Doanh nghiệp cũng như người dân sẽ được hưởng những lợi ích gì với các quy định mới tại Nghị định 91/2014/NQ-CP của Chính phủ sửa đổi cùng lúc 4 Nghị định về thuế?
Trả lời câu hỏi trên của Diễn đàn Cạnh tranh Quốc gia, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) Phạm Đình Thi cho biết Nghị định 91 của Chính phủ bao gồm 2 nội dung lớn.
Một là cải cách hành chính trong lĩnh vực thuế. Hai là sửa đổi một số quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thu nhập cá nhân (TNCN) và thuế giá trị gia tăng (GTGT) thuộc thẩm quyền Chính phủ.
Cải cách thủ tục giúp giảm 88 giờ nộp thuế
Trước đó, làm việc với Tổng cục Thuế, Thủ tướng đã yêu cầu ngay trong năm 2014 phải phấn đấu giảm một nửa số giờ nộp thuế cho doanh nghiệp. Sau khi ban hành Thông tư 119 sửa đổi 7 Thông tư, giúp giảm hơn 200 giờ nộp thuế, Bộ Tài chính tiếp tục trình Chính phủ ban hành Nghị định 91 mà theo tính toán của Bộ sẽ giúp giảm thêm 88 giờ nữa.
Cụ thể, các quy định mới trong Nghị định là:
- Nâng mức doanh thu được khai thuế GTGT theo quý lên mức 50 tỷ đồng trở xuống, so với mức 20 tỷ như hiện nay. Hiện nay chỉ các doanh nghiệp có doanh thu từ 20 tỷ đồng trở xuống mới được khai theo quý, các doanh nghiệp có doanh thu từ trên 20 tỷ đồng đến 50 tỷ đồng phải kê theo tháng. Quy định mới giúp giảm số lần khai thuế GTGT từ 12 lần/năm xuống còn 4 lần/năm với các doanh nghiệp này.
- Doanh nghiệp vẫn phải tự tính và tạm nộp tiền thuế TNDN theo quý nhưng không phải khai thuế TNDN theo quý. Điều này giúp giảm thời gian khai thuế cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, để tránh tình trạng doanh nghiệp nộp thuế rất ít trong các quý đầu năm nhằm chiếm dụng tiền thuế, Nghị định quy định: Nếu tổng số 4 lần tạm nộp thấp hơn từ 20% trở lên so với số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp theo quyết toán cả năm thì doanh nghiệp phải nộp lãi chậm nộp với phần chênh lệch đó.
- Nâng thời gian gia hạn nộp thuế tối đa lên không quá 2 năm (hiện là 1 năm) với trường hợp chưa được thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản đã ghi trong dự toán ngân sách của nhà nước. Tức là gia hạn thời gian nộp thuế với các trường hợp mà nhà nước nợ chưa thanh toán cho doanh nghiệp.
- Trường hợp người nộp thuế tạm ngừng kinh doanh đã có văn bản đề nghị gửi cơ quan đăng ký kinh doanh thì không phải nộp hồ sơ khai thuế trong thời gian tạm ngừng kinh doanh.
- Bổ sung đối tượng được áp dụng biện pháp ưu tiên trong quản lý thuế với hàng hóa xuất nhập khẩu, đó là doanh nghiệp có quy mô vốn đầu tư lớn, dự án trọng điểm quốc gia, dự án đầu tư ưu tiên được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận trước khi cấp phép đầu tư.
- Bổ sung quy định: Không thực hiện khai quyết toán thuế TNDN với các trường hợp chuyển đổi mà bên tiếp nhận kế thừa toàn bộ nghĩa vụ của doanh nghiệp trươc chuyển đổi.
Thêm nhiều ưu đãi với người nộp thuế
Nghị định còn sửa đổi một số quy định về thuế TNDN, TNCN, GTGT mà theo ông Thi là có lợi hơn cho người nộp thuế.
Với thuế TNDN, Nghị định thêm một số nội dung ưu đãi. Thứ nhất, sửa đổi thời gian miễn thuế 1 năm lên không quá 3 năm với thu nhập từ việc thực hiện hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Thu nhập từ bán sản phẩm làm ra từ công nghệ mới lần đầu tiên áp dụng ở Việt Nam được miễn thuế tối đa không quá 5 năm kể từ ngày có doanh thu từ sản phẩm…
Thứ hai, bổ sung quy định cho phép doanh nghiệp tính vào chi phí được trừ đối với các khoản chi có tính chất phúc lợi như chi cho đám hiếu hỉ của người lao động, chi hỗ trợ ốm đau, chi khen thưởng con cái người lao động học giỏi…, mức được trừ tối đa là không quá 1 tháng lương.
