(Congannghean.vn)-Từ nhiều năm nay, dọc theo hơn 82 km đường bờ biển Nghệ An, các ngành chức năng cùng với chính quyền địa phương đã không ngừng trồng rừng phòng hộ chắn sóng, chắn gió và gia cố, nâng cấp hệ thống đê ngăn chặn nước biển xâm thực. Thế nhưng, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu cộng với nhiều nguyên nhân khác, nước mặn từ biển vẫn không ngừng xâm thực, gây ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt cũng như tình hình sản xuất của người dân.
Theo đánh giá của Chi cục thuỷ lợi Nghệ An, năm 2016, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên lưu lượng nước trên các cửa sông đổ ra biển xuống thấp. Thậm chí, ngay tại những nơi thuộc vùng hạ lưu, mực nước mới chỉ đạt khoảng 50% so với thiết kế ban đầu, có nơi xuống thấp kỷ lục trong vài năm trở lại đây.
 |
| Hệ thống đê ngăn mặn đi qua xã An Hoà, huyện Quỳnh Lưu đang được xây dựng |
Đơn cử, vào thời điểm sáng 6/4, cơ quan chuyên môn đo được tại cống Bara Nam Đàn chỉ đạt 0,6 m/1,15 m so với thiết kế; tại cống Nghi Quang (Nghi Lộc), mực nước hiện nay xuống còn -0,25 m/0,5 m so với thiết kế… Ở một số nơi như cửa sông Mai Giang thuộc địa phận phường Quỳnh Phương, TX Hoàng Mai; sông Bùng tại xã Diễn Thành, huyện Diễn Châu, mực nước biển cũng đang dâng cao vào sâu trong đất liền.
Cùng với đó, tổng lượng mưa năm 2015 giảm, chỉ đạt 1.277 mm, thấp hơn 300 mm so với trung bình nhiều năm trở lại đây khiến trữ lượng nước ở các sông, suối trên địa bàn giảm mạnh, nhiều nơi trơ đáy. Đây là một trong những nguyên nhân làm nước biển xâm thực hàng trăm ha đất nông nghiệp trên địa bàn các huyện, thị ven biển hiện nay và có nguy cơ gia tăng trong thời gian tới.
Riêng tại huyện Quỳnh Lưu, theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), tính đến thời điểm hiện nay, trên địa bàn các xã: An Hoà, Quỳnh Thuận, Quỳnh Nghĩa, Quỳnh Minh, Quỳnh Yên, Quỳnh Thanh…, đã có hơn 50 ha diện tích đất nông nghiệp bị nước mặn xâm thực. Với nồng độ nước biển cao (khoảng 10/00), nhiều diện tích đất lúa đã phải chuyển đổi canh tác sang nuôi trồng thuỷ sản nước lợ.
Để ứng phó với thực trạng nước biển xâm thực, huyện Quỳnh Lưu đã được các cấp, ngành bố trí nguồn vốn gia cố hệ thống đê biển, khơi thông luồng lạch. Tuy nhiên, do thiếu nguồn vốn cộng với diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu nên thực trạng nói trên vẫn chưa thể chấm dứt.
Ông Nguyễn Xuân Dinh, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Quỳnh Lưu cho biết: Để đối phó với tình trạng nước biển xâm thực, thời gian qua, các cấp, ngành địa phương đã không ngừng kêu gọi thu hút đầu tư vào hệ thống đê biển ngăn mặn.
Trước mắt, để ngăn chặn tình trạng nhiều diện tích đất nông nghiệp tại các xã bị nước mặn xâm thực, Phòng đã tham mưu cho huyện chỉ đạo việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang đào ao để phát triển nuôi trồng thuỷ sản. Nếu tình hình còn diễn biến phức tạp, huyện cần sự hỗ trợ của các cấp, ngành để giúp bà con chuyển đổi hướng sản xuất phù hợp hơn với thực tiễn.
Không chỉ ở huyện Quỳnh Lưu mà ngay tại địa bàn TX Hoàng Mai, nước biển xâm thực cũng đang trở thành nỗi lo thấp thỏm của người dân. Ở các xóm Đồng Minh, Đồng Thanh, Tân Minh, xã Quỳnh Lập hiện có gần 800 hộ dân sinh sống đang phải đối mặt với hiện tượng nước biển xâm thực, gây sạt lở nghiêm trọng.
Theo ông Lê Đình Long, Phó Chi cục trưởng Chi cục đê điều và phòng, chống lụt bão tỉnh, trong những năm qua, bằng các nguồn vốn trong và ngoài nước như trái phiếu Chính phủ, WB…, Nghệ An đã được đầu tư xây dựng nhiều hệ thống đê biển, cải tạo cửa lạch.
“Tuy nhiên, do nguồn vốn còn hạn chế nên để thực hiện kế hoạch dài hơi về việc ngăn chặn tình trạng nước biển xâm thực, ảnh hưởng tới tính mạng, tài sản của người dân còn gặp nhiều khó khăn. Trước mắt, việc di dời những hộ dân sinh sống tại vùng sạt lở do nước biển xâm thực đang được chính quyền địa phương các cấp triển khai thực hiện”, ông Long cho biết thêm.