Vừa qua nhiều hộ dân ở chung cư thắc mắc về cách thức tính thuế trong dự thảo dự án Luật Thuế tài sản, Bộ Tài chính đã nêu ra các phân tích cụ thể về vấn đề này đồng thời khẳng định dự thảo chỉ là bước đầu đề nghị xây dựng dự án Luật, về nội dung, Bộ Tài chính khẳng định sẽ ghi nhận các ý kiến tham gia để hoàn thiện hồ sơ dự án.
Cụ thể, theo những nội dung dự kiến tại dự thảo dự án Luật Thuế tài sản thì cách tính thuế tài sản (nộp hằng năm) dự kiến với một căn hộ chung cư. Cụ thể như sau, giả sử căn hộ chung cư để ở có diện tích 75 m2 ở một khu đô thị tại Hà Nội (nhà chung cư 20 tầng). Giá mua căn hộ chung cư theo hợp đồng mua bán là 2,5 tỷ đồng. Giá đất tại bảng giá đất do UBND cấp tỉnh công bố đối với vị trí thửa đất xây dựng nhà chung cư là 10 triệu đồng/m2. Suất vốn đầu tư xây dựng nhà chung cư do Bộ Xây dựng công bố (theo Quyết định số 706/QĐ-BXD ngày 30/6/2017) khoảng hơn 9,71 triệu đồng/m2 (áp dụng đối với nhà chung cư từ 18 tầng đến 20 tầng).
 |
Theo dự thảo dự án Luật Thuế tài sản thì việc tính thuế tài sản sẽ không dựa trên giá mua căn nhà theo hợp đồng mua bán là 2,5 tỷ đồng mà giá tính thuế tài sản được xác định dựa trên giá do cơ quan có thẩm quyền quy định. Cụ thể: Giá tính thuế đối với đất được căn cứ vào giá 1 m2 đất tại Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh công bố tại thời điểm tính thuế; Giá tính thuế đối với nhà được căn cứ vào giá nhà tính thuế do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm tính thuế trên cơ sở suất vốn đầu tư xây dựng do Bộ Xây dựng công bố. Việc tính thuế dựa trên giá do cơ quan có thẩm quyền ban hành sẽ đảm bảo tính đơn giản, khả thi, thuận lợi cho người nộp thuế trong việc kê khai thuế.
Không phải tính thuế theo giá hợp đồng
Bộ Tài chính đưa ra ví dụ cụ thể tính thuế 1 căn hộ, và nói rõ không đánh thuế theo giá trị mua bán.
Giả sử căn hộ chung cư để ở có diện tích 75 m2 tại một khu đô thị tại Hà Nội (nhà chung cư 20 tầng). Giá mua căn hộ chung cư theo hợp đồng mua bán là 2,5 tỷđ ồng. Giá đất tại bảng giá đất do UBND cấp tỉnh công bố đối với vị trí thửa đất xây dựng nhà chung cư là 10.000.000 đồng/m2. Suất vốn đầu tư xây dựng nhà chung cư do Bộ Xây dựng công bố (theo Quyết định số 706/QĐ-BXD ngày 30/6/2017) khoảng 9.710.000 đồng/m2 (áp dụng đối với nhà chung cư từ 18 tầng đến 20 tầng).
Theo dự thảo dự án Luật Thuế tài sản thì việc tính thuế tài sản sẽ không dựa trên giá mua căn nhà theo hợp đồng mua bán là 2,5 tỷ đồng mà giá tính thuế tài sản được xác định dựa trên giá do cơ quan có thẩm quyền quy định, cụ thể: Giá tính thuế đối với đất được căn cứ vào giá 1 m2 đất tại Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh công bố tại thời điểm tính thuế; Giá tính thuế đối với nhà được căn cứ vào giá nhà tính thuế do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm tính thuế trên cơ sở suất vốn đầu tư xây dựng do Bộ Xây dựng công bố. Việc tính thuế dựa trên giá do cơ quan có thẩm quyền ban hành sẽ đảm bảo tính đơn giản, khả thi, thuận lợi cho người nộp thuế trong việc kê khai thuế.
Ngoài ra, giá tính thuế tài sản được ổn định 5 năm (tính theo năm dương lịch) kể từ ngày Luật Thuế tài sản có hiệu lực thi hành (nghĩa là trong chu kỳ ổn định 5 năm nếu có thay đổi người nộp thuế hoặc thay đổi giá tính thuế thì cũng không phải xác định lại số thuế phải nộp cho thời gian còn lại của chu kỳ).
Tổng số thuế tài sản dự kiến phải nộp hằng năm đối với nhà, đất bằng số thuế tài sản phải nộp đối với đất cộng với số thuế tài sản phải nộp đối với nhà.
Cụ thể, Bộ Tài chính cũng cho biết, tại dự thảo dự án Luật Thuế tài sản quy định giá tính thuế đối với đất xây dựng nhà chung cư được xác định bằng giá 1 m2 đất tại Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh quy định nhân với diện tích nhà do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng nhân với hệ số xác định diện tích đất tính thuế (dự kiến Luật giao Chính phủ quy định hệ số xác định diện tích đất tính thuế đối với đất xây dựng nhà chung cư, trong đó hệ số xác định diện tích đất đối với trường hợp đểở dự kiến là 0,2%). Với căn hộ 75 m2 được tính như sau: 75 m2 x 10.000.000 đồng/m2 x 0,2 = 150.000.000 đồng.
