Kỷ vật chiến trường trên nước bạn Lào

(Congannghean.vn)-Với hơn 20.000 tài liệu, hình ảnh, hiện vật đang được bảo quản, trưng bày, Bảo tàng Quân khu 4 là một khối di sản văn hóa quân sự khá đồ sộ lưu lại truyền thống hào hùng của quân và dân Quân khu 4 trong các cuộc chiến tranh vệ quốc cũng như xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong đó có gần 1.000 hiện vật, di vật được tìm thấy trên chiến trường nước bạn Lào. Mỗi hiện vật gắn với những kỷ niệm, những câu chuyện cảm động về tình đoàn kết keo sơn của 2 nước Việt - Lào.

Phòng trưng bày hiện vật về tình đoàn kết 2 nước Việt - Lào nằm trên tầng 2 của Bảo tàng Quân khu 4. Ở giữa khu trưng bày là câu thơ bất hủ của Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định mối quan hệ hữu nghị đặc biệt của 2 nước: “Việt - Lào 2 nước chúng ta/ Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”. Hiện nay, phong trưng bày đang lưu giữ nhiều tư liệu, hình ảnh, thước phim quý giá về quá trình Quân khu 4 thực hiện nhiệm vụ quốc tế trên nước bạn Lào.

Đoàn cán bộ quân sự Quân khu Xiêng Khoảng thăm Bảo tàng Quân khu 4 năm 1975

Theo đó, Quân khu 4 đã chi viện hơn 169.000 tấn hàng hóa kinh tế quốc phòng, góp phần giải phóng hàng trăm vạn dân, cùng nước bạn Lào giữ vững căn cứ kháng chiến, mở rộng vùng giải phóng liên hoàn Trung, Hạ, Thượng Lào. Trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, Bộ đội và chuyên gia quân sự Việt Nam luôn sát cánh cùng quân và dân Lào, giúp đỡ nước bạn Lào đấu tranh giải phóng đất nước. Trong cuộc chiến đấu gian khổ và ác liệt đó, hàng nhìn chiến sỹ của Bộ đội Việt Nam đã nằm lại trên nước bạn Lào vì nghĩa vụ quốc tế cao cả.

Cùng với phòng trưng bày hiện vật, nhà tưởng niệm và di vật liệt sỹ hiện đang trưng bày nhiều kỷ vật, hiện vật của Bộ đội Việt Nam trong quá trình thực hiện nghĩa vụ quốc tế trên nước bạn Lào; mối quan hệ, tình đoàn kết giữa 2 nước Việt - Lào cũng như tình cảm nhân dân Lào dành cho Bộ đội Việt Nam trong chiến tranh. Phần lớn những kỷ vật này được cán bộ làm công tác kiểm kê, sưu tầm mất nhiều thời gian tìm kiếm trên chiến trường nước bạn Lào trong những năm tháng kháng chiến. Sau khi hòa bình lập lại, nhiều di vật được Đội quy tập liệt sỹ, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Nghệ tìm thấy trong quá trình tìm kiếm hài cốt liệt sỹ trên nước bạn Lào và giao lại cho Bảo tàng Quân khu 4 tiếp nhận.

Với nhiều thế hệ CBCS làm công tác sưu tầm, kiểm kê, những năm tháng đi tìm kiếm di vật trên nước bạn Lào là những kỷ niệm không thể nào quên. Trong giai đoạn chiến tranh ác liệt, dưới làn mưa bom bão đạn, bước chân của người lính làm công tác sưu tầm đã in dấu trên khắp chiến trường Lào để tìm những hiện vật còn khét mùi thuốc súng, những lá cờ loang lổ vết đạn, thấm máu bao đồng chí đã hy sinh nhưng trong thời khắc cuối cùng vẫn nêu cao ý chí quật cường. Đó là khẩu súng B40 gắn liền với tên tuổi, những trận đánh nổi tiếng của chiến sỹ tình nguyện Đặng Quốc Phiến trong quá trình thực hiện nghĩa vụ quốc tế tại nước bạn Lào trong những năm kháng chiến chống Mỹ.

Là khẩu súng K50 của liệt sỹ Trần Danh Lư trong giờ phút hy sinh vẫn ôm chặt khẩu súng nhằm thẳng hướng quân thù… Mỗi hiện vật gắn với một câu chuyện, sự hy sinh cao cả của quân tình nguyện Việt Nam vì sự nghiệp giải phóng nước bạn Lào đã làm nên huyền thoại, góp phần tô thắm tình hữu nghị Việt - Lào “Mãi mãi xanh tươi - đời đời bền vững”. Đó là những tuýp đựng xôi, chiếc gùi lương thực thực phẩm… của những bà mẹ Lào tiếp tế cho Bộ đội, họ đã chẳng quản ngại hiểm nguy, vất vả cưu mang những đứa con Việt Nam trên đường hành quân chiến đấu, giờ đây trở thành những kỷ vật vô giá, thiêng liêng.

Đại tá Nguyễn Công Thành, Giám đốc Bảo tàng Quân khu 4 cho biết: Không chỉ giúp đỡ quân và dân Lào trong chiến tranh, được sự chỉ đạo của Bộ quốc phòng, Bộ chỉ huy Quân sự, Bảo tàng Quân khu 4 đã trao tặng nhiều kỷ vật và chịu trách nhiệm giúp đỡ nước bạn thiết kế hệ thống trưng bày ngoài trời cho Bảo tàng Liên minh chiến thắng Việt - Lào tại bản Đông, tỉnh Xa-vẳn-na-khẹt (Lào). Theo đó, Bảo tàng Quân khu 4 chịu trách nhiệm vận chuyển, lắp đặt, phục hồi nguyên trạng các hiện vật đưa từ Việt Nam sang Lào. Đây là những kỷ vật trong chiến tranh mà quân và dân 2 nước đã sử dụng, tham gia chiến đấu trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ tại chiến dịch Xa-vẳn-na-khẹt cũng như những chiến lợi phẩm của ta thu được của kẻ địch tại chiến trường Lào như máy bay MH1, xe tăng M48, xe RMC…

Trải qua hàng chục năm, quan hệ hữu nghị đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện của hai nước ngày càng được củng cố, tăng cường và đạt nhiều thành tựu to lớn trên mọi lĩnh vực. Những hiện vật như tái hiện quá trình đấu tranh gian khổ, hào hùng của quân ta trên nước bạn Lào đang được lưu giữ tại Bảo tàng Quân khu 4 sẽ là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ hệ trẻ biết ơn những cống hiến to lớn của thế hệ cha anh đi trước cũng như có trách nhiệm xây dựng, phát huy mối quan hệ hữu nghị bền vững của 2 dân tộc.