Nghịch lý bệnh viện vệ tinh, bệnh nhân vẫn phải chuyển tuyến

(Congannghean.vn)-Nằm trong đề án của Bộ Y tế, nhiều bệnh viện tuyến huyện và tuyến tỉnh của Nghệ An được triển khai và xây dựng trở thành bệnh viện vệ tinh của các bệnh viện tuyến Trung ương, với mục đích nhằm tạo ra “đơn vị y học hạt nhân”. Tuy nhiên, sau nhiều năm triển khai, mục đích làm giảm tuyến trên vẫn chưa thực hiện được khi bệnh nhân vẫn phải chuyển tuyến điều trị.

Trung tâm xạ trị Nghệ An “đắp chiếu” là một trong những nguyên nhân khiến bệnh nhân phải chuyển tuyến sau khi khám, chữa bệnh tại Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

Chuyển tuyến vì thiếu thiết bị, cơ sở vật chất

Bà Nguyễn Thị H. (65 tuổi) trú tại huyện Yên Thành phát hiện mình bị bệnh ung thư, được người nhà đưa đến điều trị tại Bệnh viện Ung bướu Nghệ An. Sau một thời gian, bà được xác định là đã đến giai đoạn cuối, buộc phải điều trị cả hóa trị lẫn xạ trị. Thế nhưng, tại đây chỉ mới triển khai gói hóa trị, còn xạ trị do chưa có cơ sở vật chất nên buộc phải chuyển lên tuyến Trung ương. Tương tự, bà Lê Thị H. (69 tuổi) trú tại TP Vinh cũng đành ngậm ngùi bỏ dở phác đồ điều trị bệnh ung thư giữa chừng khi được bệnh viện thông báo, nếu muốn tiếp tục xạ trị, bà phải chuyển tuyến. Lý do là hoàn cảnh gia đình khó khăn, neo người, nếu phải chuyển ra Bệnh viện K Trung ương thì gia đình sẽ không kham nổi chi phí lẫn thời gian.

Nằm trong khuôn khổ Đề án 1816 của Bộ Y tế, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An được biết đến là cơ sở điều trị ung thư cho khu vực Bắc Trung Bộ và được kết nối, triển khai, trở thành bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện K Trung ương từ cách đây 4 năm về trước. Trong thời gian này, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An có nhiều đợt chuyển giao kỹ thuật đối với các gói như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị cũng như được đầu tư một số trang thiết bị y tế hiện đại nhằm phục vụ nhu cầu khám, chữa bệnh của bệnh nhân.

Bác sĩ Phạm Vĩnh Hùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Nghệ An cho biết: Sau khi chuyển giao, gói về phẫu thuật và gói về hóa chất bệnh viện hoàn toàn làm chủ về kỹ thuật, bệnh nhân có thể yên tâm điều trị tại cơ sở y tế này. Tuy nhiên, gói xạ trị cho đến thời điểm hiện tại Bệnh viện vẫn chưa thể triển khai được vì thiếu cơ sở hạ tầng vật chất, cũng vì vậy mà bệnh nhân ung thư có chỉ định phải điều trị bằng xạ trị, sẽ phải chuyển lên tuyến trên điều trị.

Từ hơn 2 năm trước, công trình trung tâm xạ trị của Nghệ An với tổng mức đầu tư lên tới 430 tỉ đồng để hoang phí, xây dựng dở dang vì thiếu kinh phí, không còn nguồn đầu tư. Theo như kế hoạch thì cách đây 3 năm, Trung tâm đã phải đi vào hoạt động, song ở thời điểm hiện tại, công trình này vẫn đang bị bỏ dở, chưa biết đến khi nào mới hoàn thiện. Và cũng chưa biết đến khi nào thì bệnh nhân xạ trị ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An mới hết cảnh cứ có chỉ định xạ trị thì phải ra bệnh viện tuyến trên ở Hà Nội để điều trị. Vướng mắc ở dự án này là do nguồn vốn đối ứng của tỉnh Nghệ An chưa có để tiếp tục triển khai, trong khi vốn từ Trung ương về cơ bản đã cấp đầy đủ.

