Vướng mắc trong vụ án giết người liên quan đến yếu tố nước ngoài

(Congannghean.vn)-Quá trình làm ăn ở Trung Quốc, 2 đối tượng là người Việt Nam đã gây ra cái chết cho một người bạn đồng hương, sau đó về nước đến cơ quan chức năng đầu thú, thừa nhận hành vi giết người. Tuy nhiên, đã gần 6 năm trôi qua, vụ việc vẫn chưa được xử lý dứt điểm.

Vụ án mạng xảy ra vào tháng 8/2013 tại tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc). Nạn nhân là anh Nguyễn Phú Minh (23 tuổi) trú tại xã Nghi Thiết, huyện Nghi Lộc. Theo trình bày của bà Hoàng Thị Hậu (mẹ của nạn nhân) thì đầu năm 2013, con trai bà rời quê hương sang Trung Quốc làm thuê. Mấy tháng sau, 2 vợ chồng nhận tin dữ từ xứ người: Minh đã bị sát hại trong rừng sâu. Ngay sau đó, ông Nguyễn Phú Mạnh (bố đẻ anh Minh) đã mất cả tháng trời lặn lội để sang bên kia biên giới đưa thi thể con trai về quê nhà mai táng.

Ông Nguyễn Phú Mạnh và bà Hoàng Thị Hậu, bố mẹ đẻ của nạn nhân

Ngay sau khi vụ việc xảy ra, một nhân chứng là người Việt Nam cùng sinh sống tại dãy trọ với nạn nhân Minh đã cung cấp thông tin, khẳng định nghi phạm trong vụ án là 2 người Việt Nam, ở chung cùng dãy trọ với nhau và có quen biết với nạn nhân. Trong lá đơn gửi cơ quan chức năng, người này còn cung cấp tin nhắn của 1 trong 2 nghi phạm gửi cho nhân chứng, nội dung tin nhắn khẳng định phải xử anh Minh vì có mâu thuẫn với nhau. Thậm chí, ngay sau đó, trong thời gian Công an Trung Quốc đang điều tra thì 2 nghi phạm này đã rời khỏi dãy trọ, trốn về Việt Nam.

Đến ngày 9/8/2013, Nguyễn Văn Cường (27 tuổi) trú tại TX Cửa Lò đến Công an thị xã tự thú đã giết anh Minh tại Trung Quốc. Một ngày sau đó, Hồ Công Tư (23 tuổi) trú tại huyện Diễn Châu cũng đến Công an Nghệ An đầu thú là đồng phạm. Cả 2 khai nhận, do Cường và anh Minh cùng có tình cảm với một cô gái nên Cường thù tức anh Minh. Ngày 1/8/2013, Cường bàn với Tư mua dao, rủ Minh lên núi chơi, sau đó cả 2 dùng dao sát hại Minh rồi bỏ về quê. Lời khai này cũng trùng khớp với đơn tố giác của nhân chứng Võ Thị L., trú tại TX Cửa Lò trước đó đã gửi cơ quan chức năng, khẳng định Cường và Tư là hung thủ.

Vụ án tưởng chừng sẽ có kết luận và khép lại vì nghi phạm đã đầu thú, nhưng không ngờ đã gần 6 năm trôi qua vẫn chưa có hồi kết vì vướng mắc thủ tục pháp lý. Theo đó, sau khi lấy lời khai của 2 nghi can, ngày 14/8/2013, Công an Nghệ An đã có công văn gửi Văn phòng Interpol Việt Nam đề nghị phối hợp với cơ quan chức năng Trung Quốc và hướng dẫn cơ quan điều tra tiếp nhận hồ sơ, tài liệu liên quan đến cái chết của anh Nguyễn Phú Minh.

Ngày 6/11/2013, Văn phòng Interpol Việt Nam có công văn hướng dẫn Công an Nghệ An liên hệ với Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Quảng Đông để chuyển giao tài liệu bằng đường ngoại giao. Một ngày sau, Công an Nghệ An có công văn gửi Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Quảng Đông đề nghị chuyển giao tài liệu.

