Kết quả đạt được và một số vấn đề đặt ra với công tác giáo dục, đào tạo trong CAND hiện nay

Nhân dịp kỷ niệm 35 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2017), nhằm động viên đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục trong Công an nhân dân và định hướng hoạt động công tác giáo dục, đào tạo Công an nhân dân trong thời gian tới, Thượng tướng, GS.TS Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an đã có bài viết với tiêu đề: "Kết quả đạt được và một số vấn đề đặt ra với công tác giáo dục, đào tạo trong Công an nhân dân hiện nay”.

Bấm play để xem video. Mở loa để nghe thuyết minh.

Lịch sử cách mạng vẻ vang của đất nước, dân tộc và nhân dân ta, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ, đã ghi nhận những đóng góp to lớn của lực lượng Công an nhân dân trong đấu tranh giành, giữ chính quyền cách mạng, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Những thành quả đó của cách mạng gắn liền với sự chiến đấu, hy sinh, cống hiến của lớp lớp thế hệ cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân Việt Nam anh hùng, những người tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc, đất nước và nhân dân, những người chỉ biết còn Đảng thì còn mình. Để có được đội ngũ cán bộ Công an cách mạng ấy, các thế hệ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục, những người chiến sĩ tiên phong trên mặt trận trồng người và công tác giáo dục, đào tạo trong Công an nhân dân vinh dự góp phần đặc biệt quan trọng.

Trong giai đoạn cách mạng mới, kế thừa và phát huy những kết quả đạt được; quán triệt sâu sắc quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị quan trọng về công tác giáo dục, đào tạo và tổ chức thực hiện sâu, rộng trong toàn lực lượng Công an nhân dân, như: Nghị quyết số 17-NQ/ĐUCA ngày 28-10-2014 của Đảng ủy Công an Trung ương; Chỉ thị số 13/CT-BCA ngày 28-10-2014 của Bộ Công an. Sau một thời gian triển khai thực hiện, công tác giáo dục và đào tạo trong Công an nhân dân đã có nhiều chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả quan trọng, rất đáng tự hào.

Nhiều cơ sở giáo dục và đào tạo trong Công an nhân dân, đồng thời cũng là trung tâm nghiên cứu khoa học lớn của lực lượng đạt chuẩn cơ sở đào tạo đại học trọng điểm của ngành, tiến tới trọng điểm quốc gia; đội ngũ nhà giáo trong Công an nhân dân có sự phát triển cả về số lượng và chất lượng; nhiều nhà giáo thực sự là tấm gương tiêu biểu trên cương vị người thầy, và đã tiếp tục khẳng định vị trí nhà khoa học uy tín hàng đầu của đất nước trên một số lĩnh vực.

Kết quả đó không chỉ góp phần quan trọng đào tạo được một đội ngũ cán bộ, chiến sĩ có phẩm chất đạo đức tốt, lập trường tư tưởng chính trị vững vàng, am hiểu chuyên môn, pháp luật nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao của công tác bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới mà còn góp phần làm cho công tác giáo dục, đào tạo trong Công an nhân dân hòa nhập với tiến trình đổi mới chung của nền giáo dục quốc dân, quốc tế.

Đạt được những kết quả quan trọng này chính là nhờ đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng, Nhà nước, của Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an; cũng như sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ của Bộ Giáo dục và Đào tạo; sự giúp đỡ của các bộ, ban ngành ở Trung ương và địa phương; các cơ sở đào tạo lớn của đất nước; sự quan tâm, giúp đỡ của nhân dân và bạn bè quốc tế.

Tuy nhiên, với tinh thần cầu thị, “tự soi, tự sửa”, chúng ta cũng cần nghiêm túc, thẳng thắn nhìn nhận, công tác giáo dục và đào tạo trong Công an nhân dân còn không ít những hạn chế, bất cập như: Một số nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục chưa thật sự yêu nghề, chưa làm tốt vai trò của mình trước yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao của hoạt động dạy học, quản lý giáo dục; nhiều giáo trình, bài giảng chưa có sự gắn kết chặt chẽ với thực tiễn; có những ngành, chuyên ngành đào tạo chưa xuất phát từ yêu cầu sử dụng cán bộ của Công an các đơn vị, địa phương; việc phân định khối lượng kiến thức giữa một số môn học, giữa các cấp trình độ đào tạo chưa rõ ràng; cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học còn thiếu và chưa đồng bộ; cơ chế phân cấp trong quản lý giáo dục chưa phát huy được tính chủ động của các cơ sở đào tạo và giữa các cơ sở đào tạo còn thiếu sự liên kết trong thực hiện nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng…

Thực trạng này dẫn đến học viên trong các học viện, trường Công an nhân dân mặc dù có điểm thi tuyển đầu vào rất cao, nhưng khi tốt nghiệp ra trường có những trường hợp chưa đáp ứng được yêu cầu công tác.

