Mạnh dạn xây dựng một thể chế đột phá, tạo động lực phát triển

Sáng 18/4, chủ trì phiên họp đầu tiên của Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển các đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt (gọi tắt là đặc khu), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng Ban chỉ đạo nhấn mạnh: Cần mạnh dạn xây dựng một thể chế đột phá, tạo động lực phát triển cho 3 đặc khu, lan tỏa đến các vùng kinh tế và cả nước, góp phần phát triển kinh tế đất nước nhanh và bền vững.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại phiên họp - Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Mở đầu phiên họp, đại diện Văn phòng Chính phủ công bố quyết định thành lập Ban chỉ đạo. Sau đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo, trình bày báo cáo về tiến độ xây dựng và kế hoạch triển khai thi hành Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt. Bộ Nội vụ trình bày báo cáo về tiến độ và kế hoạch thẩm định 3 đề án thành lập đặc khu: Vân Đồn, Bắc Vân  Phong, Phú Quốc.

Chính sách phải vượt trội, cạnh tranh quốc tế

Sau khi lắng nghe các ý kiến thành viên Ban Chỉ đạo, kết luận phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Luật để làm sao trình Quốc hội tại kỳ họp vào tháng 5 tới. Tinh thần là không cầu toàn, phải khẳng định quyết tâm cao của Đảng, Quốc hội, Chính phủ với tư duy thống nhất, mạnh dạn xây dựng một thể chế đột phá, tạo động lực phát triển cho 3 đơn vị, lan tỏa đến các vùng kinh tế và cả nước, góp phần phát triển kinh tế đất nước nhanh và bền vững. Thể chế, chính sách tại các đặc khu không trái với Hiến pháp, có tính vượt trội, thông thoáng, có lợi thế để cạnh tranh quốc tế. Chính sách phải nhất quán, ổn định và lâu dài. Dự án Luật cập nhập số liệu mới nhất, xác định rõ lợi thế so sánh khu vực và quốc tế, đánh giá kỹ lưỡng tác động trong ngắn hạn và lâu dài, có tầm nhìn tổng thể, chiến lược để hoạch định các chính sách thu hút nhà đầu tư chiến lược.

Trước nhiều ý kiến về ưu đãi đầu tư, tài chính, ngành nghề kinh doanh, kể cả mức thuế và thời hạn, Thủ tướng đề nghị cần tiếp tục lắng nghe, chọn lọc, tiếp thu, hoàn thiện dự án Luật. Cần có phương án tiếp thu, giải trình chặt chẽ, thuyết phục về lợi ích và chi phí.

Không để khoảng trống trong quản lý Nhà nước khi Luật có hiệu lực.

Tổ chức bộ máy và công tác cán bộ phải có sự chuẩn bị kỹ càng để khi Luật có hiệu lực thì có thể vận hành ngay. Bộ Nội vụ cần làm rõ công việc gì là của Chính phủ, việc gì của địa phương.

Quy định về tổ chức bộ máy theo hướng chính quyền tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, được phân cấp mạnh về thẩm quyền trong quản lý. Xác định rõ mô hình tổ chức bộ máy, nhiệm vụ, thẩm quyền cụ thể của các cơ quan, kể cả quân đội, công an, tòa án, viện kiểm sát, thi hành án, ngoại giao, thuế, hải quan, kho bạc Nhà nước…

“Bộ máy gọn nhẹ hơn, tinh nhuệ hơn, đổi mới hơn, thu hút được nhân tài của đất nước”, Thủ tướng nói.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư lập kế hoạch tổng thể các việc cần phải làm, cần có bảng phân công, điểm lại tất cả các đầu việc phải chuẩn bị để không sót việc.

Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Không để “cò đất” lộng hành

Nhấn mạnh 3 đặc khu này không chỉ của 3 tỉnh mà là của cả nước, Thủ tướng nêu rõ, lập đặc khu thì phải tốt hơn, thuận lợi hơn cho cuộc sống của người dân bản địa, kể cả trước và sau khi Luật có hiệu lực. Ba tỉnh cần nghiêm khắc chấn chỉnh công tác quản lý đất đai, quản lý rừng, quản lý môi trường. Phải bảo đảm trật tự xã hội, không để “cò đất”, xã hội đen mua bán đất lộng hành trên địa bàn.

“Tất cả việc gì mà bộ, ngành cần hướng dẫn cụ thể để 3 tỉnh triển khai công tác chuẩn bị chẳng hạn hướng dẫn của Bộ Nội vụ về bộ máy, về chuyên môn thì phải làm sớm, làm ngay. Tinh thần là giao quyền mạnh mẽ cho trưởng đặc khu”, Thủ tướng nói. Phải dồn nỗ lực vào công tác quy hoạch để có một quy hoạch dài hơi, thực sự có chất lượng. Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực, kể cả nhân lực quản lý và các ngành nghề được xem là ưu tiên phát triển. Quan tâm vấn đề chọn nhà đầu tư chiến lược vào các đặc khu.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh vai trò của công tác tuyên truyền, tạo đồng thuận trong xã hội.

Thủ tướng cho biết, trước khi khai mạc kỳ họp Quốc hội sắp tới, Ban chỉ đạo sẽ họp một phiên nữa.

Phát biểu tại phiên họp, về vấn đề quản lý đất đai tại các đặc khu, đại diện tỉnh Quảng Ninh cho biết, năm 2017, tỉnh đã rà soát tất cả các dự án trên địa bàn Vân Đồn và thu hồi 9 dự án nhỏ, lẻ với khoảng 352 ha không triển khai. Tỉnh nghiêm cấm việc chuyển đổi đất rừng, nuôi trồng thủy sản trong thời điểm này. Thời gian qua, xuất hiện một số cò đất đến Vân Đồn để tạo “bong bóng” nhà đất. Tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt, khống chế vấn đề này. Tại Vân Đồn, gần như toàn bộ quy hoạch chi tiết 1/500 đã dừng lại để chờ quy hoạch chung báo cáo Thủ tướng phê duyệt trên tinh thần là khu hành chính-kinh tế đặc biệt. Tỉnh đã hoàn thiện đề án về đặc khu Vân Đồn, đang trình Hội đồng thẩm định.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh cho rằng, thông tin trên báo chí cho rằng có tình trạng sốt đất tại Vân Đồn là không chính xác.

Theo lãnh đạo tỉnh Kiên Giang, đất đai là vấn đề nóng tại Phú Quốc, nhất là về tình trạng xây dựng trái phép, mua bán đất trái phép. Từ tháng 10/2017 đến nay, tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, tiến hành kiểm tra, xử lý nghiêm. Tình hình này có xu hướng chững lại chứ chưa chấm dứt hẳn.

Lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa cho biết, tình hình đất đai ở Bắc Vân Phong cũng diễn biến phức tạp. Kể từ tháng 12/2017, tỉnh không cấp thêm giấy phép xây dựng dự án mới mà chỉ thực hiện quản lý chặt các dự án đã có. Địa phương cũng thành lập tổ liên ngành.