Hiện nay, so với nhiều nước, hệ thống thanh toán điện tử, thanh toán thẻ của các ngân hàng Việt Nam tương đối ít rủi ro. Nhưng do thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, đòi hỏi phải có giải pháp hữu hiệu trong việc tăng cường phối hợp giữa các đơn vị để bảo đảm an toàn nhất cho khách hàng.
 |
| Các đại biểu dự hội nghị. |
Đây là những nội dung được trao đổi tại tại hội nghị trực tuyến chuyên đề “Bảo đảm an ninh, an toàn trong thanh toán điện tử và thanh toán thẻ” do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức ngày 8/9 tại Hà Nội.
Ngân hàng phải bảo đảm an toàn quyền lợi cho khách hàng
Trong thời gian qua, thực hiện Đề án thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ, NHNN đã ban hành các thông tư quy định về hoạt động thẻ ngân hàng, phát triển hệ thống thanh toán của các ngân hàng thương mại (NHTM) với nhiều sản phẩm, phương tiện thanh toán mới, hiện đại, tiện ích, an toàn.
Tuy nhiên vừa qua đã xảy ra một số vụ việc khách hàng khiếu nại không sử sụng dịch vụ thanh toán nhưng tiền trong tài khoản vẫn bị trừ (bị mất) gây lo ngại cho khách hàng sử dụng các phương tiện trực tuyến của ngân hàng. Các ngân hàng đã chủ động, khẩn trương kiểm tra, rà soát lại quy trình và hoạt động thanh toán cũng như đã thông báo, phối hợp với khách hàng và cơ quan công an để xác minh, điều tra vụ việc.
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh khẳng định việc quản lý và kiểm soát rủi ro trong hoạt động thanh toán nói chung và thanh toán điện tử nói riêng đã và đang được NHNN chỉ đạo sát sao cùng với sự tuân thủ, phối hợp chặt chẽ của các NHTM, các tổ chức thẻ quốc tế, công ty chuyển mạch thẻ, các tổ chức trung gian thanh toán và các bên có liên quan. Trong trường hợp xảy ra sự cố, các TCTD phải phối hợp chặt chẽ với với các cơ quan chức năng để sớm thông tin đến khách hàng. Tổ chức, cá nhân nào sai phạm sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật. Ngân hàng luôn bảo đảm quyền lợi hợp pháp của khách hàng theo quy định của pháp luật.
Theo ông Trần Công Quỳnh Lân, Phó Tổng Giám đốc VietinBank, thực tế các trường hợp thất thoát tiền của khách hàng qua kênh Internet và Mobile banking ở Việt Nam gần đây chủ yếu là do khách hàng vô tình tiết lộ mật khẩu hoặc số OTP (mật khẩu dùng 1 lần) khiến đối tượng phạm tội biết được.
Đại diện Bộ Công an cho biết tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng ngày càng có nhiều thủ đoạn tinh vi hơn. Ví dụ, một số vụ việc khách hàng bị lừa đảo do các đối tượng lập website, gửi đường link “Phishing”, giả danh ngân hàng chiếm đoạt tài khoản Internet Banking và chuyển tiền. Tội phạm sử dụng thông tin người bị hại đã cung cấp để thực hiện thanh toán mua mã thẻ điện thoại, thẻ game trên các website trực tuyến hoặc chuyển tiền sang các tài khoản trung gian để rút tiền hoặc thuê người rút tiền trong và ngoài nước.
Cần giải pháp đồng bộ trong đối phó với tội phạm công nghệ cao
Đại tá Trần Văn Doanh (Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - C50, Bộ Công an) cho rằng, hệ thống thanh toán điện tử, thanh toán thẻ của các ngân hàng Việt Nam bảo đảm an toàn. Đối với những vụ việc vừa xảy ra, các đối tượng chủ yếu lợi dụng sơ hở của người sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội.
Do đó, các NHTM cần kiểm tra, rà soát, thanh loại các đơn vị thanh toán thẻ, đăng ký sử dụng POS (chấp nhận thẻ thanh toán) không phù hợp với lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh. Các NHTM cần trang bị POS không dây có tính năng định vị qua GPS và phối hợp với các công ty viễn thông để xác định vị trí khi thực hiện các giao dịch qua POS không dây. Hệ thống ngân hàng cần rà soát lại các quy trình quy định
C50 sẽ tiếp tục thường xuyên phối hợp với các ngân hàng trong việc trao đổi thông tin, phòng, chống tội phạm trong hoạt động thanh toán thẻ, thanh toán điện tử và thông báo các phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm trong lĩnh vực này.
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cho biết với tinh thần cầu thị và phục vụ, mục tiêu được NHNN đặt ra là xây dựng và hoàn thiện một hệ thống thanh toán có tỷ lệ an toàn cao nhất, bảo vệ tài sản và bảo đảm quyền lợi của khách hàng tốt nhất. Các TCTD, bên cạnh việc không ngừng đầu tư, nâng cấp, ứng dụng công nghệ hiện đại để tạo tiện tích cho khách hàng thì yếu tố an ninh, an toàn, bảo mật trong thanh toán được đặt lên hàng đầu.
Ông Nguyễn Kim Anh yêu cầu các vụ, cục chức năng của NHNN rà soát, tham mưu sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm về việc cung cấp dịch vụ thanh toán của các TCTD và các tổ chức trung gian thanh toán, giảm thiểu rủi ro. Sớm nghiên cứu, ban hành tiêu chuẩn thẻ chíp nội địa và chỉ đạo các TCTD chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chíp theo đúng lộ trình NHNN đã phê duyệt để giảm rủi ro, tổn thất cho các bên khi tham gia giao dịch thẻ...
Với các địa phương, Phó Thống đốc chỉ đạo, đến 30/10, phải xây dựng và hoàn thành triển khai chương trình kiểm tra, giám sát các dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt của các TCTD, các tổ chức trung gian thanh toán trên địa bàn, bảo đảm việc cung cấp các dịch vụ được liên tục, an toàn.
Các ngân hàng phải tiến hành tổng kiểm tra, rà soát toàn bộ các quy trình nghiệp vụ, hạ tầng công nghệ, các dịch vụ phụ trợ liên quan như tổng đài hỗ trợ trực tuyến, giải quyết các khiếu nại.... của các hệ thống thanh toán và thanh toán thẻ, đảm bảo tuân thủ các quy định của NHNN.
NHNN cũng đề nghị khách hàng của ngân hàng nâng cao cảnh giác với những thủ đoạn của tội phạm trên mạng, không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản, mật khẩu cho các đối tượng nghi vấn để tránh bị lợi dụng.