(Congannghean.vn)-Trong lúc san mặt bằng để xây khu tường bao khu vực lăng mộ, con cháu dòng họ Hoàng Hữu đã phát hiện 12 ngôi mộ cổ chỉ nằm cách mặt đất chưa đến 50cm.
Ông Hoàng Hữu Thành, con cháu dòng họ Hoàng Hữu cho biết, khi mọi người đang san mặt bằng tại khu vực đồi Chọ Niểu, thuộc xóm 8, xã Bồi Sơn thì vướng phải một vật cứng, phát ra tiếng kêu lớn. Cẩn thận bới “vật thể lạ” lên, mọi người phát hiện vật này được làm bằng đá vôi, rất nặng, kích thước khoảng 30x20 cm. Phía dưới “vật thể lạ” là một ít gỗ mục nát, đất đen. Xung quanh khu vực này, con cháu dòng họ Hoàng Hữu còn phát hiện thêm 11 ngôi mộ khác. Trong số đó có một ngôi mộ được cải táng, chất liệu tiểu rất giống với xi măng, có kích thước to hơn hẳn các loại tiểu thông thường, được đắp hình rồng nổi tứ phía, nắp tiểu hình chóp nón...
Điều đáng nói là, “vật thể lạ” có kích thước khá dày, nặng, bề ngoài nhẵn bóng, nhìn kỹ cũng không biết đó là vật gì. Khi dùng dao nạy khe ở giữa ra thì phát hiện đây là một tấm mộ chí, có hai mặt úp vào nhau, một mặt lồi, một mặt lõm, có rất nhiều chữ nho.
 |
| Hai mặt tấm bia mộ úp vào nhau |
Cho rằng, khu mộ có nhiều bí ẩn, liên quan đến những người có quyền cao chức trọng, vô chủ bị thất lạc, dòng họ Hoàng Hữu đã vẽ sơ đồ khu mộ, mua tiểu, cải táng lại tại một vị trí sát bên. Con cháu dòng họ Hoàng Hữu còn nhờ người dịch các dòng chữ nho được khắc trên tấm mộ chí với mong muốn tìm ra chủ nhân của khu lăng mộ.
Theo đó, mặt lồi mộ chí ghi: “Mộ của cụ Nguyễn, thôn Miếu Đường, xứ Bồi Sơn”. Mặt lõm ghi: “Cụ tên húy là Lương, tên chữ là Giao Đạt, người làng Nhân Hậu, xã Đặng Sơn, huyện Thanh Chương. Cụ lấy con gái thứ của ông Đặng Thuật Bảo, sinh được một con trai và 3 con gái; lấy tiếp người thiếp, sinh 4 con trai. Cụ làm chức Xã lại, hưởng thọ 67 tuổi. Trưởng nam Sinh Đồ Xã Chính là Nguyễn Đăng Cự, chôn cất cụ tại quê nhà. Sau này, người cháu đích tôn của cụ là Nguyễn Đăng Quý di cư tới thôn Miếu Đường, xã Bạch Đường. Năm Bính Tý cải táng cụ ở đây. Năm Giáp Thân, ông Nguyễn Đăng Quý phụng mệnh làm chức Hiến Phó ở xã Thanh Hoa, năm Đinh Hợi thì lập bia này”.
Ông Hoàng Hữu Thành cho biết thêm, khu vực phía dưới đồi Chọ Niểu trước đây có nhiều lăng mộ. Rất có thể, các ngôi mộ này đã được ai đó di dời từ khu vực phía dưới lên phía trên để xây dựng nhà ở, đến nay thì bị thất lạc, hoặc các ngôi mộ này không có cháu. Với mong muốn thân nhân của các ngôi mộ này tìm được hài cốt tổ tiên, dòng họ Hoàng Hữu đã cẩn thận cải táng lại các ngôi mộ này. “Hy vọng, ai là chủ nhân sẽ sớm tìm được hài cốt đưa về thờ phụng” - ông Thành cho biết.
.