Đã có khoảng 20.000 người chết do tai nạn giao thông ở Cameroon vào giữa năm 2010 và 2015. Theo số liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tai nạn giao thông gây chết người hơn bệnh sốt rét đến 40% ở quốc gia Tây Phi này.
Được phát hành hồi tháng 10-2016, ứng dụng di động Traveler sử dụng dữ liệu, GPS và công nghệ cảm biến chuyển động giúp cho hành khách an toàn hơn, đồng thời cải thiện hoạt động cấp cứu.
Achiri Arnokd Nji, người thành lập ứng dụng, phát biểu: "Vấn đề đã lên đến ngưỡng nguy kịch. Có quá nhiều tai nạn giao thông, khó kiểm soát tài xế cũng như liên lạc với bệnh viện và gia đình nạn nhân. Chúng tôi hy vọng nền tảng của chúng tôi có thể giúp cải thiện tình hình".
Trên thực tế, phương tiện chạy với tốc độ cao và chở quá số người quy định diễn ra phổ biến trong khi nhiều tài xế không có giấy phép lái xe hợp pháp. Achiri Nji, nay mới 29 tuổi và tốt nghiệp kỹ sư điện tử, nói về hoàn cảnh ra đời của ứng dụng Traveler: "Cũng giống như mọi người dân Cameroon, tôi là thành viên của gia đình rất lớn với hơn 28 đứa cháu và 23 người trong số đó từng bị tai nạn giao thông ít nhất 1 lần. Một đứa cháu gái của tôi bị thương tổn cột sống do tai nạn giao thông và phải nằm viện khoảng 1 tuần".
 |
| Ứng dụng di động Traveler giám sát tốc độ xe và phát cảnh báo tức thì đến các trung tâm cấp cứu khi tai nạn xảy ra. |
Ứng dụng Traveler được tích hợp công nghệ GPS và cảm biến giám sát tốc độ phương tiện giao thông và người dùng có thể báo cáo về tình trạng chở quá số người quy định cũng như vấn đề đường sá và tai nạn đến một cơ sở dữ liệu trung tâm. Ứng dụng đặc biệt phát huy hiệu quả đối với xe buýt đường dài.
Hồi tháng 4-2016, một tai nạn xe buýt xảy ra trên quốc lộ 2 làn xe khiến cho hơn 70 người mất mạng và kết quả điều tra cho thấy phương tiện chạy quá tốc độ cũng như chở quá tải. Khi bắt đầu hành trình, hành khách xe buýt nhập tên công ty vận tải, biển số xe và hướng chạy và nếu có tai nạn xảy ra thì ứng dụng Traveler sẽ tự động phát cảnh báo đến chính quyền ngay lập tức.
Achiri Nji giải thích: "Nếu một người nhập từ 'tai nạn' hay soạn tin nhắn SMS, ứng dụng sẽ thông báo khẩn cấp đến người thân của hành khách trên xe buýt và gửi báo động đến các bệnh viện trong khu vực". Ứng dụng cũng theo dõi dữ liệu hộp đen trên xe buýt để báo cáo đến trung tâm điều hành giao thông, hỗ trợ giám sát những cung đường đặc biệt và khả năng cầm lái của tài xế.
Martial Missimikim, lãnh đạo tổ chức an toàn giao thông Securoute, nhận định: "Các công ty vận tải yêu cầu tài xế phải chạy thật nhanh và đảm nhận nhiều tuyến đường để kiếm tiền. Tài xế điều khiển phương tiện vào ban đêm với lượng khách quá tải gây nguy hiểm cực kỳ". Achiri Nji tin rằng nếu như ứng dụng Traveler được phát hành trước khi xảy ra vụ tai nạn tàu hỏa ngày 22-10-2016 thì có lẽ mức độ nghiêm trọng sẽ giảm bớt nhiều, và tai nạn giao thông thường xuyên xảy ra một phần cũng do chất lượng đường sá ở Cameroon quá kém.
Vấn đề bảo dưỡng quốc lộ Yaounde-Douala - con đường dài 229km kết nối thủ đô Yaounde và trung tâm kinh tế Douala - không được chú trọng khiến cho nhiều người chọn phương tiện tàu hỏa để di chuyển. Achiri Nji phân tích về tai nạn tàu hỏa: "Trước khi tai nạn xảy ra, con đường quốc lộ Yaounde-Douala có vấn đề mà không ai báo cáo với chính quyền. Con đường bị sụp ở vài điểm". Do đó, ứng dụng Traveler cũng cung cấp tính năng báo cáo chất lượng đường sá đến cơ quan có thẩm quyền để nhanh chóng có biện pháp khắc phục.
