Chẳng kể ngày nắng mưa hay đêm đông giá rét, mỗi khi có tin báo tai nạn giao thông (TNGT), các thành viên là đoàn viên thanh niên xã Diễn Kỷ, huyện Diễn Châu (Nghệ An) lại tức tốc có mặt tại hiện trường để kịp thời ứng cứu, làm các động tác cần thiết để cứu người gặp nạn.
Với những việc làm thầm lặng và mẫn cán đó, từ nhiều năm nay kể từ khi thành lập, nhiều nạn nhân nguy kịch sau TNGT nhưng nhờ sơ cứu, cấp cứu kịp thời nên đã giữ được mạng sống, thậm chí có những trường hợp mà theo đánh giá của các bác sỹ tuyến trên là "sống sót diệu kỳ", bởi chỉ cần chậm một giây là đã không thể cứu chữa được.
Mô hình thiết thực và hiệu quả
Về câu chuyện ra đời của Đội phản ứng nhanh sơ - cấp cứu TNGT trên Quốc lộ 1A của Đoàn xã Diễn Kỷ được anh Vũ Minh Tuấn, Bí thư Đoàn xã và cũng là Đội trưởng Đội phản ứng nhanh chia sẻ: Từ trước đến nay, mặc dù Quốc lộ 1A chạy qua địa bàn xã Diễn Kỷ chỉ kéo dài khoảng 4km nhưng luôn là "điểm đen" về TNGT.
 |
| Các đồng chí Nguyễn Xuân Phúc và Đinh La Thăng thăm, tặng quà động viên Đội phản ứng nhanh sơ, cấp cứu TNGT tại Nghệ An (năm 2015). |
Có những vụ tai nạn rất nghiêm trọng, nhiều người đã thiệt mạng chỉ vì không được sơ cứu, cấp cứu kịp thời. Đặc biệt, thời điểm cách đây khoảng 5 năm về trước, tình trạng mất ATGT ở tuyến đường này xảy ra với mật độ dày đặc, số vụ việc và người gặp nạn là con số đáng báo động.
Có những vụ tai nạn giao thông thương tâm do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng theo nhận định, nếu được sơ cấp cứu kịp thời thì người bị nạn sẽ có cơ hội sống rất cao.
Trước tình hình đó, Đoàn Thanh niên xã Diễn Kỷ đã tham mưu cho chính quyền địa phương thành lập Đội phản ứng nhanh để sơ, cấp cứu TNGT trên tuyến Quốc lộ 1A. Mô hình nhanh chóng được triển khai trong thực tiễn với sự tham gia của đông đảo ĐVTN đến từ các đơn vị, tổ chức đoàn thể, ban đầu chỉ trong nội xã Diễn Kỷ.
Tuy nhiên, qua một thời gian, nhận thấy hiệu ứng tích cực từ việc làm thiết thực này, không chỉ thu hút được nhiều người thuộc nhiều lứa tuổi tham gia, phong trào còn có sức lan tỏa mạnh mẽ đến các xã lân cận như Diễn Hồng, Diễn Ngọc…
Anh Vũ Minh Tuấn cho biết thêm: "Từ năm 2010, trước khi có dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đi qua địa bàn tỉnh Nghệ An, ở địa phương chúng tôi đã có đội phản ứng nhanh sơ, cấp cứu về TNGT.
Các thành viên tham gia chủ yếu là những đoàn viên trong ban chấp hành đoàn xã, sẵn sàng túc trực 24/24 để có mặt kịp thời khi có TNGT xảy ra. Qua thời gian triển khai, mô hình đã được cấp trên đánh giá cao và được các cơ quan đoàn thể nhiệt tình ủng hộ".
Nhận thấy hiệu quả và sự cần thiết phải duy trì, phát triển mô hình này, năm 2014, Tỉnh đoàn Nghệ An đã trực tiếp trao dụng cụ hỗ trợ cho đội phản ứng nhanh sơ, cấp cứu TNGT. Việc xây dựng quy chế hoạt động, phân công người trực 24/24 để kịp thời ứng cứu, giúp đỡ người dân chẳng may gặp TNGT cũng được triển khai đầy đủ, nghiêm túc.