Thứ ba, bổ sung quy định doanh nghiệp kinh doanh ô tô được trích khấu theo theo giá trị thực tế đối với ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống sử dụng làm mẫu và lái thử. Để tránh tình trạng doanh nghiệp “xài sang” quá mức, Luật Thuế TNDN hiện hành quy định và giao Chính phủ hướng dẫn chỉ cho khấu hao với giá trị tối đa 1,6 tỷ đồng, nhưng với doanh nghiệp kinh doanh ô tô thì xe lái thử, làm mẫu thực chất là phục vụ kinh doanh nên nay bổ sung quy định này.
Thứ tư, bổ sung quy định: Các quận thuộc đô thị loại đặc biệt, đô thị loại 1 trực thuộc Trung ương và các đô thị loại I trực thuộc tỉnh mới thành lập từ huyện kể từ 1/1/2009 không thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội thuận lợi. Như vậy, các doanh nghiệp có dự án đầu tư thuộc KCN tại các nơi này được hưởng ưu đãi theo quy định. Lý do, theo ông Thi, tuy đã là quận và thành phố nhưng những nơi này vẫn không thực sự có điều kiện KTXH thuận lợi.
Thứ năm, bổ sung quy định: Đối với các dự án phân kỳ đầu tư và dự án trang bị bổ sung máy móc thường xuyên được hưởng ưu đãi thuế theo mức ưu đãi đang áp dụng đối với dự án đầu tư lần đầu. Với các dự án đầu tư được cấp giấy phép đầu tư trước ngày 1/1/2014 thì ưu đãi thuế được hưởng cho thời gian ưu đãi còn lại tính từ ngày 1/1/2014.
Thứ sáu, bổ sung quy định về chuyển tiếp ưu đãi thuế đối với doanh nghiệp dệt may đáp ứng tiêu chí xuất khẩu đã bị dừng ưu đãi do thực hiện cam kết WTO. Cụ thể, được lựa chọn hưởng ưu đãi thuế tương ứng với các điều kiện doanh nghiệp đáp ứng (ngoài điều kiện ưu đãi do đáp ứng điều kiện về tỷ lệ xuất khẩu, do sử dụng nguyên liệu trong nước) cho thời gian ưu đãi còn lại theo quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật trước đây về thuế TNDN tại thời điểm được cấp giấy phép thành lập hoặc tại thời điểm điều chỉnh do cam kết WTO (11/1/2007).
Với thuế GTGT, có 2 nội dung mới. Một là quy định trường hợp chưa có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt do chưa đến thời điểm thanh toán theo hợp đồng trả chậm, trả góp thì cơ sở kinh doanh vẫn được kê khai, khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
Hai là bổ sung quy định được khấu trừ thuế GTGT theo giá trị thực tế với ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống sử dụng làm mẫu và lái thử của các doanh nghiệp kinh doanh ô tô.
Về thuế TNCN có 3 điểm mới. Một là bổ sung quy định cho phép: Được trừ khỏi thu nhập chịu thuế TNCN đối với khoản lợi ích nhận được là nhà ở do doanh nghiệp xây dựng cho công nhân tại các KCN, KKT. Hiện nay khi công nhân được ở nhà do doanh nghiệp xây dựng cho thì vẫn phải coi đây như một khoản thu nhập chịu thuế. Ông Thi cho biết quy định này sẽ khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nhà ở cho công nhân, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.
Hai là bổ sung quy định cho phép cá nhân, hộ kinh doanh có thu nhập từ kinh doanh đã thực hiện nộp thuế theo phương pháp khoán thì không phải quyết toán thuế TNCN để tránh phiền hà cho các đối tượng này.
Ba là cho phép cá nhân là đại lý bảo hiểm, xổ số, bán hàng đa cấp không phải quyết toán thuế TNCN.
Tóm lại, theo ông Thi, người dân và doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi rất nhiều từ Nghị định 91. Nghị định này cũng sẽ góp phần cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, từ đó cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh.
.