1 kg chà bông heo bán trong siêu thị là 360.000 tới 380.000 đ, 1 kg thịt bò viên có giá 82.000 đ tới 120.000 đ/kg. Thế nhưng chủ các xe bán bánh mì cho biết, hàng ngày họ được chào mời sản phẩm chà bông heo chỉ có 80.000 đồng/kg; còn chủ quán hủ tíu cho biết, mua 1kg bò viên là 45.000 đ/kg, bán kiểu gì cũng lời! Điều hiển nhiên là các loại sản phẩm thịt chế biến có giá “siêu rẻ” ấy luôn kèm theo siêu bẩn và cũng siêu độc hại.
Qui trình chế biến của thịt siêu rẻ
Không có giấy phép kinh doanh, không được thẩm định của cơ quan Y tế, không có giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP, nhưng ông Nguyễn Văn Bảo (ngụ tại C2/19 E2 ấp 3, xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, TP HCM) vẫn tự đặt một cái tên “rất kêu” cho cơ sở của mình là “cơ sở Pháp Việt”, chuyên cung cấp thịt bò viên. Giá bán của bò viên Pháp Việt rất mềm, chỉ có 45.000 đ/kg, nên mối lái của cơ sở ngày càng rộng, tới nhiều tỉnh miền Tây và rất nhiều các mối làm đại lý phân phối ra thị trường Quảng Ngãi. Cho tới khi Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bình Chánh kiểm tra đột xuất, tại cơ sở này đang tồn trữ hơn 300 kg thịt heo, 660 kg thịt heo xay không nguồn gốc, và 90 kg thịt gà (đã hết date) là nguồn thu gom trôi nổi từ thị trường ngoài Bắc. Đây là những nguyên liệu làm nên sản phẩm bò viên Pháp Việt.
 |
 |
| Những qui trình chế biến bò viên đáng sợ. |
Tại hiện trường, bò viên thành phẩm có 1.201 kg, ngoài ra còn có 100 kg bột ngọt Trung Quốc, 70 kg hóa chất Benzoat không được phép sử dụng trong chế biến sản phẩm từ thịt…Việc SX hàng tấn bò viên/ngày ở đây đều từ những chiếc máy tự chế đã hoen gỉ, sản xuất trên nền nhà đọng nước, mất vệ sinh. Nguồn thịt đã biến chất, thu gom từ nhiều nơi nên ngay từ xa hàng chục mét, cơ sở này đã bốc lên một mùi hôi thối khủng khiếp, các thành viên đoàn kiểm tra trong quá trình làm việc thậm chí phải chạy ra ngoài để thở. Điều đáng ngạc nhiên là người dân xung quanh cho hay cơ sở hoạt động cả 5-6 năm nay nhưng chính quyền không hề hay biết?!
Làm “lậu” mới có ăn!
“Làm chui, làm lậu” mới có ăn”. Một chủ cơ sở chuyên về SX, chế biến thực phẩm từ thịt gia súc gia cầm nhiều năm nay tại địa bàn TP Hồ Chí Minh đã cho biết như vậy, và cho biết, hiện nay, việc “nhập nhèm” giữa sản phẩm chế biến đảm bảo và không đảm bảo rất khó phát hiện. Chính vì lẽ này mà người tiêu dùng (NTD) đã phải chọn giải pháp mua hàng trong siêu thị cho chắc ăn. Theo ông chủ này: “Tuỳ khách hàng đặt mà bò viên bán ra có pha trộn thêm thịt heo hay gà, hay dùng thịt bò nguyên chất mà có giá từ 120 ngàn tới 200 ngàn/kg. Vậy giá bán 45.000 đ/kg bò viên đang bán nhiều nơi trên thị trường bên trong chứa gì ngoài thịt tạp nhạp, bột và hương liệu? Bò viên đảm bảo trước hết phải được SX trong qui trình thiết bị hoàn toàn bằng inox, vì thiết bị bằng gang, sắt sẽ gây gỉ, thôi nhiễm vào thực phẩm. Đầu tư hệ thống này đã là 600 triệu, chưa kể hệ thống cấp đông để chứa nguyên liệu, hệ thống tủ hấp bò viên”.
