(Congannghean.vn)-Trước tình trạng hoạt động bán hàng đa cấp diễn ra rầm rộ trong cả nước, năm 2005, Chính phủ ra Nghị định 110/NĐ-CP về “Quản lý hoạt động bán hàng đa cấp”. Tuy nhiên, Nghị định vẫn chưa đề cập chi tiết đến các chế tài xử lý nên việc quản lý, giám sát hoạt động này của cơ quan chức năng gặp không ít khó khăn. Để nâng cao công tác quản lý Nhà nước về kinh doanh bán hàng đa cấp, Nghị định quy định chi tiết Luật Cạnh tranh về xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực cạnh tranh có hiệu lực thi hành từ ngày 15/9/2014, sẽ đưa ra nhiều mức xử phạt đối với các vi phạm về kinh doanh bán hàng đa cấp. Theo đó, vi phạm bán hàng đa cấp có thể bị phạt tiền đến 100 triệu đồng.
Bán hàng đa cấp là phương thức tiếp thị để bán lẻ hàng hóa, mạng lưới người tham gia bán hàng đa cấp gồm nhiều cấp, nhiều nhánh khác nhau. Người tham gia bán hàng đa cấp được hưởng tiền hoa hồng, tiền thưởng hoặc lợi ích kinh tế khác từ kết quả tiếp thị bán hàng của mình và của người tham gia bán hàng đa cấp cấp dưới trong mạng lưới có tổ chức và mạng lưới đó được đơn vị bán hàng đa cấp chấp thuận. Tuy nhiên, điều dễ nhận thấy và được dư luận quan tâm là trong hoạt động quảng bá sản phẩm hàng đa cấp, phần lớn các công ty đều thổi phồng giá trị thật của sản phẩm.
Đánh vào tâm lý người tiêu dùng mong muốn được làm giàu nhanh chóng, các công ty đã áp dụng vô số chiêu thức khác nhau để lôi kéo nhiều người tham gia vào mạng lưới bán hàng và thu lợi từ số tiền mà người tham gia bán hàng phải bỏ ra. Muốn có tiền hoa hồng, người bán hàng phải bằng mọi cách lôi kéo được nhiều người khác nữa. Thông thường, nhân viên trong tổ chức đi bán hàng đa cấp nhằm đầu tiên vào những người thân là anh em, bạn bè. Họ dùng đủ các mánh khoé, thủ đoạn lôi kéo những người cả tin để mua hàng đa cấp.
 |
| Sẽ phạt tiền đến 100 triệu đồng cho những vi phạm trong hoạt động kinh doanh hàng đa cấp - Tranh minh họa |
Bởi vì, nếu lôi kéo được nhiều người khác vào thì họ sẽ được “ăn lãi” một phần trong số tiền mà người thân bỏ ra mua hàng. Khi “tay đã nhúng chàm”, một số người “bị hại” mất tiền và như bị thôi miên không biết từ lúc nào tự đứng vào tổ chức bán hàng, lại đi tìm người thân thiết giới thiệu mua đưa đến cho tổ chức bán hàng đa cấp để mua hàng. Có nhiều người mua hàng, thì người bán hàng đa cấp được ăn phần trăm càng nhiều.
Với sự nở rộ của hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp trong cả nước, tính đến năm 2014, tại Nghệ An đã có 33 doanh nghiệp thông báo bán hàng đa cấp, trong đó 11 doanh nghiệp có thông báo địa chỉ hoạt động của đại diện công ty và 22 doanh nghiệp không có thông báo địa chỉ hoạt động của đại diện công ty. Các doanh nghiệp bán hàng đa cấp trên địa bàn tỉnh có trụ sở chính ở TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Bình Dương chủ yếu kinh doanh các mặt hàng mỹ phẩm, hàng tiêu dùng, thực phẩm và thực phẩm dinh dưỡng chức năng.
Để giám sát và quản lý hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn tỉnh, hàng năm, Sở Công thương Nghệ An đã chỉ đạo, phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động trong lĩnh vực này tại TP Vinh và một số địa bàn thị xã, huyện. Tuy nhiên, hoạt động bán hàng đa cấp vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp rất khó quản lý.
Nhằm quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp, Nghị định 110 của Chính phủ quy định: Doanh nghiệp khi phát triển mạng lưới bán hàng đa cấp chỉ cần thông báo bán hàng đa cấp mà không cần có sự chấp thuận bằng văn bản của Sở Công thương, không cần có địa điểm kinh doanh cố định và cũng không cần có báo cáo về hoạt động bán hàng đa cấp định kỳ. Tuy nhiên, việc không quy định chi tiết chế tài xử phạt đã gây khó khăn cho công tác kiểm tra, giám sát hoạt động bán hàng đa cấp. Để nâng cao hơn nữa công tác quản lý Nhà nước về hoạt động này, quy định mới trong Luật Cạnh tranh về xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực cạnh tranh, mức tiền phạt tối đa đối với hành vi cạnh tranh không lành mạnh, hành vi vi phạm pháp luật về cạnh tranh khác là 100 triệu đồng đối với cá nhân và 200 triệu đồng đối với tổ chức.
Với quy định mới này, hành vi trả cho người tham gia bán hàng đa cấp tổng giá trị hoa hồng, tiền thưởng và các lợi ích kinh tế khác trong một năm vượt quá 40% doanh thu bán hàng đa cấp trong năm đó của doanh nghiệp bán hàng đa cấp sẽ bị phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng. Bên cạnh đó, phạt tiền doanh nghiệp bán hàng đa cấp từ 60 - 100 triệu đồng đối với một trong các hành vi cụ thể sau: Kinh doanh theo phương thức đa cấp mà không đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền; yêu cầu người muốn tham gia bán hàng đa cấp phải đặt cọc hoặc đóng một khoản tiền nhất định dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp; yêu cầu người muốn tham gia bán hàng đa cấp phải mua một số lượng hàng hoá dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp; yêu cầu người tham gia bán hàng đa cấp phải trả thêm một khoản tiền dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền duy trì, phát triển hoặc mở rộng mạng lưới bán hàng đa cấp của mình...
Tin rằng, với những quy định chặt chẽ trên sẽ chấn chỉnh lại hoạt động của nhiều công ty kinh doanh hàng đa cấp đang hoạt động bát nháo hiện nay. Đặc biệt, với chế tài xử phạt cụ thể, bán hàng đa cấp sẽ đi vào hoạt động nề nếp, đúng với bản chất của loại hình kinh doanh lành mạnh.
.