Xử lý khai thác cát, sỏi trái phép: Còn nhiều vướng mắc

(Congannghean.vn)-Thời gian qua, UBND tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo các địa phương chấn chỉnh tình trạng khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép dọc tuyến sông Lam nói chung, tại các huyện Hưng Nguyên, Nam Đàn, Thanh Chương và TP Vinh nói riêng. Song, do gặp phải nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện nên đến nay, tình trạng trên vẫn chưa chấm dứt triệt để.

Nhiều bến tập kết cát, sỏi trái phép vẫn tiếp tục hoạt động

Theo kết quả báo cáo của đoàn kiểm tra liên ngành (được thành lập theo Quyết định 5445/QĐ-UBND ngày 23/11/2015 của UBND tỉnh), sau 4 tháng triển khai quyết liệt (từ ngày 1/12/2015 - 30/3/2016), tình trạng khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép trên tuyến sông Lam đã cơ bản được ngăn chặn và kiểm soát.

Quá trình theo dõi, kiểm tra, đoàn liên ngành đã phát hiện, lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính 16 vụ việc, trong đó trực tiếp xử phạt 2 vụ việc theo thẩm quyền và chuyển 14 vụ việc cho các cơ quan chức năng có thẩm quyền xử phạt, với số tiền hơn 1,5 tỉ đồng. Thu giữ 10 thuyền hút cát, 2 máy xúc, 7 máy nổ các loại…

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi, sau khi đoàn kiểm tra liên ngành bàn giao mặt bằng sạch cho chính quyền các địa phương quản lý, tình trạng khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép đã “bùng phát” trở lại.

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng trên là do cấp ủy, chính quyền một số địa phương chưa quan tâm đúng mức đến công tác bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản (cát, sỏi), chưa thực hiện tròn trách nhiệm trong việc ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, có tâm lý ỷ lại vào cơ quan cấp trên.

Bên cạnh đó, công tác phối hợp giữa các tỉnh giáp ranh và giữa các địa phương trong tỉnh còn nhiều hạn chế. Mặt khác, các đối tượng khai thác cát, sỏi trái phép thường lợi dụng thời điểm ban đêm và đặc thù địa bàn sông nước để tìm mọi cách đối phó với sự kiểm tra, xử lý của các cơ quan chức năng… Điều không kém phần quan trọng là vấn đề giải quyết công ăn việc làm cho những gia đình làm nghề hút cát trên sông.

Theo ghi nhận thực tế của chúng tôi, hiện có rất nhiều bến tập kết cát, sỏi trái phép đang hoạt động cầm chừng, hoặc hoạt động vào ban đêm. Mặc dù vào ban ngày, có thể thấy trên bến, bãi không có cát, sỏi nhưng đến đêm tối, tiếng máy nổ hút cát lại gầm gào, các xe tải ra vào lấy cát hết sức nhộn nhịp…

Bên cạnh đó, một số bến, bãi tập kết cát, sỏi trái phép hoạt động vi phạm hành lang ATGT hoặc được cấp phép sai thẩm quyền nhưng lại chậm khắc phục, xử lý.

Vừa qua, tại hội nghị sơ kết công tác kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép trên tuyến sông Lam, đại diện các địa phương, các ngành chức năng đã đề xuất nhiều phương án tiến tới chấm dứt tình trạng khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép.

Cụ thể như: Giao trách nhiệm cụ thể cho lãnh đạo các địa phương, chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện, thành phố duy trì mặt bằng sạch, ổn định mà đoàn kiểm tra liên ngành đã bàn giao cho chính quyền các địa phương quản lý. Rà soát, quy hoạch mới để cá nhân, tổ chức có nhu cầu đăng ký lập hồ sơ mở bến thủy nội địa trình các cấp có thẩm quyền xem xét.

Kiên quyết thu hồi quỹ đất của các cá nhân, tổ chức hoạt động mở bến trái phép không có quy hoạch để quản lý, sử dụng đúng mục đích; đơn giản hóa thủ tục hành chính để đẩy nhanh tiến độ cấp phép khai thác cát, sỏi. Bỏ thủ tục tham vấn cộng đồng trong quá trình làm hồ sơ cấp phép; hỗ trợ người lao động trong lĩnh vực khai thác cát, sỏi có nguyện vọng chuyển đổi nghề nghiệp…

Sau hội nghị sơ kết vừa qua, đại diện lãnh đạo các địa phương đã ký cam kết thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm liên quan đến khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép trên tuyến sông Lam. Tin rằng, với bản cam kết đã giao trách nhiệm cho người đứng đầu các địa phương, tình trạng khai thác, tập kết cát, sỏi trái phép trên địa bàn sẽ có nhiều chuyển biến tích cực, rõ nét.