Được và chưa được ở các bệnh viện vệ tinh

Trung tâm Y tế huyện Nam Đàn là đơn vị y tế cấp huyện đầu tiên của Nghệ An trở thành bệnh viện vệ tinh của bệnh viện Bạch Mai song đến nay, việc thực hiện các kỹ thuật cao cũng như những mặt hạn chế về cơ sở vật chất, hệ thống hạ tầng đã khiến cho số lượng bệnh nhân chuyển tuyến điều trị vẫn còn ở mức cao so với trước.

Trước đó, vào ngày 2/12/2017, Trung tâm Y tế huyện Nam Đàn đã chính thức trở thành bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện Bạch Mai, với mục đích giảm tải cho bệnh viện tuyến Trung ương cũng như giảm thiểu kinh phí, giúp bệnh nhân có thể khám, chữa bệnh ngay tại quê nhà, tiết kiệm chi phí, công sức trong quá trình điều trị. Trung tâm Y tế huyện Nam Đàn về cơ bản đã được đào tạo và chuyển giao kỹ thuật theo như đề án của Bộ Y tế.

Về mặt cơ sở vật chất, Bệnh viện đã xây dựng được khu nhà xét nghiệm và khu khám bệnh với mức kinh phí 10 tỉ đồng. Về mặt đào tạo, Bệnh viện có cử các kíp bác sĩ, điều dưỡng ra Bệnh viện Bạch Mai để học các khóa dài hạn về chuyên môn. Bệnh viện Bạch Mai cũng tập trung giúp đỡ chuyển giao kỹ thuật cho các chuyên khoa mũi nhọn là hồi sức cấp cứu, thận nhân tạo, chẩn đoán hình ảnh, ngoại chấn thương, điều trị và chuẩn đoán bệnh nội tiết, đào tạo bác sĩ chuyên khoa theo hình thức “cầm tay chỉ việc” trực tiếp cũng như qua hình thức trực tuyến.

Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Nam Đàn, bác sĩ Nguyễn Cảnh Thắng cho biết: Sau 3 tháng thực hiện đề án, kết quả so sánh số liệu quý I/2018 với quý I/2017 cho thấy, số lượng bệnh nhân đến khám chữa bệnh tăng khoảng 18 - 20%. Mặc dù vậy, đến thời điểm hiện nay, Trung tâm Y tế huyện Nam Đàn vẫn chưa có những dấu hiệu chuyển biến ngoạn mục, lượng bệnh nhân chuyển tuyến chưa có sự thay đổi rõ rệt, nhiều bệnh nhân vẫn phải chuyển tuyến điều trị khi mắc các bệnh nan y. Nguồn kinh phí, cơ sở vật chất hạn chế hay sự bất cập trong chuyên môn giữa tuyến Trung ương - tuyến huyện là “bài toán” thời gian cho cơ sở y tế này.

Tính đến thời điểm hiện nay, Nghệ An có 5 đơn vị bệnh viện được xây dựng trở thành bệnh viện vệ tinh, ngoài Bệnh viện Ung bướu và Trung tâm Y tế Nam Đàn, còn có Bệnh viện Sản - Nhi Nghệ An, là vệ tinh của Bệnh viện Nhi TW; Bệnh viện Đa khoa Cửa Đông và Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An trở thành vệ tinh của Bệnh viện Bạch Mai.

Về vấn đề này, Tiến sĩ Dương Đình Chỉnh, quyền Giám đốc Sở Y tế Nghệ An chia sẻ: Việc có nhiều bệnh viện trở thành đơn vị vệ tinh là cơ hội để ngành Y tế Nghệ An thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; tiếp cận các kỹ thuật cao, chuyên sâu của các Bệnh viện hàng đầu của Việt Nam; được đầu tư cơ sở trang thiết bị, từ đó tạo bước đột phá trong nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại địa phương. Thực tế cho thấy, đã giảm đáng kể tỉ lệ bệnh nhân vượt tuyến và nhiều kỹ thuật hiện đại, kỹ thuật khó được thực hiện thành công.

Mặc dù vậy, do sự thiếu đồng bộ trong trình độ chuyên môn giữa tuyến tỉnh với tuyến Trung ương, đặc biệt là do cơ ở vật chất không đáp ứng nên vẫn còn tình trạng bất cập sau khi được chuyển giao các kỹ thuật chuyên môn cao, dẫn đến tình trạng bệnh nhân đến khám, chữa bệnh tại các bệnh viện vệ tinh nhưng sau đó vẫn phải chuyển lên tuyến trên điều trị, gây tốn kém về tiền bạc lẫn thời gian cho người bệnh.