Số thuế tài sản dự kiến phải nộp đối với đất xác định cho căn hộ chung cư trên (với mức thuế suất thuế tài sản dự kiến 0,4%): 150.000.000 đồng x 0,4% = 600.000 đồng/năm
Tại dự thảo dự án Luật Thuế tài sản quy định giá tính thuế đối với nhà xây dựng mới được xác định bằng giá 1 m2 nhà tính thuế do UBND cấp tỉnh quy định (trên cơ sở suất vốn đầu tư xây dựng do Bộ Xây dựng công bố) nhân (x) diện tích nhà do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng. Khi đó,
Giá tính thuế đối với nhà xác định cho căn hộ chung cư trên:
75 m2 x 9.710.000 đồng/m2 = 728.250.000 đồng
Với ngưỡng không chịu thuế là 700 triệu đồng thì căn hộ chung cư trên phải nộp thuế tài sản đối với nhà như sau:
Số thuế tài sản phải nộp đối với nhà xác định cho căn hộ chung cư trên (với mức thuế suất thuế tài sản dự kiến 0,4%) tính là 28.250.000 đồng x 0,4% = 113.000 đồng/năm
Như vậy, trường hợp khu chung mới được xây dựng và ngưỡng không chịu thuế đối với nhà là 700 triệu đồng thì số thuế tài sản phải nộp đối với đất là 600.000 đồng; số thuế phải nộp đối với nhà là 113.000 đồng. Tổng số thuế tài sản phải nộp đối với nhà, đất là 713.000 đồng/năm.
Trường hợp khu chung cư đã được đưa vào sử dụng 7 năm, số thuế tài sản dự kiến phải nộp đối với đất xác định cho căn hộ chung cư trên được xác định như trường hợp khu chung cư mới xây dựng.
Cụ thể, số thuế tài sản phải nộp dự kiến đối với đất xác định cho căn hộ chung cư trên (với mức thuế suất thuế tài sản dự kiến 0,4%) là 600.000 đồng/năm.
Tại dự thảo dự án Luật Thuế tài sản quy định giá tính thuế đối với nhà đã qua sử dụng được xác định bằng giá 1 m2 nhà tính thuế do UBND cấp tỉnh quy định (trên cơ sở suất vốn đầu tư xây dựng do Bộ Xây dựng công bố) nhân với diện tích nhà do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng nhân với tỉ lệ % chất lượng còn lại của nhà.
Hiện nay, UBND cấp tỉnh đang quy định tỉ lệ chất lượng còn lại của nhà để kê khai, nộp lệ phí trước bạ. Do đó, dự kiến tỉ lệ chất lượng còn lại của nhà để tính thuế tài sản sẽ giao cho UBND các tỉnh quy định (Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các bộ, ngành có liên quan hướng dẫn nguyên tắc xác định tỉ lệ chất lượng còn lại của nhà tại các văn bản dưới luật để các địa phương thực hiện thống nhất).
Tiếp thu các ý kiến đóng góp
Ngoài việc giải thích vấn đề kỹ thuật tính toán, Bộ Tài chính khẳng định, theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì đây là hồ sơ dự án Luật bước đầu gửi lấy ý kiến rộng rãi các cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu tác động trực tiếp của chính sách để làm cơ sở lập và hoàn thiện đề nghị xây dựng dự án Luật trình cấp có thẩm quyền xem xét trước khi trình Quốc hội bổ sung dự án Luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội. Bộ Tài chính ghi nhận các ý kiến tham gia để hoàn thiện hồ sơ dự án.
Dù chỉ là bước đầu xin ý kiến rộng rãi, nhưng dự thảo dự án Luật Thuế tài sản đã vấp phải nhiều ý kiến góp ý, trong đó có việc phải xem lại nguyên tắc, mục đích, tính hợp lý của loại thuế này. Nhiều chuyên gia cho rằng, Luật Thuế tài sản cần giữ vững mục đích điều tiết các tổ chức, cá nhân có nhiều nhà, đất, tài sản, chứ không nên vì tiện lợi cho quản lý và tăng thu mà mở rộng quá nhiều các đối tượng chịu thuế, bao gồm cả những người có thu nhập trung bình, thấp, trong xã hội.
Trong ngày 17/4, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản 3543/VPCP-PL truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tài sản. Trong đó, nêu rõ, việc Bộ Tài chính gửi xin ý kiến rộng rãi về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tài sản là thực hiện theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong giai đoạn nghiên cứu, đề xuất chính sách để đề nghị đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, chưa phải là xây dựng dự án Luật. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chưa xem xét, cho ý kiến đối với đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tài sản của Bộ Tài chính, vì theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh chỉ được trình Chính phủ xem xét, cho ý kiến sau khi đã lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan và được Bộ Tư pháp thẩm định.
Hiện nay, dư luận xã hội đang có nhiều ý kiến khác nhau về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tài sản. Để các cơ quan, tổ chức và nhân dân hiểu rõ quy trình theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật như nói trên và đóng góp tích cực vào đề nghị xây dựng dự án Luật, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính công khai quy trình nói trên; đồng thời phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền trong quá trình đề xuất chính sách, xây dựng các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật nói chung, dự án Luật này nói riêng, tạo sự đồng thuận trong xã hội.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các cơ quan, tổ chức, đặc biệt là ý kiến của đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của chính sách, tham khảo kinh nghiệm nước ngoài, đánh giá tác động của từng chính sách trong đề nghị xây dựng luật theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ về sự cần thiết xây dựng dự án Luật thuế tài sản và dự kiến các nội dung chính sách để Chính phủ xem xét, quyết định.
.