Tri Lễ là xã vùng cao biên giới, nơi có nhiều đồng bào Mông cư trú. Từ bao đời nay, các hủ tục lạc hậu vẫn luôn đeo đuổi, bám sâu vào tiềm thức, nhất là việc di dịch cư tự do.
Thời gian qua, Công an huyện Quế Phong đã cùng với các ngành, các cấp tích cực vận động, tuyên truyền đường lối, chủ trương chính sách của Đảng đối với bà con các dân tộc vùng cao nói chung, đồng bào Mông ở xã Tri Lễ nói riêng và đã đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận…
Xã Tri Lễ, huyện Quế Phong tiếp giáp với huyện Sầm Tớ (Lào), xã có 30 bản, trong đó có 8 bản người dân tộc Mông với 2.677 người trên 8.875 dân số toàn xã. Với địa hình núi non hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt, diện tích đất trồng ít và khó canh tác, giao thông đi lại khó khăn, tỷ lệ nghèo đói còn nhiều.
Trong nếp nghĩ, cách làm của người Mông còn mang nặng tính du canh, du cư, nhận thức về quốc gia, quốc giới còn nhiều hạn chế, coi nặng quan hệ thân tộc, hai bên biên giới. Thời gian qua, tình hình di cư trái phép của các hộ Mông ở xã Tri Lễ sang Lào ngày càng nhiều và khá phức tạp.
Trong vòng 9 năm đã di cư trái phép 126 hộ/1.014 khẩu do các nguyên nhân khác nhau như: do mưu sinh kinh tế, quan hệ dòng tộc, họ hàng; phong tục tập quán; tác động, lôi kéo của các thế lực thù địch và các loại tội phạm khác…
Trước thực trạng đó, Công an huyện Quế Phong đã phối hợp với các cơ quan chức năng làm tốt công tác tuyên truyền vận động các hộ người Mông Việt Nam di cư tự do sang Lào trở về nơi ở cũ. Nhờ vậy nên số người hồi cư về với số lượng lớn tại địa bàn 8 bản Mông xã Tri Lễ với 111 hộ/922 khẩu.
Công an huyện Quế Phong thực hiện các yêu cầu chính đáng của nhân dân trên địa bàn
Song trong thời gian mới về, bà con còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, nhất là vốn để phát triển sản xuất, thiếu các vật dụng thiết yếu phục vụ cho đời sống hằng ngày và một số hủ tục lạc hậu vẫn đeo đuổi bà con.
Để khắc phục những khó khăn, vướng mắc ban đầu, huyện đã khẩn trương xây dựng kế hoạch và thành lập đoàn công tác kịp thời chỉ đạo và phân công dân vận phối hợp với MTTQ, các ban ngành, đoàn thể các cấp, các đồn biên phòng trực tiếp xuống tận các bản nắm bắt nhu cầu nguyện vọng của các hộ.
Đồng thời kịp thời tham mưu và giúp cấp ủy, chính quyền xã Tri Lễ làm tốt công tác tuyên truyền, động viên, trấn an tư tưởng bà con để ổn định cuộc sống, kịp thời chỉ đạo giải quyết hỗ trợ các hộ cả về vật chất lẫn tinh thần bằng các việc làm cụ thể thiết thực.
Theo đó, huy động lực lượng bộ đội biên phòng, các đoàn thể trên địa bàn xã giúp đỡ vật liệu và ngày công giúp các hộ làm nhà tạm để ổn định nơi ở. Theo đó, vận động nhân dân các bản Mông cho các hộ mượn đất sản xuất để trồng các loại cây ngắn ngày cải thiện đời sống; cấp phát các vật dụng thiết yếu như: chăn, chiếu, màn, gạo, dầu hỏa, muối iốt...; phối hợp các nhà trường hỗ trợ sách vở, làm tốt công tác tuyên truyền vận động các hộ dân đưa con, em đến trường học.
Chỉ đạo các cơ quan chức năng hoàn tất các thủ tục để cấp chứng minh nhân dân, thẻ BHYT cho các hộ, làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, nhất là người già và trẻ em. Chỉ đạo các lực lượng công an, bộ đội biên phòng thẩm tra, xác minh các đối tượng nghiện hút, đối tượng có tiền án, tiền sự để có biện pháp quản lý trước mắt và lâu dài, đảm bảo an ninh trật tự và an ninh biên giới.
Nhờ vậy các hộ dân đã tạm thời ổn định cuộc sống, không có hộ nào tái di dịch cư sang nước bạn Lào.
Nói về kết quả bước đầu đã đạt được trong công tác chống di dịch cư tự do, thượng tá Bùi Minh Quang, Phó trưởng Công an huyện Quế Phong cho biết: Huyện Quế Phong đã tập trung tuyên truyền đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đối với miền núi dân tộc, nhất là Luật biên giới.
Đặc biệt phát huy vai trò của MTTQ, lực lượng bộ đội biên phòng, công an trên địa bàn xã Tri Lễ, các già làng, trưởng bản, những người có uy tín vận động bà con người Mông không theo đạo trái phép, không di dịch cư tự do, không trồng cây thuốc phiện, không mua bán, tàng trữ và sử dụng chất ma túy…
Tập trung xây dựng tổ chức cơ sở Đảng, chú trọng phát triển Đảng trong đồng bào Mông đảm bảo bản Mông nào cũng có đảng viên, cũng có chi bộ Đảng nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong dân tộc Mông. Cán bộ trong hệ thống chính trị cơ sở đã đi sâu đi sát tìm hiểu nắm bắt được tâm tư nguyện vọng chính đáng của người Mông.
Để đồng bào Mông nói chung và đồng bào Mông ở xã Tri Lễ nói riêng có cuộc sống ổn định về mọi mặt, thiết nghĩ thông qua các chương trình, dự án của Nhà nước, đặc biệt là NQ 30aCP của Chính phủ để đầu tư phát triển nơi đồng bào Mông sinh sống, giảm bớt sự cách biệt trong phát triển kinh tế xã hội của đồng bào Mông với cộng đồng các dân tộc khác.
Bởi đây là mục tiêu phát triển lâu dài và là giải pháp cơ bản nhất nhằm phòng ngừa tình trạng di dịch cư trái phép của người Mông. Lực lượng công an làm tốt công tác quản lý hộ tịch, hộ khẩu đẩy nhanh việc cấp chứng minh nhân dân cho các hộ đủ điều kiện pháp lý để vay vốn sản xuất từ ngân hàng chính sách xã hội và hưởng các chế độ chính sách của Nhà nước.
Thành Trung
.