(Congannghean.vn)-Cải cách tư pháp được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, được Trung ương Đảng đề ra tại các văn kiện Đại hội từ năm 1991 đến nay, đặc biệt là Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 2/6/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020. Sau khi Nghị quyết số 49-NQ/TW được ban hành, Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh Nghệ An đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, qua đó tạo chuyển biến mạnh mẽ trong hoạt động của các cơ quan tư pháp của tỉnh.
 |
| Phiên tòa xét xử theo tinh thần cải cách tư pháp |
Trong thời kỳ đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, yêu cầu khách quan đặt ra là phải tiến hành cải cách bộ máy Nhà nước, điều chỉnh phạm vi nội dung và phương thức hoạt động của Nhà nước đảm bảo tính phù hợp. Trong cải cách bộ máy Nhà nước, cải cách tư pháp có vị trí rất quan trọng. Bởi các cơ quan tư pháp là công cụ quan trọng của Đảng và Nhà nước trong thực hiện quyền làm chủ của nhân dân, bảo vệ nhân dân, các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, đảm bảo kỷ cương xã hội.
Thời gian qua, công tác cải cách tư pháp trên địa bàn tỉnh đã thu được nhiều kết quả tích cực. Nhận thức của cán bộ, đảng viên về vai trò của hoạt động tư pháp, sự cần thiết phải đẩy mạnh cải cách tư pháp được nâng lên rõ rệt. Việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật có nhiều chuyển biến, tiến bộ rõ nét. Tổ chức bộ máy các cơ quan tư pháp từng bước được kiện toàn, xác định rõ hơn chức năng, nhiệm vụ. Chất lượng hoạt động tư pháp được nâng cao, việc tranh tụng tại Tòa bước đầu đạt kết quả tích cực. Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp, luật sư, bổ trợ tư pháp có nhiều chuyển biến đáng ghi nhận.
Công tác điều tra, xử lý các vụ án được các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh tập trung đẩy mạnh, đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Việc bắt tạm giữ, tạm giam tuân thủ đúng quy định, không để xảy ra oan, sai; công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp có nhiều chuyển biến rõ nét; công tác xét xử, giải quyết các vụ án đảm bảo đúng pháp luật.
Ngoài ra, chất lượng xét xử và hoạt động của các cơ quan, tổ chức bổ trợ tư pháp; việc lãnh đạo của các cấp ủy Đảng và giám sát của HĐND các cấp đối với hoạt động tư pháp từng bước được nâng lên.
Từ năm 2011 đến nay, Tòa án nhân dân hai cấp trong tỉnh đã thụ lý 57.042 vụ việc, trong đó xử lý nhiều vụ án hình sự lớn về ma tuý, kinh tế, chức vụ; khắc phục tình trạng tồn đọng án dân sự.
Đặc biệt, chất lượng tranh tụng tại phiên tòa hình sự từng bước được nâng cao; hành vi ứng xử, ngôn phong tranh tụng tại phiên tòa của những người tiến hành và tham gia tố tụng được cải thiện theo hướng tích cực. Qua đó, góp phần giúp Hội đồng xét xử đưa ra phán quyết chính xác, đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật và không bỏ lọt tội phạm, không xét xử oan cho người không có tội; đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức, công dân.
Bên cạnh đó, công tác tiếp nhận, giải quyết đơn tố giác, tin báo tội phạm của nhân dân được các cơ quan chức năng triển khai kịp thời và hiệu quả. Trong đó, tập trung đẩy mạnh các biện pháp đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm hoạt động trên địa bàn. Công tác điều tra, khám phá án đạt kết quả tích cực, chất lượng được nâng cao, đảm bảo đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm.
Hàng năm, tỉ lệ khám phá án đạt trên 85%, án đặc biệt nghiêm trọng đạt trên 95%. Công an tỉnh đã chú trọng nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác, tập trung giải quyết các vụ án trọng điểm, những vụ án gây bức xúc trong dư luận xã hội. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, chấn chỉnh việc chấp hành pháp luật trong hoạt động điều tra; thực hiện quy chế dân chủ trong hoạt động tạm giam, tạm giữ và điều tra.
Kết quả, từ đầu năm 2011 đến nay, Công an tỉnh đã khởi tố điều tra 7.907 vụ, 14.720 đối tượng, kết thúc điều tra chuyển Viện Kiểm sát đề nghị truy tố 7.682 vụ, 14.074 bị can.
Để công tác cải cách tư pháp của tỉnh đạt hiệu quả cao hơn, trong thời gian tới, các cơ quan tư pháp trên địa bàn tỉnh cần nâng cao chất lượng điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án, không để xảy ra tình trạng oan sai, bỏ lọt tội phạm…
Thủ trưởng các cơ quan tư pháp tiếp tục hoàn thiện quy chế và tăng cường phối hợp chặt chẽ với nhau để trao đổi thông tin và kịp thời xử lý các vụ án, giải quyết tốt các vụ án tham nhũng, nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm; tiếp tục đổi mới việc tổ chức phiên tòa xét xử theo hướng đảm bảo tính công khai, dân chủ, nghiêm minh cũng như nâng cao hơn nữa chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa.
Các tổ chức tư pháp cũng phải quan tâm xây dựng tổ chức Đảng đảm bảo trong sạch, vững mạnh, đủ sức lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Tiếp tục củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan bổ trợ tư pháp; củng cố và phát triển đội ngũ giám định tư pháp đủ về số lượng, đa dạng lĩnh vực, đáp ứng trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và có kiến thức pháp lý cần thiết để phục vụ hoạt động tố tụng.
Đồng thời, kiện toàn tổ chức, hoạt động của Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp trong nhiệm kỳ tới; góp phần đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cải cách tư pháp cũng như giữ vững ANTT, TTATXH trên địa bàn tỉnh.