt, cưa thành 60 lóng gỗ tròn gồm pơ mu, gỗ dổi và 46 tấm gỗ pơ mu đã được xẻ, tương đương 156,768 m3.
Ông Hoàng Quốc Việt, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nghệ An cho biết: Nghệ An là tỉnh có diện tích tự nhiên và diện tích rừng lớn nhất cả nước. Toàn tỉnh có hơn 874.000 ha diện tích đất có rừng, độ che phủ là 53%, số lượng xã có rừng là 359 xã. Do vậy, công tác quản lý, bảo vệ rừng gặp không ít khó khăn, nhất là ở các xã miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.
Trong năm 2015, các lực lượng chức năng của Nghệ An đã đẩy mạnh công tác tuần tra, kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng; qua đó phát hiện, bắt gần 500 vụ vi phạm lâm luật, tịch thu hơn 1.000 m3 gỗ tròn, xẻ các loại. Riêng Phòng Cảnh sát Môi trường Công an Nghệ An từ đầu năm đến nay đã bắt giữ và xử lý 28 vụ, 35 đối tượng, thu giữ gần 230 m3 gỗ cùng nhiều phương tiện và tang vật phục vụ việc vận chuyển và khai thác lâm sản trái phép.
Đồng chí Hoàng Viết Đường, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng, để xảy ra tình trạng phá rừng tại một số địa phương trên địa bàn trước hết là do công tác quản lý, bảo vệ rừng ở một số địa phương còn lỏng lẻo; trách nhiệm và ý thức của một bộ phận cán bộ thực thi công vụ chưa cao; sự phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương chưa đồng bộ, thông tin chưa được cập nhật kịp thời. Nhiều vụ việc bị bắt giữ nhưng xử lý còn nhẹ, chưa có tính răn đe. Bởi vậy, để hạn chế vấn nạn phá rừng, ngoài việc tăng cường tuần tra, kiểm soát và sự phối hợp nhịp nhàng giữa các ban, ngành liên quan, ngành Kiểm lâm cần tập trung làm tốt công tác kiểm kê rừng, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để bàn giao rừng.