Thời gian vừa qua, theo thông tin phản ánh của người dân, chúng tôi đã “mục sở thị” nơi mà người dân bản địa thường gọi là “đại bản doanh” của nạn khai thác quặng thổ phí đang diễn ra.
Trước khi có cuộc hành trình vào khu vực này, người dẫn đường là dân bản xứ liên tục cảnh báo về sự nguy hiểm một khi đã dám bước chân vào "đại bản doanh" của những tên quặng tặc băm trợn, "tiếng tăm" ở vùng điểm nóng về khai thác quặng trái phép. Vùng này, người ta còn có cái tên gọi khác là "tam giác quặng" vì địa phận nằm giáp ranh giữa 3 xã Châu Lý, Văn Lợi (Quỳ Hợp) và xã Tân Hợp (Tân Kỳ).
Để tiếp cận được vùng “rốn quặng” khu vực này phải đi theo đường vòng, tức là hướng từ trung tâm xã Châu Lý qua bản Bồn rồi vượt qua nhiều dốc núi đá mới vào được thung lũng Thung Kềm. Vừa mới vào đến khu vực Thung Cát chúng tôi gặp mấy người dân đang làm cỏ mía. Tưởng chúng tôi là đám tay chân của bọn quặng tặc nên những người này nhìn các vị khách lạ bằng ánh mắt dò xét đến khó hiểu.
Sau khi được chúng tôi giới thiệu, ông Vi Văn C, người dân bản Bồn mới mạnh dạn cho biết, đây là khu vực Thung Cát, thuộc xã Châu Lý (Quỳ Hợp), đi vào phía trong là Thung Kềm thuộc địa phận giáp ranh của hai xã Văn Lợi (Quỳ Hợp) và Tân Hợp (Tân Kỳ). Cũng theo chỉ dẫn của những người làm trang trại ở Thung Cát, chúng tôi quyết định men theo đường mòn đi vào điểm nóng Thung Kềm.
Dựng lán trại để tuyển quặng ngay tại chỗ
Tại đây, hai chiếc máy xúc đang đào từng vỉa đất quặng múc lên xe tải, nhìn từ xa chỉ thấy một vài bóng người thoắt ẩn, thoắt hiện tại các lùm cây ven đường, mặt đằng đằng sát khí, trên tay lăm lăm cây kiếm hoặc con dao sáng loáng. Để tìm cách tiếp cận nơi khai thác, chúng tôi quyết định cải trang thành những người làm cỏ mía rồi cùng hai người dẫn đường tiến về phía khu mỏ quặng mà các đối tượng khai thác chui đang làm việc.
Từ phía xa, nhiều lán trại phủ bạt màu xanh đã được dựng lên từ trước đó. Trên đường tiếp cận chiếc máy múc đang gầm rú của bọn quặng tặc là nham nhở những hố khai thác quặng thiếc sâu hoắm. Chưa kịp bước thêm thì người dẫn đường rỉ tai nói bọn quặng tặc đã phát hiện ra có người lạ xâm nhập nên chiếc máy xúc lập tức ngừng đào, mấy tên quặng tặc khác cũng vừa nghỉ tay.
Từ xa, hai nam thanh niên mặt mày bặm trợn, tay cầm dao phóng xe máy như bay lên khu đồi mà chúng tôi đang đứng rồi chặn xe máy trước mặt hỏi "bọn mày đi mô?". Chưa kịp trả lời thì có thêm 2 nam thanh niên đầu trọc lóc cũng tiến đến với thanh kiếm trên tay rồi yêu cầu phải lập tức ra khỏi khu vực mà chúng đang khai thác với lý do "không phải chỗ để các ông vô chơi"(?). Khi chúng tôi rút lui thì hai tên còn lại còn phi xe máy theo sau để thúc giục phải ra khỏi khu vực này thật nhanh và kèm theo những lời đe dọa sặc mùi "xã hội đen".
Quặng tặc đi qua để lại hố quặng nham nhở
Qua quan sát của PV thì đây là khu vực khai thác khoáng sản trái phép có quy mô lớn với hàng chục tên quặng tặc đủ thành phần xã hội cùng với sự hỗ trợ máy móc như máy xúc, xe ô tô, máy khoan, máy nổ... Cảnh tượng những hố quặng rộng hàng trăm m2 có độ sâu hàng chục mét nhan nhản khắp đồi Thung Kềm, một vùng rộng hàng nghìn m2 tan hoang theo dấu vết của bọn quặng tặc. Và, với quy mô khai thác như vậy thì mỗi ngày số quặng thiếc mà bọn quặng tặc "rút ruột" Thung Kềm là không hề nhỏ.
Một người dân nơi đây cho biết, tình trạng khai thác quặng thiếc trái phép tại khu vực Thung Kềm diễn ra từ vài năm trở lại đây. Trước thực trạng đó, lực lượng chức năng cũng đã nhiều lần tổ chức truy quét nhưng rồi đâu lại vào đấy. “Điệp khúc”, khi lực lượng chức năng rút đi bọn quặng tặc lại quay vào tiếp tục hoạt động vẫn cứ diễn ra ở Thung Kềm.
Thực trạng khai thác quặng thiếc trái phép tại khu vực Thung Kềm không chỉ làm cho nguồn tài nguyên quốc gia bị thất thoát, lãng phí, gây ô nhiễm môi trường mà còn làm cho an ninh trật tự của khu vực bị ảnh hưởng, người dân có đất canh tác ở khu vực này cũng ở trong trạng thái lo âu.
Thiết nghĩ, các cơ quan có thẩm quyền cần phải kiên quyết, mạnh tay dẹp bỏ nạn quặng tặc tại đây, trả lại bình yên cho vùng đất Thung Kềm!
Nhóm PV
.