Nhiều nhà máy nước sạch tiền tỉ bỏ hoang

(Congannghean.vn)-Thực hiện Dự án mục tiêu quốc gia về nước sạch nông thôn giai đoạn 2011 - 2015, toàn tỉnh Nghệ An có 14 nhà máy nước được khởi công xây dựng, mỗi công trình có trị giá từ 20 - 30 tỉ đồng. Tuy nhiên, khi đang trong quá trình thi công thì dự án đột ngột dừng cấp vốn, khiến nhiều nhà máy nước bị bỏ hoang...

Theo tìm hiểu của phóng viên, với mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 có 60% dân số vùng nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt đảm bảo tiêu chí sạch tối thiểu theo quy chuẩn của Bộ Y tế, thời gian qua, các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh đã thực hiện lồng ghép, huy động nguồn vốn các chương trình, dự án, các nguồn lực xã hội hóa để đầu tư, nâng cấp hàng loạt công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn.

Tuy nhiên, qua khảo sát thực tế thì chủ trương này đang gặp rất nhiều khó khăn, trong đó vấn đề quan trọng nhất là thiếu vốn trầm trọng, khiến các công trình xây dựng dở dang, chưa biết đến khi nào mới hoàn thành, khó đạt được mục tiêu ban đầu đề ra.

Tại xã Liên Thành, huyện Yên Thành, Dự án Nhà máy nước sạch có tổng mức đầu tư được phê duyệt ban đầu là 26 tỉ đồng (60% vốn từ Trung ương, 40% vốn địa phương), do UBND xã Liên Thành làm chủ đầu tư.

Năm 2013, công trình này được khởi công xây dựng trong sự vui mừng, hân hoan của chính quyền và người dân địa phương, hứa hẹn sau 1 năm dự án sẽ hoàn thành và cấp nước sinh hoạt cho 7 xóm trên địa bàn. Tuy nhiên, khi Dự án đang trong quá trình xây dựng thì nguồn vốn phân bổ không còn nên công trình tạm ngừng thi công từ tháng 4/2015 đến nay.

Theo quan sát của chúng tôi, tại đây, ngoài hồ chứa nước thô đã hoàn thành thì hầu hết các hạng mục khác đang còn dang dở. Cụ thể: 2 dãy nhà đã được xây dựng và lợp mái xong nhưng nền nhà hỗn độn đất đá; sân bãi nhếch nhác cỏ dại, vật liệu ngổn ngang; bể chứa nước giữa sân dù mới được làm nhưng có hình thù méo mó… Để tận dụng khuôn viên này, một hộ gia đình được thuê trông coi công trình đã đầu tư nuôi cá ở hồ chứa nước thô và chăn nuôi gà.

Tương tự, công trình Nhà máy nước sạch ở xã Diễn Tháp, huyện Diễn Châu cũng đã ngừng thi công hơn 1 năm nay. Bà Chu Thị Khuyên, Chủ tịch UBND xã Diễn Tháp cho biết: Dự án nhà máy nước sạch có tổng mức đầu tư 24 tỉ đồng (Trung ương hỗ trợ 14 tỉ đồng, số còn lại là do tỉnh, huyện và xã đóng góp - P.V), được khởi công xây dựng từ năm 2012, do UBND xã Diễn Tháp làm chủ đầu tư. Theo thiết kế, khi hoàn thành, Nhà máy nước sẽ cấp nước sạch cho khoảng 1.500 hộ dân trên địa bàn.

Tuy nhiên, hiện công trình mới chỉ hoàn thành khoảng 40% khối lượng công việc, bao gồm hồ chứa nước thô, nhà vận hành máy, đường ống dẫn nước về khu dân cư…

Ngoài ra, hiện trên địa bàn tỉnh còn có nhiều công trình nước sạch cũng đang trong tình trạng “ngắc ngoải” chờ vốn, như: Nhà máy nước xã Diễn Quảng (huyện Diễn Châu); Nhà máy nước tại các xã Minh Thành, Tây Thành, Phúc Thành, Phú Thành (huyện Yên Thành); Nhà máy nước tại các xã Hưng Tân, Hưng Phúc, Hưng Thắng (huyện Hưng Nguyên)…

Nhà máy nước tại xã Liên Thành trở thành nơi chăn nuôi cá, nuôi gà

Trao đổi với phóng viên, ông Phan Bùi Mỹ, Giám đốc Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Trên thực tế, trong 14 công trình nước sạch của Dự án mục tiêu quốc gia về nước sạch nông thôn giai đoạn 2011 - 2015 chưa có công trình nào hoàn thành.

Nguyên nhân chính là do Trung ương đột ngột cắt vốn; mặt khác, một số địa phương còn chủ quan trong việc huy động nhân dân đóng góp, trong khi đó ngân sách của tỉnh đang rất khó khăn… Tổng mức đầu tư cho Dự án mục tiêu quốc gia về nước sạch nông thôn giai đoạn 2011 - 2015 là 293 tỉ đồng. Sau 5 năm, Trung ương mới chỉ cấp 95 tỉ đồng, hiện còn thiếu 107 tỉ đồng. Năm 2015, chúng tôi được cấp 17 tỉ đồng nhưng lại phải “xé nhỏ” cho các công trình khác…