Dự án trăm tỉ sạt lở nghiêm trọng

(Congannghean.vn)-Mặc dù đang trong quá trình thi công, thế nhưng từ tháng 4/2016 đến nay, công trình kênh tiêu nước đi qua xã Châu Bình thuộc Dự án hồ chứa nước Bản Mồng, xã Châu Bình, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An đang bị sạt lở nghiêm trọng.

Kênh tiêu nước Châu Bình sạt lở nghiêm trọng

Những ngày cuối tháng 3/2017, chúng tôi có mặt tại công trình kênh tiêu nước Châu Bình, thuộc Dự án hồ chứa nước Bản Mồng, ghi nhận sự việc theo phản ánh. Quan sát trực tiếp cho thấy, tuyến kênh tiêu nước có chiều dài hàng km, trong đó có nhiều đoạn đã được đơn vị thi công tiến hành kè đá nhưng cũng không ít đoạn chỉ mới triển khai được một số hạng mục và còn dở dang. Song điểm chung là nhiều đoạn đã sạt lở nghiêm trọng, kể cả đoạn đã kè đá hoặc chưa kè đá.

Theo phản ánh của người dân địa phương, tình trạng sạt lở kênh tiêu nước đi qua xã Châu Bình bắt đầu diễn ra từ thời điểm khoảng tháng 4/2016, sau đó đến khoảng tháng 9/2016, do ảnh hưởng của thời tiết mưa lũ nên tình trạng sạt lở mạnh hơn. Cũng từ đó đến nay, việc khắc phục, sửa chữa vẫn chưa được chủ đầu tư và đơn vị thi công tiến hành.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, công trình kênh tiêu nước Châu Bình có chiều dài gần 10 km, đi qua 2 xã Châu Bình (Quỳ Châu) và Yên Hợp (Quỳ Hợp). Dự án được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt tại Quyết định số 3879/QĐ-UBND-NN ngày 9/10/2012 với mức vốn đầu tư 756 tỉ đồng. Dự án được khởi công vào tháng 10/2014, sau khi có sự chấp thuận chỉ định nhà thầu của Thủ tướng Chính phủ. Mục đích chính của dự án này là khi hoàn thành sẽ đảm bảo tiêu thoát lũ vùng trung tâm xã Châu Bình; đồng thời, cung cấp nước và tạo nguồn cấp nước phục vụ tưới cho 180 ha đất nông nghiệp và nước sinh hoạt, chăn nuôi. Ngoài ra, dự án còn góp phần cải tạo môi trường sinh thái trong khu vực, kết hợp phát triển du lịch, dân sinh, phòng chống lũ hạ du...

Hiện tại, theo báo cáo của Ban quản lý dự án Bản Mồng, Dự án kênh tiêu nước Châu Bình đã hoàn thành trên 98% hạng mục công trình. Tuy nhiên, hiện nay bờ kênh đã bị sạt lở với chiều dài gần như toàn tuyến, đất mái kênh bị sạt lở nghiêm trọng. Ngay gần chân cầu bắc qua kênh xảy ra hiện tượng sạt lở với diện rộng có nguy cơ ảnh hưởng đến mố cầu, khối lượng bê tông rãnh dọc, ngang gia cố mái, cống tiêu nước, gia cố cầu bị hư hỏng nặng.

Theo Ban quản lý dự án Bản Mồng, nguyên nhân sạt lở một phần do nước chảy xuyên lòng đất, một phần do nước mưa lũ chảy trên vùng đồi núi đã gây nên tình trạng này. Nghiêm trọng nhất là vùng thượng lưu của dòng kênh, sau 3 lần bị sạt lở đã khiến cho bờ kênh bị sụt xuống nham nhở đất đá. Sau sự cố nói trên, Ban quản lý dự án Bản Mồng đã báo cáo toàn bộ sự việc lên UBND tỉnh Nghệ An và Bộ NN&PTNT để tìm phương án xử lý. Nhiều đoàn công tác cũng như các đơn vị liên quan và cả bên giám định của bảo hiểm công trình đã đến hiện trường xem xét, đánh giá nguyên nhân xảy ra sự cố để đưa ra hướng khắc phục.

Tìm hiểu được biết, trước đó, ngày 12/9/2014, Ban quản lý dự án Bản Mồng đã ký Hợp đồng bảo hiểm số 09/2014/BHXD với Tổng Công ty Bảo Việt - Công ty Bảo Việt Lâm Đồng (trụ sở tại TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng). Tổng mức phí là hơn 3,7 tỉ đồng cho giá trị bảo hiểm công trình tối đa hơn 605 tỉ đồng đối với dự án đập phụ, kênh thông hồ và kênh tiêu nước Châu Bình.

Sau khi hiện tượng sạt lở nói trên xảy ra, phía nhà thầu và chủ đầu tư đã liên hệ với phía bảo hiểm công trình để tìm cách giải quyết sự cố. Theo biên bản giám định của Công ty CP Giám định Thái Dương, nguyên nhân sạt lở theo khai báo của người được bảo hiểm và đơn vị thi công là do mưa lũ. Bên giám định đề nghị các cơ quan liên quan công trình lập và phê duyệt biện pháp xử lý để khắc phục các tổn thất, đảm bảo tiến độ công trình và hạn chế các tổn thất phát sinh, đặc biệt là trong mùa mưa lũ.

Tuy nhiên, từ cuối năm 2016 đến nay, phía chủ đầu tư đã cố gắng tìm giải pháp khắc phục sự cố với các bên liên quan, song mọi việc vẫn đang trong thế bế tắc. Sở dĩ chưa được phê duyệt phương án khắc phục cụ thể là do chưa thể đánh giá hết các nguy cơ sạt lở có thể xảy ra tiếp theo. Bởi, khi bỏ kinh phí ra khắc phục, nếu xảy ra sạt lở tiếp thì sẽ có nguy cơ đội vốn thêm nhiều.

Như vậy, đến thời điểm hiện tại, việc xác định tình trạng sạt lở và nguyên nhân sạt lở kênh tiêu nước Châu Bình đã được chủ đầu tư và đơn vị liên quan khảo sát, đánh giá. Tuy nhiên, hiện nay do một số vướng mắc nên phía đơn vị bảo hiểm công trình vẫn chưa xem xét bồi thường. Do đó, công tác khắc phục sự cố cho đến nay vẫn chưa được triển khai.