Bờ kè tiền tỉ trôi sông, nhà thầu 'ôm' tiền ngân sách

(Congannghean.vn)-Dự án kè bờ tả sông Con, huyện Tân Kỳ có tổng vốn đầu tư hơn 27 tỉ đồng, thi công dở dang thì bị lũ cuốn trôi. Từ nhiều năm nay, công trình này không thể tiếp tục thi công vì cạn vốn. Trong khi tiền ngân sách nhà thầu tạm ứng còn 860 triệu đồng nhưng không trả lại chủ đầu từ, dù huyện Tân Kỳ đã nhiều lần  “đòi nợ”.

Bờ kè tiền tỉ trôi sông nhưng không ai chịu trách nhiệm?

Dự án bờ kè 27 tỉ trôi sông

Dự án xây dựng kè chống sạt lở bờ tả sông Con đoạn cầu Rỏi, xã Kỳ Tân, huyện Tân Kỳ (gọi tắt là Dự án) được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt tại Quyết định số 3351 ngày 15/7/2009, do huyện Tân Kỳ làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư hơn 27 tỉ đồng. Trong đó chi phí xây lắp hơn 18 tỉ đồng, 5 tỉ đồng giải phóng mặt bằng (GPMB) và các chi phí phát sinh khác. Tiến độ xây dựng, theo quy định là 18 tháng kể từ ngày khởi công xây dựng. Dự án này khi hoàn thiện sẽ là công trình đảm bảo an toàn, ổn định cho 100 hộ dân dọc sông Con, bảo vệ 60 ha đất màu sản xuất nông nghiệp, nhà máy nước Tân Kỳ và nhà máy đường Sông Con.

Được sự chỉ định thầu của UBND huyện Tân Kỳ, ngày 20/3/2010, Công ty Bảo hiểm Hàng không khu vực Bắc Trung Bộ đã ký Hợp đồng bảo hiểm rủi ro xây dựng số 07100006/BHHK với Ban quản lý Dự án, với số tiền hơn 18,5 triệu đồng, sau đó được điều chỉnh lên 71 triệu đồng tại Thông báo số 135 ngày 15/11/2010. Dự án do Liên doanh Công ty TNHH Minh Quang (Công ty Minh Quang) thi công gói thầu số 01 và Công ty CP Đầu tư hợp tác kinh tế Việt Lào (Công ty Việt Lào) thi công gói thầu số 2, với giá trị xây lắp hơn 16,7 tỉ đồng.

Trong đó, phần thi công gói số 01 là hơn 11,6 tỉ đồng, Công ty Minh Quang đã thực hiện được khối lượng hơn 7,3 tỉ đồng (đạt 62,9% giá trị hợp đồng), chủ đầu tư đã thanh toán hơn 5,2 tỉ đồng, đến nay đã tạm dừng thi công do thiếu vốn. Công ty Việt Lào nhận gói thi công hơn 5,1 tỉ đồng, đã thực hiện được khối lượng giá trị hơn 1,7 tỉ đồng, đạt 34% giá trị hợp đồng. Chủ đầu tư đã thanh toán cho Công ty Việt Lào số tiền 2,6 tỉ đồng, tuy nhiên khối lượng này năm 2011 bị lũ cuốn trôi.

Theo đó, vào cuối năm 2011, một trận lụt xảy ra đã cuốn trôi đoạn bờ kè thi công của Công ty Việt Lào. Dù dự án đã được mua bảo hiểm rủi ro xây dựng nhưng không được chủ đầu tư báo cho phía bảo biểm nên không được ai ghi nhận. Lấy lý do nhà đầu tư không thực hiện theo đúng điều khoản hợp đồng “trong thời hạn bảo hiểm, trường hợp phát sinh bất cứ tổn thất, thiệt hại nào thì người được bảo hiểm phải thông báo bằng điện thoại, fax hoặc bằng văn bản cho người bảo hiểm trong vòng 24 giờ đối với ngày bình thường và 72 giờ đối với ngày nghỉ, ngày lễ, tết” nên Bảo hiểm hàng không đã từ chối giám định cũng như bồi thường thiệt hại.