Ngày 1/4/2014, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại tỉnh Quảng Đông gửi công điện tới cơ quan điều tra Công an Nghệ An với nội dung, đơn vị này đã có công hàm gửi Công an tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), đề nghị chuyển giao tài liệu liên quan đến vụ việc anh Nguyễn Phú Minh bị giết qua kênh đối ngoại. Tuy nhiên, Công an Quảng Đông cho biết, do khó khăn trong việc dịch tài liệu qua tiếng Việt Nam nên họ đã báo cáo, chuyển hồ sơ, tài liệu đến Bộ Công an Trung Quốc để xử lý và chuyển giao cho phía Việt Nam.

Tháng 5/2014, Công an Nghệ An tiếp tục gửi công văn tới Cục C44, C45 (nay là Cục C01 và C02 -  Bộ Công an) và Vụ Hợp tác quốc tế & Tương trợ tư pháp (Việt Kiểm sát nhân dân tối cao), đề nghị hướng dẫn nghiệp vụ để tiếp nhận hồ sơ từ phía Trung Quốc. Sau khi nhận được hướng dẫn từ các đơn vị này, Công an Nghệ An lập tức tiến hành dịch thuật tài liệu điều tra ban đầu từ tiếng Việt qua tiếng Trung Quốc và làm nhiều thủ tục cần thiết khác. Đến tháng 11/2014, Công an Nghệ An có công văn gửi Vụ Hợp tác quốc tế và Tương trợ tư pháp, để yêu cầu chuyển hồ sơ vụ việc, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được công văn trả lời từ các đơn vị này.

Đồng chí Đại tá Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An cho biết, vụ án đã khá rõ ràng vì 2 nghi phạm Cường và Tư đã ra đầu thú. Tuy nhiên, dù rất nhiều lần làm công văn đề nghị nhưng phía cơ quan chức năng Trung Quốc không chuyển hồ sơ vụ án cho Công an Nghệ An nên không thể xử lý. “Về nguyên tắc, vụ án xảy ra ở đâu thì ở đó phải khám nghiệm hiện trường và tử thi để xác định nguyên nhân tử vong. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, tội phạm xảy ra ngoài nước vẫn có thể bị truy tố trong nước, nhưng phải có hồ sơ ban đầu để xác định nguyên nhân tử vong là gì, nhưng vì phía Trung Quốc không chuyển hồ sơ nên không thể xử lý được”, Đại tá Cầu cho biết.

Trong suốt 6 năm qua kể từ khi vụ án xảy ra, Công an Nghệ An đã trao đổi liên tục, nhiều lần với hàng loạt đơn vị có trách nhiệm. Tuy nhiên, đến nay, cơ quan điều tra vẫn chưa nhận được tài liệu, hồ sơ điều tra ban đầu của vụ việc. Do đó, chưa có căn cứ để xử lý 2 nghi phạm theo quy định của pháp luật. Cơ quan điều tra chỉ có thể làm thủ tục cấm xuất cảnh, đồng thời giao cho gia đình và chính quyền địa phương quản lý 2 đối tượng.

Công văn trả lời của các cơ quan chức năng gửi gia đình ông Mạnh, bà Hậu

Nguyễn Văn Cường, 1 trong 2 nghi phạm của vụ án mạng xảy ra cách đây gần 6 năm về trước, cho biết: Bản thân gây ra tội lỗi nên sẵn sàng chịu sự trừng phạt của pháp luật, vừa để lương tâm đỡ day dứt, vừa mong muốn có cơ hội làm lại cuộc đời. Trong thời gian nói trên, Cường chẳng dám lập gia đình, hiện sinh sống bằng nghề đi biển. Trong khi đó, đồng phạm Hồ Công Tư đã cưới vợ, có con nhỏ và mưu sinh bằng nghề biển.

Trong một diễn biến khác, ông Nguyễn Phú Mạnh và bà Hoàng Thị Hậu thì mong muốn vụ án sớm được kết luận rõ ràng, mặc dù sau khi gây án, gia đình Cường và Tư cũng đã đền bù cho gia đình nạn nhân hơn 30 triệu đồng. Nhưng suốt gần 6 năm qua, mỗi lần nhìn di ảnh con trai trên bàn thờ, lòng ông bà lại quặn thắt. Trong thời gian nói trên, 2 ông bà đã gửi rất nhiều đơn, gõ cửa nhiều nơi để đòi công lý, song do vướng mắc thủ tục pháp lý nên đến nay vụ việc vẫn chưa có “hồi kết”.