Tính đến nay, đã có trên 20 người tự nguyện tham gia túc trực, ứng cứu để sơ, cấp cứu và phân luồng giao thông khi có TNGT xảy ra. Trong đó, phần lớn là cơ động, chỉ phân công hai thành viên thường trực tại Trạm y tế xã để sẵn sàng làm tốt công tác sơ, cấp cứu người dân khi cần thiết.
Những người trở về từ "cửa tử"
Trong hơn 6 năm qua kể từ khi thành lập và đi vào hoạt động, các thành viên trong Đội phản ứng nhanh sơ - cấp cứu trên Quốc lộ 1A cũng không nhớ hết được mình đã tham gia cứu nạn bao nhiêu trường hợp TNGT, cứu chữa kịp thời cho bao nhiêu mạng người.
Chỉ biết rằng, con số đó là hàng chục vụ, với hàng trăm người. Anh Nguyễn Văn Hưng, một thành viên của đội nhớ lại: Một trong những vụ TNGT xảy ra mà đến bây giờ anh vẫn còn bị ám ảnh là vụ việc xảy ra vào rạng sáng ngày 31-12-2013.
 |
| Thành viên Đội phản ứng nhanh đang sơ cứu cho một nạn nhân TNGT. |
Thời điểm đó, ô tô 7 chỗ mang BKS Lào NN - 8156 do anh Trịnh Ngọc Hoàng, trú tại Nghệ An điều khiển theo hướng Nam - Bắc, trên xe chở theo 3 người khác, khi đang lưu thông trên Quốc lộ 1A đoạn qua trước UBND xã Diễn Kỷ thì lấn đường để vượt lên.
Cùng lúc, ô tô tải BKS: 29V - 6853 chở cá do anh Hà Văn Trường, trú Hà Nội đi theo chiều ngược lại đã tông trực diện khiến chiếc xe 7 chỗ nát bét. Hai tài xế tử vong tại chỗ, 3 người trên xe biển Lào đa chấn thương, mắc kẹt trong xe.
Nhận được tin báo, dù lúc đó chỉ mới 4 giờ sáng, trời rét cắt da cắt thịt, các thành viên trong Đội phản ứng nhanh đã tức tốc có mặt, phá cửa xe đưa 3 nạn nhân về Trạm y tế xã sơ cứu trong tình trạng bất tỉnh, máu me khắp người.
Đến 5 giờ cùng ngày, khi đã băng bó vết thương và cầm máu thành công, các nạn nhân được chuyển đến Bệnh viện 115 Nghệ An, nhờ vậy nên đã thoát khỏi lưỡi hái tử thần.
Trong trường hợp này, theo nhận định của các bác sĩ, chỉ cần chậm khoảng 15 phút, không chỉ một mà cả 3 nạn nhân sẽ khó qua khỏi bởi đa chấn thương, mất máu cấp. Tuy nhiên, nhờ sơ cứu kịp thời, họ đã may mắn giữ lại được mạng sống.
Một trường hợp khác, là vụ TNGT xảy ra vào khoảng 10 giờ 45 ngày 13-12-2014, trên Quốc lộ 1A đoạn qua Nghĩa trang Liệt sỹ xã Diễn Kỷ đã xảy ra một vụ tai nạn nghiêm trọng.
Hai người đàn ông trung niên trong khi điều khiển xe máy chạy theo hướng Nam Bắc, không quan sát đã đâm vào đuôi xe tải đang đậu ở lề đường. Va chạm xảy ra khiến 2 người ngồi trên xe máy không đội mũ bảo hiểm bị thương nặng, mặt và người có nhiều thương tích, xe máy vỡ vụn nhiều mảnh.
Nhận được tin báo, Đội phản ứng nhanh đã có mặt, sơ cứu ban đầu và đưa 2 người bị nạn đi cấp cứu tại Trạm Y tế xã trước khi chuyển vào Bệnh viện đa khoa hữu nghị Nghệ An.