Ngoài ra, phương tiện cấp cứu cũng thiếu trầm trọng. Ví dụ, Bệnh viện Đa khoa Yaounde chỉ có 2 xe cấp cứu và nơi đây cũng không nhận được tín hiệu cấp cứu khi tai nạn xảy ra. Achiri Nji hy vọng Traveler được sử dụng miễn phí và thích hợp với mọi smartphone sử dụng Android có thể góp phần làm thay đổi tình hình.
Achiri Nji cho biết: "Không ai biết số điện thoại cấp cứu của bệnh viện, mà nếu có gọi được thì phương tiện cũng thiếu xăng nên không thể hoạt động. Trên một chiếc xe buýt có lẽ có đến 50% số hành khách sử dụng điện thoại Android và chúng tôi nghĩ rằng họ có thể có hành động thích hợp khi tai nạn xảy ra".
Các công nghệ tương tự như Traveler cũng được thiết kế nhằm đối phó thách thức tai nạn giao thông ở Cameroon. Một trong số chúng là Taxi Vairified cung cấp cho dịch vụ taxi công cộng giống như Uber. Patrick Ehode, người thành lập ứng dụng, hợp tác chặt chẽ với chính quyền và công ty nước giải khát Guinness Beer để quảng bá dự án an toàn đường sá trong thành phố gọi là "Take Me Home" vào ngày 1-12-2016.
Dự án khởi động với đội xe gồm 50 chiếc sử dụng Taxi Vairified đậu bên ngoài các quán bar và nhà hàng để chở khách về nhà an toàn đồng thời tăng cường cảnh báo về tai nạn do lái xe khi say rượu. Ehode giải thích về ý tưởng của mình: "Tôi muốn bảo đảm rằng mọi người sau một đêm say sưa được đưa về nhà an toàn".
Tai nạn giao thông gây tổn thất kinh tế cho Cameroon khoảng 200 triệu USD/năm, chiếm 1% GDP. Con số đã thúc bách chính quyền quốc gia Tây Phi phải hành động một cách kiên quyết. Đồng thời, lực lượng cảnh sát cũng phát động Chiến dịch Kiểm tra - Giám sát - Trừng phạt đối với những người tham gia giao thông. Các thiết bị giám sát tốc độ cũng được tăng cường triển khai sử dụng trên khắp đất nước.
Tháng 10-2016, Ngân hàng Thế giới (WB) thông báo khoản vay 192 triệu USD để tài trợ cho dự án Phát triển Môi trường Giao thông ở Cameroon nhằm mục đích cải thiện tính hiệu quả giao thông và sự an toàn trên quốc lộ kết nối Yaounde và thành phố Bamenda miền bắc nước này.
Missimikim lập luận: "Hiện nay, ở Cameroon còn thiếu sự hợp tác và cũng không có khung quy định về an toàn giao thông. Và, chính quyền cũng không có chương trình giáo dục đặc biệt về an toàn giao thông trong các trường học".
Ứng dụng Traveler của Achiri Nji nhận được Giải thưởng Doanh nhân châu Phi và chiến thắng trong cuộc thi Siemens Siftung năm 2016.
Hiện nay, đội ngũ kỹ sư phát triển Traveler đang đối thoại với chính quyền và mạng lưới điều hành giao thông Cameroon để triển khai ứng dụng trên khắp đất nước. Kế hoạch phát triển lĩnh vực kinh tế số được triển khai năm 2015 và nữ Bộ trưởng Viễn thông Libo Li Likeng tin tưởng những doanh nhân trẻ sẽ giúp đất nước vượt qua những khó khăn.
Bà Likeng nói: "Giới thanh niên trẻ tuổi dễ dàng sử dụng công nghệ để xử lý những vấn đề của đất nước. Vấn đề là thay đổi nếp suy nghĩ và chúng ta đang làm điều đó". Achiri Nji kết luận: "Chúng tôi hy vọng nhận được sự bảo trợ từ chính quyền. Chúng tôi muốn nhìn thấy sự thay đổi. Chúng tôi đang cố gắng tạo nên sự khác biệt".
.