Khó khăn trong xây dựng chợ theo tiêu chí nông thôn mới

(Congannghean.vn)-Chợ là nơi lưu thông hàng hóa, tiêu thụ sản phẩm, cung ứng các mặt hàng phục vụ nhu cầu thiết yếu của nhân dân, có vai trò quan trọng trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Chính vì vậy, trong những năm qua, việc đầu tư xây mới, nâng cấp mạng lưới chợ trên địa bàn tỉnh được các cơ quan, ngành chức năng, chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, đến nay, nhiều chợ vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới.

Qua 5 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, trên địa bàn tỉnh có 41 xã đã về đích. Năm 2015, có 85 xã đăng ký hoàn thành chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, đến nay, một số xã còn gặp nhiều khó khăn trong thực hiện các tiêu chí như môi trường, giao thông..., đặc biệt là tiêu chí về chợ nông thôn mới.

Nhiều chợ trên địa bàn tỉnh vẫn chưa được quy hoạch, tu sửa, xây mới

Theo tiêu chí về chợ trong xây dựng nông thôn mới, điều kiện để xây dựng chợ phải phù hợp với việc lưu thông hàng hóa, gần khu dân cư, trung tâm xã; hoạt động chợ phải kết hợp với các hoạt động dịch vụ thương mại, văn hóa khác có liên quan; diện tích đất xây dựng chợ phải từ 3.000 m2 trở lên; diện tích nhà chợ chính tối đa hơn 40%; diện tích mua bán ngoài trời tối thiểu 25%; diện tích đường giao thông nội bộ dưới 25% và diện tích sân, cây xanh ít nhất 10%. Mỗi chợ nông thôn phải có các khu kinh doanh theo ngành hàng, gồm: Nhà chợ chính, diện tích kinh doanh ngoài trời, đường đi, bãi đỗ xe, cây xanh, nơi thu gom rác… Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có khoảng hơn 400 chợ các loại, trong đó có 177 chợ đạt tiêu chí chợ nông thôn mới, còn lại đa số còn lạc hậu, các tiểu thương vẫn phải buôn bán ở lán tạm và nền đất trống, điều kiện vệ sinh môi trường không đảm bảo...

Từ khi bắt tay vào thực hiện các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, lãnh đạo chính quyền và nhân dân xã Hưng Xá, huyện Hưng Nguyên rất quan tâm đến tiêu chí chợ nông thôn, xem đây là bước đột phá quan trọng, có ý nghĩa hết sức đặc biệt đối với sự phát triển kinh tế của địa phương, tạo điều kiện thuận lợi để người dân trong và ngoài xã thông thương, trao đổi hàng hóa. Chợ Vực là chợ duy nhất đóng trên địa bàn xã. Năm 2003, chợ được nâng cấp, tu sửa, tuy nhiên, sau thời gian dài hoạt động thì đến nay đã xuống cấp. Năm 2015, Đảng ủy, UBND xã Hưng Xá đã tiến hành quy hoạch nguồn vốn để xây mới chợ. Theo đó, chợ Vực sẽ được quy hoạch xây dựng thành chợ nông thôn mới, đóng trên địa bàn xóm 4, xã Hưng Xá, với tổng diện tích đất là 4.700 m2. Đến nay, UBND tỉnh Nghệ An đã có quyết định phê duyệt. Tuy nhiên, do nguồn vốn hạn hẹp nên các hạng mục vẫn đang gặp khó khăn trong quá trình triển khai.

Ông Lê Xuân Quế, Chủ tịch UBND xã Hưng Xá, huyện Hưng Nguyên cho biết: “Năm nay, xã đăng ký về đích các tiêu chí nông thôn mới. Nhưng đến nay, còn 3 tiêu chí chưa hoàn thành, trong đó có tiêu chí thứ 7 là về chợ nông thôn. Chợ được đầu tư khang trang là mong muốn của Đảng ủy, chính quyền và nhân dân địa phương, nhưng ngân sách của xã lại có hạn, đời sống người dân còn thấp, mỗi năm còn phải “gánh” thêm nhiều công trình xây dựng trên địa bàn như đường, trạm y tế… Trong khi đó, để quy hoạch, xây dựng, hoàn thiện chợ theo tiêu chí nông thôn mới hết khoảng 10 tỉ đồng. Chính vì vậy, khó khăn lớn nhất hiện nay vẫn là nguồn vốn đầu tư”.

Xây dựng chợ đạt tiêu chí nông thôn mới là mục tiêu phấn đấu của nhiều xã trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, đây đang là “bài toán” khó đối với các ngành chức năng và địa phương trong quá trình xây dựng nông thôn mới. Vì vậy, để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, các xã cần xây dựng chợ đảm bảo tiêu chí.

Trong quá trình xây dựng, cải tạo chợ cũng cần có sự linh hoạt, phải chú ý đến tập tục, thói quen sinh hoạt đặc thù riêng cũng như điều kiện kinh tế của địa phương để thiết kế chợ cho phù hợp. Nếu các xã thấy việc xây dựng chợ là không phù hợp hoặc chưa cần thiết phải quy hoạch xây dựng, có thể lấy ý kiến của người dân và gửi văn bản đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét loại tiêu chí chợ của xã ra khỏi quy hoạch của tỉnh, vì tiêu chí chợ nông thôn là một tiêu chí “mềm”, không mang tính bắt buộc trên địa bàn xã phải có chợ.