Ngoài việc cứu người, Đội phản ứng nhanh còn gọi xe cứu thương, báo cho cơ quan chức năng, đồng thời phối hợp làm dấu hiện trường, chụp ảnh và phân luồng để đảm bảo giao thông khu vực xảy ra tai nạn.
Mới đây nhất, là trường hợp của em Đặng Minh Khoa (SN 1998), trú xã Diễn Nguyên (Diễn Châu), là học sinh trường THPT Quang Trung đóng trên địa bàn huyện Diễn Châu. Ngày 13-6-2016, khi đang trên đường đi học về thì Khoa bị tai nạn trên Quốc lộ 1A, bị thương rất nặng ở phần mặt, chân và tay, nằm bất động một chỗ. Sau khi được Đội phản ứng nhanh cấp cứu, nạn nhân được chuyển lên tuyến trên để điều trị.
 |
| Thành viên Đội phản ứng nhanh còn giúp đỡ người qua đường, phân luồng giao thông. |
Cảm phục trước việc làm này, người nhà của em Khoa đã nhiều lần đến cám ơn, tặng quà các thành viên trong đội vì cho rằng, nếu không được sơ, cấp cứu ngay, chưa biết tính mạng của cháu sẽ ra sao. Tuy nhiên, các tình nguyện viên đã từ chối sự cảm ơn bằng hiện vật này.
Đến thời điểm hiện nay, khi nhìn vào cuốn sổ ghi nhật trình vụ việc mà đội phản ứng nhanh sơ, cấp cứu TNGT của Đoàn xã Diễn Kỷ ghi rất nhiều trường hợp đã được các thành viên giúp đỡ. Và, các thành viên của đội cũng không thể nhớ hết được tên tuổi, quê quán của từng nạn nhân bởi lúc xảy ra TNGT, nhiệm vụ cứu người là trên hết.
Nhiều người sau khi được cứu sống đã quay trở lại cảm ơn, coi các thành viên như con cháu trong nhà. Cá biệt, có trường hợp cụ ông đã "thất thập cổ lai hy" còn xung phong tình nguyện tham gia cùng với đội.
Ông Nguyễn Đắc Vinh, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An cho biết: Quốc lộ 1A đoạn qua tỉnh Nghệ An có tổng chiều dài 73,8km, trong đó đi qua huyện Diễn Châu dài nhất trong tất cả các địa phương với 28 km, chiếm 38%.
Đây là địa bàn có tình hình giao thông phức tạp, nhiều đường cắt ngang Quốc lộ 1A, điểm đen về TNGT. Do vậy, việc thành lập các đội sơ cứu, ứng cứu nhanh TNGT là cần thiết và được nhiều người đồng tình, hưởng ứng.
Hiện nay, mô hình tại xã Diễn Kỷ đã được Ban ATGT tỉnh nhân rộng, thành lập ở các huyện có Quốc lộ 1A đi qua.
Ngoài được trang bị trang phục, các dụng cụ, trang thiết bị y tế phục vụ công tác sơ, cấp cứu người bị TNGT, các thành viên của các đội còn được tập huấn, bồi dưỡng những kỹ năng, kiến thức sơ, cấp cứu tại chỗ cho người bị thương và tham gia bảo vệ hiện trường, phân luồng giao thông.
Chỉ tính riêng trong năm 2015 và từ đầu năm 2016 đến nay, Đội phản ứng nhanh đã ứng cứu kịp thời 25 vụ tai nạn giao thông, thực hiện sơ, cấp cứu và đưa gần 100 nạn nhân đi bệnh việc cứu chữa kịp thời.
Bằng những việc làm vì cuộc sống cộng đồng hết sức ý nghĩa này, trong năm 2015, Đội Sơ - cấp cứu tai nạn giao thông xã Diễn Kỷ đã vinh dự được đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, lúc đó là Phó Thủ tướng Chính phủ, đồng chí Đinh La Thăng, lúc bấy giờ là Bộ Trưởng Bộ Giao thông Vận tải và đồng chí Nguyễn Đắc Vinh - Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn động viên, tặng quà và biểu dương thành tích.