Đất nước ta đang bước vào thời kỳ phát triển mới, trong bối cảnh quốc tế có nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn, thách thức tác động trực tiếp đến lợi ích quốc gia, dân tộc; sự chống phá của các thế lực thù địch, phản động không ngừng gia tăng với những thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; tình trạng tội phạm, vi phạm pháp luật về trật tự xã hội; tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ nhân dân, cán bộ, đảng viên… có dấu hiệu phức tạp, đặt ra những yêu cầu cấp bách cho công tác đảm bảo an ninh, trật tự.

Thực tế này đòi hỏi lực lượng Công an nhân dân phải hết sức coi trọng, quan tâm đến công tác xây dựng lực lượng Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, trong đó công tác giáo dục và đào tạo tiếp tục được xác định là giải pháp căn bản, then chốt, là động lực quan trọng trong xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Đồng thời, từ những hạn chế đã được chỉ ra, lực lượng Công an nhân dân cần tập trung quán triệt, thực hiện tốt hơn những quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về giáo dục và đào tạo, trong đó chú ý một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

1. Cơ quan quản lý giáo dục, các cơ sở giáo dục, đào tạo và Công an các đơn vị, địa phương cần chủ động phối hợp xây dựng, kiện toàn đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục vừa hồng, vừa chuyên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giáo dục và đào tạo của lực lượng Công an nhân dân trong tình hình mới.

Để thực hiện nhiệm vụ tiên quyết này phải xây dựng quy hoạch và có kế hoạch phát hiện, ưu tiên tuyển chọn giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong từng giai đoạn; phải tạo điều kiện cho giảng viên tìm hiểu, cọ xát để cảm nhận đầy đủ những khó khăn, vất vả, hiểm nguy từ thực tiễn công tác, chiến đấu, xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Cùng đó, có cơ chế thu hút cán bộ, chuyên gia giỏi trên các lĩnh vực vào giảng dạy trong các học viện, trường Công an nhân dân. Rà soát, điều chuyển ra khỏi đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục những người không đáp ứng được yêu cầu của lĩnh vực công tác này.

2. Mỗi nhà giáo trong Công an nhân dân phải luôn ý thức đầy đủ, sâu sắc lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Nhiệm vụ của các cô giáo, thầy giáo rất nặng nề, nhưng rất vẻ vang. Muốn làm tròn nhiệm vụ đó thì phải luôn gương mẫu về mọi mặt, không ngừng bồi dưỡng đạo đức cách mạng, lập trường chính trị; phải ra sức đoàn kết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, xứng đáng là chiến sĩ tiên phong trên mặt trận giáo dục, đào tạo của ngành”, từ đó khơi dậy lòng tự tôn, tự hào nghề nghiệp, phát huy truyền thống anh hùng của lực lượng và công tác giáo dục, đào tạo Công an nhân dân để tiếp tục dành nhiều hơn nữa sự tâm huyết, cống hiến.

Cùng với đó, mỗi thầy giáo, cô giáo cần thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng đạo đức cách mạng theo Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân; nghiêm túc quán triệt, gương mẫu đi đầu trong thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; không ngừng học tập, trau dồi kiến thức; luôn là tấm gương sáng về đạo đức cách mạng, ý chí học tập vươn lên; là người truyền cảm hứng, thắp lên ngọn lửa đam mê học tập, tự tôn nghề nghiệp, khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước, khát khao cống hiến cho lý tưởng cách mạng trong mỗi học viên.

3. Cơ quan quản lý và các cơ sở giáo dục, đào tạo trong Công an nhân dân cần tiếp tục chuẩn hóa nội dung, chương trình đào tạo theo hướng gắn lý thuyết với thực tiễn; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, góp phần hình thành sâu đậm và củng cố niềm tin, lý tưởng đạo đức cách mạng, nghề nghiệp cho học viên. Đồng thời, trang bị kiến thức để học viên không bị tụt hậu trước sự phát triển như vũ bão của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và các quá trình kinh tế, xã hội trên phạm vi toàn cầu, quốc gia và khu vực.

