(Congannghean.vn)-Từ tháng 7 đến tháng 9/2019, Bệnh viện Sản - Nhi Nghệ An đã phát hiện và điều trị cho 3 bệnh nhi mắc chứng bệnh Melioidosis (hay bệnh Whitmore - vi khuẩn ăn thịt người). Trong số đó, một bệnh nhân đã được xuất viện, 2 bệnh nhân còn lại đang tiếp tục được theo dõi, điều trị.
Whitmore là căn bệnh chưa có vắc-xin tiêm phòng, cũng chưa có bất kỳ khuyến cáo nào về sử dụng kháng sinh dự phòng, do vậy, việc phòng tránh hết sức quan trọng |
Danh sách các bệnh nhân đã và đang được Bệnh viện Sản - Nhi Nghệ An điều trị, gồm: Bệnh nhân Nghiêm Thanh T. (14 tuổi, ở Đức Thọ, Hà Tĩnh) điều trị 50 ngày, đã được xuất viện; bệnh nhân Hoàng Văn C. (10 tuổi, ở Thanh Ngọc, Thanh Chương, Nghệ An) và bệnh nhân Nguyễn Công H. (11 tuổi, ở Công Thành, Yên Thành, Nghệ An) hiện đang được theo dõi và điều trị tại Khoa Tai - Mũi - Họng. Cả ba trường hợp khi đến viện đều trong tình trạng áp xe viêm tuyến nước bọt màng tai, bệnh tình đã nặng do điều trị như mắc quai bị tại nhà; khi được các bác sĩ cấy mủ, xét nghiệm máu thì phát hiện dương tính với Whitmore.
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Huyền Ngân, Khoa Tai - Mũi - Họng, Bệnh viện Sản - Nhi Nghệ An cho biết: Bệnh Melioidosis là một bệnh lây nhiễm gây ra bởi vi khuẩn gram âm Burkholderia pseudomallei (còn gọi là Pseudomonas pseudomallei) gây bệnh cảnh nhiễm trùng máu. Bệnh không có triệu chứng rõ ràng, dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh khác nhưng có thể gây tử vong nhanh chóng. Tỉ lệ tử vong của bệnh Whitmore có thể lên đến 50 - 60%.
Thời điểm hiện nay đang mùa mưa, rất thuận lợi để vi khuẩn Whitmore phát triển. Đáng lưu ý, các triệu chứng lâm sàng của bệnh cũng rất mơ hồ, khó chẩn đoán, thường nhầm với bệnh quai bị và nhầm sang các bệnh viêm phổi, nhiễm khuẩn da mô mềm, nhiễm khuẩn xương khớp, nhiễm khuẩn huyết do tụ cầu, liên cầu... Ngay cả khi được chẩn đoán bệnh Whitmore, việc điều trị cũng hết sức khó khăn. Bệnh nhân thường phải dùng kháng sinh tấn công liều cao tĩnh mạch kéo dài liên tục trong ít nhất khoảng 2 - 4 tuần, sau đó dùng kháng sinh duy trì khoảng từ 3 - 6 tháng. Nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe suy kiệt dần và vẫn có thể tử vong dù đã được chẩn đoán đúng. Hiện nay, bệnh Whitmore không có vắc-xin và chưa có phương pháp phòng bệnh đặc hiệu, trong khi bệnh lại dễ bị lây nhiễm khi tiếp xúc với các vi khuẩn mang bệnh qua da trầy xước, đường hô hấp, ăn uống.
Bác sĩ Nguyễn Thị Huyền Ngân khuyến cáo: Các ca bệnh Whitmore thường tập trung vào mùa mưa, từ tháng 7 - 11. Do đó, những người làm việc tiếp xúc nhiều với môi trường đất và nước phải có phương tiện bảo hộ lao động, nếu có trầy xước ngoài da cần điều trị sớm và triệt để. Người bệnh tiểu đường, bệnh phổi và bệnh thận mạn tính có nguy cơ dễ mắc bệnh này với các biểu hiện lâm sàng đa dạng như sốt cao, đau cơ, có các ổ nhiễm khuẩn trên da, áp xe cơ, áp xe gan lách, viêm phổi..., cần đến các cơ sở y tế để chẩn đoán sớm.
Hiện nay, việc điều trị bao gồm dùng kháng sinh, phẫu thuật, tùy thuộc vào vị trí và mức độ của bệnh. Đối với những bệnh nhân nặng hơn, cần điều trị kết hợp hai trong số các loại kháng sinh trong thời gian kéo dài đến 12 tháng. Ở những vùng có bệnh Melioidosis lưu hành, những người bị suy giảm hệ thống miễn dịch (như AIDS, ung thư, những bệnh nhân hóa trị...) nên tránh tiếp xúc với đất và nước bị ô nhiễm, đặc biệt là ở các khu vực trang trại, bác sĩ Ngân cho biết thêm.
Vi khuẩn ăn thịt người sống trong đất, con đường lây nhiễm chính của bệnh là qua tiếp xúc các vết trầy xước trên da với đất hoặc nước có vi khuẩn. Lây nhiễm qua đường hô hấp khi hít phải các hạt bụi đất có vi khuẩn. Bệnh Whitmore có biểu hiện lâm sàng nhiễm trùng tại chỗ nhẹ hoặc nhiễm khuẩn huyết kịch phát gây tử vong nhanh chóng. Bệnh gây áp xe ở nhiều cơ quan, đặc biệt ở da, gan, lách, phổi và tuyến tiền liệt, các khớp lớn cũng có thể bị ảnh hưởng. Bệnh nhân thường có biểu hiện khu trú, sưng tuyến nước bọt mang tai một bên (hay gặp ở trẻ nhỏ) và dễ nhầm sang bệnh quai bị. Khi có biểu hiện nghi ngờ thì phải đến ngay cơ sở y tế có xét nghiệm vi sinh để được làm xét nghiệm phát hiện ra vi khuẩn sớm và dùng kháng sinh phù hợp. Các bác sĩ khuyến cáo, những người làm việc tiếp xúc nhiều với môi trường đất và nước phải có phương tiện bảo hộ lao động phù hợp. Đặc biệt, những ai có các vết thương, mụn nhọt… cần tránh tiếp xúc trực tiếp với bùn, đất, nguồn nước ô nhiễm. Nếu không may bị bẩn cần phải được rửa sạch bằng xà phòng kháng khuẩn và lau khô. Hiện nay, Whitmore là căn bệnh chưa có vắc-xin tiêm phòng, cũng chưa có bất kỳ khuyến cáo nào về sử dụng kháng sinh dự phòng. Do đó những biện pháp phòng tránh trên mặc dù rất căn bản nhưng không được chủ quan. |