(Congannghean.vn)-Lèn Vũ Kỳ lâu nay được xem là nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử của địa phương, vì vậy, việc quản lý, bảo vệ lèn Vũ Kỳ luôn được các cấp, ngành và người dân quan tâm trong suốt thời gian qua. Thế nhưng, tháng 4/2015, Công ty TNHH Vũ Kỳ lại được cấp phép hoạt động khai thác khoáng sản tại đây khiến người dân trong vùng hết sức bất bình.
Qua tìm hiểu được biết, vào thời điểm những năm 2002 - 2003, Công ty TNHH Vũ Kỳ được UBND tỉnh Nghệ An cấp phép khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ. Khi hết thời hạn khai thác, Công ty này tiếp tục được gia hạn thêm 2 năm để hoàn thổ khu vực đã khai thác đá. Tuy nhiên, vào năm 2011, UBND tỉnh Nghệ An và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã có văn bản cấm khai thác khoáng sản tại lèn Vũ Kỳ với nhiều lý do, trong đó có lý do ảnh hưởng đến di tích chùa Thiên Tạo.
 |
| Lèn đá Vũ Kỳ nằm sát nghĩa trang của 5 xóm thuộc xã Đồng Thành |
Thế nhưng, đến ngày 17/4/2015, người dân hai xã Đồng Thành và Phúc Thành hết sức bất ngờ khi nhận được thông tin, UBND tỉnh Nghệ An lại tiếp tục cấp phép khai thác đá xây dựng tại lèn Vũ Kỳ cho Công ty TNHH Vũ Kỳ. Tại Quyết định số 1492/GP-UBND, tỉnh Nghệ An đã đồng ý cho đơn vị này khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ với diện tích được phê duyệt là 2,96 ha, thời hạn đến năm 2031. Qua tìm hiểu được biết, toàn bộ diện tích nói trên nằm trong khu vực giáp ranh giữa xã Phúc Thành và Đồng Thành, nơi có chùa Thiên Tạo.
Quá bất ngờ và bức xúc, người dân 5 xóm của xã Đồng Thành đã nhiều lần viết đơn gửi lên chính quyền các cấp phản đối quyết định trên của UBND tỉnh, đồng thời đề nghị UBND tỉnh không cấp phép cho bất kỳ đơn vị nào khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ với nhiều lý do như: Tại đây có chùa Thiên Tạo là di tích lịch sử văn hóa; lèn Vũ Kỳ trước đây còn là nơi cất giấu vũ khí, đạn dược của quân đội ta trong thời chiến tranh, hiện còn có trường bắn của Ban Chỉ huy quân sự huyện Yên Thành và đặc biệt là có nghĩa địa của 5 xóm thuộc xã Đồng Thành với hàng trăm ngôi mộ cũ và mới nằm sát chân lèn Vũ Kỳ.
 |
| Đơn kiến nghị phản đối việc khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ của người dân |
Vì vậy, nếu doanh nghiệp tiến hành khai thác đá tại đây, di tích lịch sử này sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Chưa kể, việc cấp phép khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ sẽ ảnh hưởng tới cảnh quan trong vùng cũng như môi trường sống tại khu vực giáp ranh giữa xã Phúc Thành và Đồng Thành. Chúng tôi có dịp mục sở thị lèn Vũ Kỳ thì thấy hình ảnh những hố sâu nham nhở do đơn vị khai thác đá trước kia để lại. Việc hoàn thổ vẫn còn dở dang, chưa trả lại mặt bằng an toàn cho khu vực này dẫn đến nguy cơ tiềm ẩn tai nạn luôn hiện hữu.
Trước đó, vào tháng 12/2014, UBND huyện Yên Thành cũng đã có văn bản gửi các sở, ban, ngành với nội dung: Lèn Vũ Kỳ là một quần thể di tích, danh thắng có nhiều hang động lớn, nhỏ thông nhau, trong đó có hang lớn phía Đông Nam được nhân dân cho là linh thiêng nên thường đến thắp hương lễ Phật, vì vậy được gọi là chùa Thiên Tạo. Trong thời kỳ Cần Vương, quần thể lèn Vũ Kỳ được lãnh tụ Nguyễn Xuân Ôn dùng làm căn cứ kháng chiến chống Pháp.
Trong kháng chiến chống Mỹ, chùa Thiên Tạo được dùng làm nơi cất giấu vũ khí của quân đội. Hiện nay, phần phía Đông Nam (nơi có chùa Thiên Tạo) vẫn còn nguyên trạng, còn phía Tây Bắc đã bị khai thác đá làm vật liệu xây dựng. Đến năm 2013, UBND tỉnh có Công văn số 9377 ngày 28/12/2013 về việc quản lý hoạt động khoáng sản tại lèn Vũ Kỳ, trong đó giao Sở Tài nguyên và Môi trường thông báo chủ trương không cấp lại giấy phép khai thác đá xây dựng tại lèn Vũ Kỳ.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Nguyễn Đức Thiện, Trưởng phòng TN&MT huyện Yên Thành cho biết: "Đúng là UBND tỉnh vừa tiến hành ký quyết định cho phép Công ty TNHH Vũ Kỳ khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ vào tháng 4/2015 vừa qua. Thế nhưng, hiện đơn vị này chưa có đủ các thủ tục cần thiết khác để tiến hành khai thác. Về việc người dân 5 xóm của xã Đồng Thành viết đơn kiến nghị thì huyện cũng đã nhận được thông tin, tỉnh cũng đã có quyết định thành lập đoàn kiểm tra thực tế tại lèn Vũ Kỳ. Sau khi kiểm tra, việc khai thác có ảnh hưởng đến nghĩa trang và di tích chùa Thiên Tạo hay không mới được làm rõ!".
.