Dù chỉ mới đôi mươi, hay đã ngoài tuổi "cổ lai hy", những người vợ, người mẹ có đủ "Tứ đức": Công-Dung-Ngôn-Hạnh đều được vinh danh và trao tặng bằng khen. Việc tổ chức "vinh danh nàng dâu" độc đáo này của dòng họ Lương, ở thôn Mỹ Lợi, xã Vinh Mỹ, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên- Huế) không những tôn vinh công lao của người phụ nữ trong xã hội hiện đại mà còn góp phần gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống xa xưa...
Chúng tôi tìm về làng Mỹ Lợi vào một ngày tiết trời ấm áp của tháng 3 xứ Huế. Bên ngôi nhà thờ họ cổ kính nằm nép mình dưới những tán cây cổ thụ, cụ Lương Sáu, tộc trưởng dòng họ Lương, làng Mỹ Lợi niềm nở, kể chuyện "vinh danh nàng dâu" của dòng họ mình.
Cụ Sáu kể rằng: "Để dòng họ Lương lớn mạnh như ngày hôm nay, ngoài công sức của con, cháu trong họ, phải kể đến những người vợ, người mẹ suốt nhiều năm liền không ngại gian khó, hy sinh thay chồng (chồng tham gia cách mạng, đi kháng chiến-NV) nuôi con khôn lớn.
Để ghi nhớ công ơn của những người phụ nữ như thế, họ tộc quyết định lấy ngày giỗ tổ dòng họ là ngày 12-8 ÂL để vinh danh nàng dâu". Một trong những tấm gương "nàng dâu tứ đức" điển hình nhất của dòng họ Lương mà chúng tôi được nghe cụ Sáu kể lại đó là cụ Hầu Thị Thiếp (90 tuổi). Từ làng trên xóm dưới, cụ Thiếp "nổi tiếng" là người phụ nữ đức hạnh, mẫu mực khi chồng cụ là liệt sĩ Lương Trường, hy sinh trong kháng chiến chống Pháp lúc cụ vừa mới sinh hạ người con trai thứ tròn... ba ngày tuổi.
 |
| Nhiều nàng dâu ở tuổi “cổ lai hy” của dòng họ Lương được vinh danh và trao tặng bằng khen khi có công lao xây dựng gia đình, dòng họ và quê hương |
"Chồng hy sinh khi các con còn chưa biết nói, ấy thế mà cụ Thiếp đã thay chồng gánh vác việc nhà. Bằng nghề nuôi tằm, dệt lụa, cụ không những làm tròn bổn phận phụng dưỡng cha mẹ chồng mà nuôi các con khôn lớn, trưởng thành. Cụ Thiếp là người xứng đáng được cả dòng họ chúng tôi tôn vinh...", ông Lương Công Thông, thành viên Ban liên lạc dòng họ Lương còn cho biết thêm.
Không những thế, cụ Thiếp còn dạy các con dâu của mình sống hòa thuận, phải giữ nếp nhà bằng cách "lạt mềm buộc chặt" để các thành viên trong gia đình lúc nào cũng biết kính trên, nhường dưới; con cháu được học hành đầy đủ. Nhờ thế mà cụ có rất nhiều người cháu đã đỗ đạt vào các trường đại học trên cả nước. Trong đó, gia đình chị Trần Thị Bê (con dâu cụ Thiếp) vinh dự khi có đến 5 người con học tại trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng... Trong số 166 nàng dâu của dòng họ Lương được tổ chức vinh danh vào tháng 8/2013 thì chị Ðoàn Thị Nữ là một tấm gương điển hình vượt lên số phận. Chồng mất sớm khi tuổi đời vẫn còn thanh xuân, thế nhưng, bằng nghị lực và đức tính chịu thương chịu khó, chỉ với mấy sào hoa màu và ít phần ruộng, chị Nữ đã nuôi được 2 người con học đến đại học. Trong đó, con trai cả của chị vừa bảo vệ xong luận án Tiến sĩ và hiện đang làm việc tại Pháp.
Chị Nữ tâm sự: "Được dòng họ trao tấm bằng khen chính là sự động viên của dòng họ đối với những phận làm dâu như tôi. Vì thế mà chị em chúng tôi luôn bảo ban nhau cố gắng nhiều hơn trong việc nuôi dưỡng, giáo dục con cháu phải chăm lo học hành, biết giữ gìn phẩm hạnh để không hổ thẹn với ông bà, tổ tiên...".
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Minh Tuân, Trưởng phòng VHTT huyện Phú Lộc cho rằng: "Chuyện vinh danh nàng dâu của dòng họ Lương, làng Mỹ Lợi là một trong những việc làm hiếm thấy ở các địa phương vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế. Bởi qua đó, các thế hệ con cháu mới biết quý trọng, giữ gìn phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ mà có thể suốt cả cuộc đời, những người mẹ, người vợ như cụ Thiếp đã cố gắng bảo vệ và gìn giữ...".
Nói về việc "vinh danh nàng dâu" của dòng họ Lương, cụ Lương Sáu còn cho hay: "Việc vinh danh nàng dâu của dòng họ là một việc làm tốt đẹp, ghi nhận công lao đóng góp xây dựng gia đình và quê hương của người phụ nữ trong xã hội hiện đại. Vì thế mà dòng họ quyết định cứ 5 năm sẽ tổ chức lễ "vinh danh nàng dâu" một lần..."
.