 |
| Nguồn gốc thực phẩm chế biến tại các quán thức ăn đường phố là chưa thể kiểm soát. |
Cũng theo ông chủ này, tuân thủ qui trình làm an toàn thục phẩm (ATTP) với sản phẩm bò viên thì chỉ “ra lò” được 200 kg/ngày, vì phải lâu công. Bò viên phải được hấp chín bằng tủ hấp áp suất ở 105 độ C, triệt tiêu hết vi khuẩn. Một mẻ hấp chỉ được 20-30 kg/ mẻ . Và chính vì vậy, mỗi ngày ra lò được tối đa 200-300kg, còn cơ sở làm “lụi”, xuất xưởng tới hàng tấn bò viên vì qui trình SX không có gì, chế biến chẳng cần đầu tư tủ hấp áp suất, chỉ việc đổ bò viên vào nồi, đun sôi, viên thịt nổi lên là vớt ra, sau đó đóng gói giao cho mối lái. Làm kiểu thủ công này khiến thịt không thể chín, gặp không khí bên ngoài nhanh chóng bị biến chất. “Thế nhưng lo nhất là nhiều người còn sẵn sàng trộn hàn the tạo bò viên dòn, dai, giữ được lâu. Hay còn có những người thiếu lương tâm thu gom cả thịt hư, thối và ướp hoá chất bảo quản. Có khi vài ngày di chuyển trên một quãng đường dài từ Bắc vào Nam mà loại thịt bò thịt heo này vẫn không bốc mùi hôi, nhưng độc hại lắm!”. Vị này nói! .
Còn với sản phẩm chà bông, từ 3 tới 4 kg thịt nạc heo mới làm ra được 1 kg chà bông heo. Vậy 60-80 ngàn/kg chà bông bỏ sỉ cho xe bánh mì thì là chà bông gì? Điều nguy hại là lượng chà bông này vẫn đang được tiêu thụ rất mạnh trên thị trường, một tiệm bánh mì ven đường có thể tiêu thụ hết 2kg chà bông/ngày.
Trao đổi với PV báo CAND ngày 30/7, ông Khương Trần Phúc Nguyên, Chánh Thanh tra Chi cục Thú y TP HCM thừa nhận, gần đây liên tục phát hiện có cơ sở SX chà bông làm từ bì heo, và thậm chí có cơ sở còn làm từ da bò, da trâu . Như vụ phát hiện tại 01 cơ sở chế biến thịt bò ở Hóc Môn vào giữa tháng 7. Trong đó, da trâu sau khi được ngâm tẩm muối, ướp hóa chất tẩy sạch mùi hôi tới 5-6 ngày tạo độ nở, qua hệ thống máy ép, thành những sợi thịt nhỏ như sợi miến, qua một hệ thống máy khác, tiếp tục được đánh bông như sợi chà bông có màu vàng bắt mắt và trộn hương liệu mùi vị thịt heo như thật. Ông Nguyên cũng cho rằng, phụ gia, chất cấm đưa vào chế biến sản phẩm từ thịt gia súc có thể nói hiện nay vẫn ngoài tầm kiểm soát. Các đối tượng kinh doanh SX “lụi” sau khi bị bắt, xử lý, tiêu hủy xong lại di chuyển địa điểm tới nơi khác, xin cấp lại giấy phép kinh doanh và lại tái vi phạm, do luật pháp còn nhiều kẽ hở.
Bởi vậy, với công thức : thịt bẩn, thiết bị thô sơ, cộng với tốc độ nhanh cho ra khối lượng lớn, bằng : lợi nhuận cao. Việc SX thực phẩm bẩn vẫn có thị trường là hàng ngàn xe bánh mì, quán hủ tíu gõ...là món ăn quen thuộc của một lượng “khách hàng thân thiết” khổng lồ. Trong khi đó, cơ sở chế biến thực phẩm làm ăn chân chính với công thức : thịt đạt tiêu chuẩn, thiết bị đảm bảo, nhưng giá thành cao, khó có thể nói tới lợi nhuận cao, và khó khăn lớn nhất là thị trường nhỏ hẹp là các siêu thị, mà muốn vào được thị trường này là vô cùng khó khăn. Như vậy, việc quản lý không chặt chẽ, thiếu chế tài, phần thua vẫn thuộc về người ...ngay. Còn “kẻ gian” vẫn ngang nhiên hoành hành.
Được biết, chỉ tính riêng cho sản phẩm bỏ viên với mỗi kg sẽ cung cấp một lượng người ăn là 15 người, vậy 1 tấn bò viên chế biến từ thịt “bẩn” ra thị trường sẽ có bao nhiêu ngàn người/ngày nguy cơ mang bệnh tật từ món ăn mất an toàn này?