(Congannghean.vn)-Đến nay, việc giải phóng mặt bằng (GPMB) cho gần 88 km đường bộ cao tốc qua địa bàn Nghệ An đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, song vẫn còn chậm so với tiến độ đề ra. Mặc dù chính quyền các địa phương và cơ quan chức năng đã hết sức nỗ lực cho dự án này nhưng vẫn còn đó nhiều vấn đề cần giải quyết.
Cụ thể, dự án đường bộ cao tốc qua Nghệ An gồm hai dự án thành phần là đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu và Diễn Châu - Bãi Vọt. Trong đó chiều dài đi qua đất nông nghiệp hơn 79 km, qua khu dân cư 8,5 km. Số hộ cần tái định cư là hơn 600 hộ với hơn 2,6 nghìn tỉ đồng chi cho công tác GPMB (hiện đã có gần 1,9 nghìn tỉ đồng được cấp). Tổng diện tích đất cần thu hồi để thực hiện toàn bộ dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông tỉnh Nghệ An là 737 ha. Tổng mức đầu tư của cả hai dự án là gần 16.400 tỉ đồng, trong đó, tiểu dự án Nghi Sơn - Diễn Châu là 8.380 tỉ đồng, dự án Diễn Châu - Bãi Vọt là 8.077 tỉ đồng. Tính đến ngày 14/4, tỉnh Nghệ An đã GPMB được 66,58/87,84 km, đạt 75,8% kế hoạch.
 |
| Phối cảnh dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn từ Nghi Sơn đến Diễn Châu |
Tại huyện Yên Thành, hiện có 17 hộ gia đình làm nhà trên đất 64, đất công ích xã cho thuê làm trang trại, gia trại; xây dựng nhà trên đất nông nghiệp. Trong đó, có 16 hộ xây dựng từ trước ngày 1/7/2004, có 1 hộ xây dựng sau ngày 1/7/2004, xây dựng nhà tạm 4 hộ, xây dựng nhà bán kiên cố 8 hộ, xây dựng nhà kiên cố 5 hộ. Các hộ này được UBND xã cho thuê làm trang trại, gia trại trên đất xa, xấu. Theo báo cáo của UBND xã Đô Thành, trong số 17 hộ này có 8 hộ không có đất ở, nhà ở nơi khác trên địa bàn xã và đang vướng vấn đề đền bù, hiện những vướng mắc này huyện Yên Thành đang trình tỉnh Nghệ An xử lý. Ngoài ra, địa phương này cũng đang vướng đền bù đối với 8 hộ gia đình xây dựng trái phép trên kênh Vách Bắc, trong đó 4 hộ gia đình đã xây dựng nhà ở kiên cố và 4 hộ chưa xây dựng nhà ở.
Tại huyện Diễn Châu, hiện có 78 hộ dân có tài sản trên đất nông nghiệp, lâm nghiệp bị ảnh hưởng bởi dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam. Do việc sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp không hiệu quả, nên nhiều hộ gia đình tự ý xây dựng nhà và công trình khác trên đất theo mô hình kinh tế gia trại, trang trại, các loại tài sản trên chủ yếu được triển khai xây dựng sau ngày 1/7/2004, sau thời điểm dồn điền, đổi thửa theo Chỉ thị 08. Căn cứ vào các Quyết định số 58/2015/UBND tỉnh Nghệ An thì các loại tài sản trên không thuộc đối tượng đền bù hỗ trợ nên công tác GPMB cũng khó khăn.
Quá trình thực hiện công tác GPMB dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam còn phát sinh việc, sau khi cắm mốc chỉ giới hành lang ATGT đối với cao tốc Bắc - Nam, nhiều hộ gia đình có đất ở nằm trong phạm vi hành lang ATGT đường bộ cao tốc không được đền bù hỗ trợ theo quy định, bị hạn chế hoặc khó khăn khi xây dựng công trình, hoặc thực hiện giao dịch về quyền sử dụng đất. Do đó, nhiều hộ dân không đồng tình với phương án cắm mốc, GPMB.
Thực tế cho thấy, công tác GPMB dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn qua Nghệ An đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần tích cực vào quá trình triển khai dự án. Tuy nhiên, từ thực tiễn công tác GPMB cũng đã phát sinh nhiều vấn đề cần phải giải quyết, nhất là vấn đề liên quan đến việc xác định nguồn gốc sử dụng đất, mức giá đền bù, thực hiện tái định cư... Những vướng mắc trên, để giải quyết sớm, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân hiểu, chấp hành chủ trương lớn của Nhà nước, đồng thời cần những quyết sách mạnh mẽ mang tính quyết liệt, quyết định.
Tính đến thời điểm này, tiến độ GPMB tại tỉnh Nghệ An khoảng gần 80%, được xem là địa phương đạt tỉ lệ cao. Mặc dù vậy, cơ bản diện tích đó vẫn là đất nông nghiệp. Khối lượng công việc còn lại là đất ở sẽ khó khăn hơn. Để đảm bảo tiến độ đề ra, mới đây, tại buổi làm việc của Thứ trưởng Bộ GTVT, tỉnh Nghệ An đặt ra kế hoạch đến ngày 20/4 GPMB xong toàn bộ đất nông nghiệp, đến ngày 10/5 giải phóng xong toàn bộ đất ở, đất vườn nhưng không thuộc diện tái định cư. Phấn đấu đến ngày 30/8 GPMB xong 100%.
.