Các cơ sở giáo dục, đào tạo phải xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ, yêu cầu và thực tiễn công tác, chiến đấu của lực lượng Công an nhân dân để xác lập nhu cầu đào tạo; phải phân định rõ mục tiêu đào tạo, nội dung kiến thức, bảo đảm tính ổn định, liên thông giữa các lĩnh vực, cấp học, hệ học cũng như khối lượng kiến thức tối thiểu và yêu cầu về năng lực mà người học cần đạt được sau khi tốt nghiệp. Nghiên cứu, xác định danh mục ngành, chuyên ngành đào tạo trình độ đại học theo hướng nghiên cứu, nhằm đào tạo cán bộ tham mưu chiến lược, tạo nguồn bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo và tuyển chọn giáo viên cho các học viện, trường Công an nhân dân.

Mở rộng và xác định ngành, chuyên ngành đào tạo trình độ đại học theo hướng ứng dụng nhằm đào tạo cán bộ, tạo nguồn bổ nhiệm các chức danh nghiệp vụ bậc cao theo yêu cầu bố trí lực lượng và cung cấp nhân lực chất lượng cao cho một số ngành nghề đặc thù trong Công an nhân dân. Nghiên cứu, bổ sung một số môn học về khoa học dự báo, tham mưu chiến lược, khoa học lãnh đạo, chỉ huy, an ninh mạng, bảo vệ môi trường, đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm mới; tăng thời lượng các môn học lý luận chính trị, hình thành các môn học ngoại khóa để trang bị kỹ năng mềm cho học viên; chuẩn hóa các chương trình đào tạo sau đại học, bồi dưỡng nâng cao…

Trong dạy học, phải lấy người học làm trung tâm; xây dựng, thực hành các tình huống lý thuyết có tính thực tiễn cao nhằm phát huy tư duy sáng tạo và năng lực tự đào tạo của học viên; đồng thời, phải định hướng để học viên nhận thức sâu sắc việc học của mình là: “Học ở trường, học trong sách vở, học lẫn nhau và học ở dân” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy.

4. Các cơ quan chức năng cần nghiên cứu, tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, quy trình, quy chế quản lý giáo dục và đào tạo, quy định về chế độ chính sách đối với giảng viên và cán bộ quản lý giáo dục để thống nhất thực hiện trong toàn lực lượng.

Trong thực hiện chế độ chính sách, cùng với việc đãi ngộ vật chất, cần chú ý tôn vinh, khen thưởng kịp thời, xứng đáng với những cống hiến, đóng góp hy sinh thầm lặng, nhưng cũng thật vẻ vang của các thầy giáo, cô giáo, các cán bộ quản lý giáo dục cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo của lực lượng Công an nhân dân.

Nghiên cứu, sắp xếp lại hệ thống các cơ sở giáo dục, đào tạo trong Công an nhân dân theo hướng tinh gọn, đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả để đầu tư không dàn trải, từ đó có điều kiện tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật phục vụ dạy và học. Bên cạnh đó, cần tăng cường liên kết với các cơ sở đào tạo có thế mạnh ngoài Công an nhân dân để đáp ứng nhu cầu đào tạo trong một số lĩnh vực đặc thù.

5. Mỗi cơ sở đào tạo, đặc biệt là những cơ sở đào tạo trọng điểm, đầu ngành cần có sự chuyển mình hơn nữa trong nghiên cứu khoa học, nghiên cứu lý luận Công an nhân dân để thực sự trở thành những trung tâm nghiên cứu khoa học lớn, có uy tín trong lực lượng, hướng tới tầm quốc gia, khu vực và quốc tế.

Cùng với đó, mỗi thầy giáo, cô giáo, cán bộ quản lý giáo dục, nhất là những người có học hàm, học vị cao, bên cạnh việc thực hiện trọng trách của người thầy, cần là những nhà nghiên cứu chuyên nghiệp, cống hiến hết mình, tạo ra những sản phẩm khoa học có chất lượng để tham mưu, tư vấn với lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo chỉ huy các cấp trong Công an nhân dân, góp phần dẫn dắt, định hướng cho hoạt động thực tiễn của Công an các đơn vị, địa phương.

Kỷ niệm 35 năm ngày Nhà giáo Việt Nam (20-11-1982 – 20-11-2017), hướng tới kỷ niệm 70 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh có 6 điều dạy Công an nhân dân (11-3-1948 – 11-3-2018), Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an mong muốn và tin tưởng sâu sắc các nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục trong Công an nhân dân sẽ tiếp tục là chiến sĩ tiên phong trong công tác xây dựng lực lượng Công an nhân dân, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thượng tướng, GS. TS. Tô Lâm,

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an