Ngoài việc lấn rừng mở rộng diện tích đất sản xuất, một trong những nguyên nhân làm cho diện tích rừng ngày càng giảm là do người dân địa phương chặt phá gỗ non và đốn hạ gỗ rừng phòng hộ làm củi. Đa số người khai thác rừng trái phép là người dân tộc thiểu số, đời sống kinh tế còn khó khăn, trình độ nhận thức còn hạn chế.
Chính quyền ở các xã trên địa bàn huyện Tương Dương đã làm đủ mọi cách từ tuyên truyền, xử phạt nhưng mọi việc đâu lại vào đấy. Hơn nữa, vì cuộc sống mưu sinh nên người dân vẫn liều lĩnh khai thác gỗ non và đốn hạ củi trái phép.
Trong khi đó, huyện Tương Dương lại là địa bàn có diện tích tự nhiên 280.743,6 ha, diện tích đất lâm nghiệp 249.951,4 ha, trong đó 163.699 ha là diện tích rừng thứ sinh phục hồi và 2.514 ha rừng trồng, trên 83 nghìn ha đất trống, thảm cỏ… cho nên việc dân chặt phá gỗ non và đốn hạ gỗ rừng lấy củi ở rừng phòng hộ là điều không thể tránh khỏi.
Mặc dù những năm qua, cùng với việc thực hiện các chương trình trồng rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc nhằm nâng cao độ che phủ của rừng, huyện Tương Dương đã tích cực triển khai công tác truy quét, ngăn chặn nạn phá rừng non. Tuy nhiên, do địa bàn rộng, lực lượng chức năng có hạn nên tình trạng khai thác, vận chuyển lâm sản non vẫn diễn ra khá nhiều.
Hàng chục khối gỗ non và củi của người dân khai thác bị Hạt kiểm lâm Tương Dương bắt giữ
Từ đầu năm 2012 đến nay, lực lượng chức năng của huyện đã phát hiện, xử lý 9 vụ khai thác gỗ non và củi. Các vụ phá rừng, vận chuyển gỗ diễn ra ngày càng nhiều và trắng trợn. Người dân nơi đây còn cho rằng, việc chặt gỗ non và đốn cây rừng làm củi là chuyện bình thường.
Chúng tôi đã gặp rất nhiều người vô tư đốn cây lấy củi trong rừng phòng hộ. Họ cho rằng việc đốn gỗ non làm củi (hoặc bán củi) không khó thực hiện. Chỉ việc đợi trời tối chia nhau vào giữa rừng đốn vài chục cây chặt khúc rồi kéo ra thì làm sao người khác phát hiện được. Cũng có người cho rằng đốn vài ba cây làm củi có thấm vào đâu.
Theo cán bộ Kiểm lâm huyện Tương Dương, do địa bàn rộng nên lực lượng Kiểm lâm rất khó phát hiện, bắt quả tang các hộ dân tự ý phá gỗ non, đốn cây rừng lấy củi đem về xuôi bán. Quá trình các hộ vận chuyển gỗ non và củi, thì những đầu nậu thường thuê người đứng dọc tuyến đường để theo dõi mọi động tĩnh của lực lượng bảo vệ rừng, sau đó điện thoại báo cho nhau để né tránh lực lượng chức năng.
Chính vì vậy, việc triệt phá tận gốc các vụ chặt phá gỗ non và củi bừa bãi ở một số xã là điều không đơn giản. Rất nhiều lần, lực lượng chức năng của Hạt Kiểm lâm Tương Dương phải “nghi binh” mới có thể bắt được các vụ vận chuyển gỗ non và củi trái phép.
Trước tình hình nạn khai thác, vận chuyển gỗ non và củi có dấu hiệu gia tăng, những tháng gần đây, Hạt Kiểm lâm đã tăng cường các hoạt động phối hợp với lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng, kết hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện… mai phục hàng giờ trong đêm và liên tục bắt giữ nhiều vụ vận chuyển gỗ lậu với quy mô lớn. Điển hình như ở xã Xiêng My lực lượng chức năng liên tiếp bắt 4 vụ khai thác gỗ non và đốn rừng phòng hộ lấy củi, thu giữ 19 khối gỗ, củi…
Cùng với việc truy quét các đối tượng phá rừng non và đốn cây rừng phòng hộ lấy củi, Hạt Kiểm lâm huyện đang tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền để người dân nhận ra sự sai trái của việc khai thác gỗ non và đốn củi.
Công tác phòng, chống nạn chặt phá rừng non và đốn rừng phòng hộ lấy củi ở Tương Dương đang gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, ngoài việc xử lý các đối tượng khai thác lâm sản trái phép, chính quyền và các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ rừng cho đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương.
Thiên Thảo - Trường Khuyên
.