Theo số liệu thống kê sơ bộ có, 5 năm trở lại đây, huyện Đô Lương có ít nhất 30 trường hợp tảo hôn, riêng từ đầu năm 2012 đến nay đã xảy ra 2 trường hợp tảo hôn.
Sau khi kết hôn xong, hầu hết các đôi vợ chồng "nhí" thường chưa thể sống tự lập vì tuổi còn quá trẻ. Những trường hợp được bố mẹ tách ra ở riêng thường gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống do chưa có kinh nghiệm về phát triển kinh tế, xây dựng gia đình. Nhiều trường hợp khi ra ở riêng lại không sống được với nhau dẫn đến ly hôn, gây khó khăn cho gia đình và chính quyền địa phương.
Có mặt tại nhà vợ chồng trẻ tuổi 16 Lương Thị S ở xã Môn Sơn (Con Cuông). Bà mẹ tuổi 16 có khuôn mặt khá xinh nhưng buồn rười rượi.
S. kể, do lực học kém nên đang học dở trung học phổ thông, S. đã bỏ học. Cũng trong thời gian này, S. quen và yêu rồi cưới khi mới 16 tuổi. Bắt đầu làm dâu khi mới hơn 16 tuổi, không nghề nghiệp, không vốn liếng, tuổi trăng tròn của S. đã phải bó mình trong bốn bức vách với việc cơm nước, giặt giũ, phục vụ gia đình chồng. Chồng S. đi làm ăn ở miền Nam, nửa năm trời mới về nhà một lần.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, phần lớn những thanh niên nếu nghỉ học đều lập gia đình, vì theo họ, kết hôn sớm sẽ nhanh ổn định cuộc sống. Những trường hợp như vậy ở một số xã trên địa bàn huyện Con Cuông cũng có nhiều biện pháp ngăn chặn nạn tảo hôn, từ khuyên nhủ, thuyết phục cha mẹ đến răn đe, cảnh cáo nhưng vẫn không có kết quả.
Có trường hợp, Công an xuống tận nơi xử phạt hành chính, buộc gia đình cam kết không tổ chức cưới hỏi cho con, nhưng vừa quay lưng, tiệc cưới lại tiếp tục tưng bừng.
16 tuổi Lương Thị S. đã vội vàng kết hôn
Cũng có một số xã đã có quy định, với những trường hợp tảo hôn, khai sinh quá hạn sẽ bị phạt tiền. Tuy nhiên, có rất nhiều cặp tự động về ở với nhau khi chưa đủ tuổi, lập gia đình, sinh con. Đợi đến khi nào đủ tuổi, con đã lớn họ mới đi đăng ký kết hôn, đồng thời khai sinh cho con để... không phạm luật.
Hiện nay, việc xử phạt nạn tảo hôn còn quá nhẹ, chỉ xử phạt hành chính cao nhất là 200.000 đ/lần. Số tiền này chẳng đáng là bao nên những gia đình tổ chức cưới gả con tuổi vị thành niên đều cộng gộp khoản này trong chi phí tổ chức đám cưới.
Do sự vào cuộc của các ngành chức năng còn yếu ớt, chưa tạo nên một chiến dịch, phong trào để lôi kéo nhiều ngành tham gia, ngành dân số còn đơn độc vận động “bằng miệng” nên hiệu quả không cao. Người dân chưa hiểu rõ về pháp luật và Luật Hôn nhân gia đình nên nạn tảo hôn vẫn tiếp tục xảy ra.
Hầu như ở xã nào trên địa bàn huyện Con Cuông cũng tồn tại nạn tảo hôn. Tuy nhiên, chính quyền cơ sở còn e dè trong việc thống kê, báo cáo đầy đủ do sợ ảnh hưởng đến thành tích, không được công nhận bản làng, xã văn hóa.
Trường Khuyên
.