Đơn vị thi công “ôm” tiền ngân sách?  

Ông Phạm Văn Hóa, Chủ tịch UBND huyện Tân Kỳ cho hay, Dự án dừng lại do thiếu vốn, đây cũng là tình trạng chung của nhiều dự án đầu tư công trên địa bàn huyện. Ban quản lý của Dự án được thành lập từ trước khi Ban quản lý dự án xây dựng huyện thành lập, một điểm khó của Dự án là không có vốn để GPMB nên thi công cũng gặp khó khăn. Trong quá trình thi công do gặp thiên tai cùng với thiếu vốn nên dừng lại từ đó đến nay chưa có tiền thi công tiếp.

Trong khi đó, ông Nguyễn Viết Đức, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Tân Kỳ cho biết, khi xảy ra thiên tai đoạn kè bị lũ cuốn trôi, theo quy định thì chủ đầu tư và nhà thầu phải thông báo cho bảo hiểm, nhưng không hiểu vì sao đơn vị bảo hiểm không nhận được thông báo nên đã từ chối bảo hiểm. “Sau này, khi Ban Quản lý dự án được thành lập, chúng tôi có văn bản gửi cho bảo hiểm yêu cầu khắc phục nhưng đã quá thời hạn bảo hiểm nên phía bảo hiểm từ chối”, ông Đức cho biết thêm. Đối với số tiền tạm ứng vượt quá khối lượng thực hiện là 860 triệu đồng, UBND huyện Tân Kỳ đã nhiều lần gửi văn bản yêu cầu Công ty Việt Lào phối hợp nhưng đến nay vẫn chưa có phản hồi.

Cụ thể, tại Văn bản số 728 ngày 26/5/2016, huyện Tân Kỳ gửi UBND tỉnh Nghệ An về việc thực hiện gói thầu gói xây lắp số 02 nêu: Do ảnh hưởng của mưa lũ năm 2011 và 2012 nên phần gói thầu xây lắp số 02 do Công ty Việt Lào thi công đã bị mưa lũ cuốn trôi mất phần khối lượng đã thực hiện nghiệm thu. Công trình đã tạm dừng thi công từ đó đến nay, đơn vị vẫn còn dư nợ tạm ứng 860 triệu đồng.

Ngày 28/9/2016, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An có Quyết định số 4701 về việc điều chuyển vốn đầu tư xây dựng cơ bản. Theo đó, thu hồi số tiền 860 triệu đồng của Công ty Việt Lào để điều chuyển sang thanh toán trả nợ khối lượng hoàn thành công trình Xây dựng kè chống sạt lở bờ tả sông Con đoạn xóm 7, 8, 9 xã Nghĩa Bình, huyện Tân Kỳ. Nhưng ngày 20/3/2017, khi phóng viên về làm việc với UBND huyện Tân Kỳ thì vẫn chưa nhận được số tiền trên.

Ông Bùi Thành Chung, Tổng Giám đốc Công ty Việt Lào cho rằng, công trình này là do một đơn vị hợp tác với công ty thi công, xảy ra sự cố bờ kè bị lũ cuốn trôi là do yếu tố thiên tai, ngoài mong muốn. Đối với số tiền 860 triệu đồng, phía Công ty đã nhiều lần liên hệ để trả lại cho chủ đầu tư nhưng hai bên chưa thống nhất. Để chứng minh, ông Chung đưa ra bằng chứng chuyển số tiền 300 triệu đồng vào kho bạc Nhà nước huyện Tân Kỳ vào lúc 24 giờ 30 phút ngày 30/12/2016. Tuy nhiên, cũng rất bất thường, khi chỉ khoảng 30 phút sau đó, Ngân hàng Ngoại thương Vinh đã làm thủ tục chuyển trả lại cho Công ty vì tài khoản không đúng. Thậm chí, ngay sau khi làm việc với phóng viên, phía Công ty Việt Lào đã chủ động liên hệ với huyện Tân Kỳ để xin chuyển trả lại số tiền nói trên.