Thời gian vừa qua, trên các phương tiện thông tin truyền thông, chúng ta đã không còn lạ lẫm với những trường hợp nữ sinh trở thành “mẹ” khi vẫn còn khoác trên mình chiếc áo đồng phục cấp 3, hay tình trạng các em dễ tìm đến cái chết vì nghĩ rằng bản thân không còn lối thoát khi vướng vào con đường tình yêu, tình dục quá sớm.
Điều này đang dóng lên hồi chuông báo động về vấn đề giáo dục giới tính cho một bộ phận học sinh - sinh viên trong nhà trường hiện nay.
Thực trạng báo động
Nữ sinh chuyển dạ và sinh con ngay sau giờ học môn thể dục; nữ sinh làm mẹ ở tuổi 14; học sinh lớp 8 mang bầu 7 tháng… là những thông tin mà chỉ cần một cái click chuột là chúng ta có thể thấy hiện ra hàng triệu kết quả tìm kiếm chỉ trong khoảng thời gian chưa đến 1 giây.
Đây được xem là một thực trạng nhức nhối của toàn xã hội. Thực tế cho thấy hiện nay, số lượng học sinh cấp 3, thậm chí là cả cấp 2 vướng vào chuyện tình cảm quá sớm. Đáng lo ngại hơn nữa là quan niệm về tình yêu, tình dục của các em rất đơn giản và dễ dãi. Điều này thể hiện rõ ở con số khoảng 1/3 bộ phận thanh niên ở độ tuổi 16 - 17 tuổi đã từng có quan hệ tình dục trong quá trình nảy sinh tình cảm với nhau.
Theo số liệu thống kê của Hội Kế hoạch hóa gia đình thì Việt Nam là một trong 5 nước dẫn đầu thế giới về tỷ lệ nạo phá thai với trung bình khoảng 1,2 - 1,6 triệu ca/năm.
Trong đó, số bạn trẻ ở độ tuổi vị thành niên - thanh niên chiếm hơn 20%, và con số này đang còn được dự đoán sẽ gia tăng trong thời gian tiếp theo. Có rất nhiều nguyên nhân được đưa ra phân tích, lý giải cho thực trạng đau lòng này nhưng trên tất cả đó là do các em chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản vị thành niên khi mà nhu cầu tâm sinh lý các em phát triển theo đúng quy luật sinh tồn tất yếu của con người.
Với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin thì những mối quan hệ nhanh chóng, chớp nhoáng của một bộ phận giới trẻ không phải là điều hiếm thấy.
Những buổi nói chuyện, trao đổi về giáo dục giới tính sẽ giúp các em tự tin, cởi mở hơn
Ở thời buổi hiện nay, chúng ta không khó để bắt gặp hình ảnh những cô cậu mặc áo đồng phục trắng tinh khôi dắt tay nhau vào nhà nghỉ hay rải rác đâu đó trong công viên, một số cặp “tình nhân” trẻ con ngang nhiên thể hiện tình cảm thân mật, gần gũi ngay giữa chốn đông người.
Các em lao vào tình yêu như con thiêu thân với quan niệm yêu và dâng hiến hết mình nhưng không bao giờ lường trước được hậu quả về sau sẽ ảnh hưởng đến tương lai của mình như thế nào.
Và những rào cản trong giáo dục giới tính
Ở các nước phương Tây giáo dục giới tính đưa vào nhà trường như một môn học bắt buộc. Học sinh được cung cấp kiến thức để có những hiểu biết cơ bản về quan hệ tình dục, tránh thai, sức khỏe sinh sản, nhu cầu và bản năng tình dục theo lứa tuổi.
Bên cạnh đó, trẻ vị thành niên còn được giáo dục về vai trò của mình trong xã hội tương lai, cách ứng xử khi trưởng thành và các em được hưởng một nền giáo dục bài bản, thiết thực và phù hợp. Còn đối với Việt Nam - một quốc gia mang đậm nét văn hóa của phương Đông thì việc đưa giáo dục giới tính vào trường học dường như vẫn còn là khái niệm lạ lẫm, mơ hồ ở mọi giai đoạn.
Việc người lớn quan niệm sai lầm rằng, giải đáp những thắc mắc của con trẻ về sức khỏe sinh sản vị thành niên hay việc chúng tìm hiểu qua mạng internet được xem như “vạch đường cho hươu chạy” vô hình trung đã tạo thành một bức tường ngăn, một rào cản lớn làm cho một bộ phận giới trẻ mang tâm lý ngại ngùng, không dám chia sẻ ngay cả với những người thân trong gia đình.
Không riêng gì các bậc phụ huynh mà ở môi trường giáo dục trong các nhà trường hiện nay, chúng ta phải thừa nhận một điều rằng giáo dục giới tính đang bị xem nhẹ. Nhiều thầy cô tỏ ra dè dặt, lúng túng khi đề cập đến vấn đề này.
Theo tìm hiểu của chúng tôi từ một số học sinh cấp 3, khi được hỏi về việc các em được giáo dục giới tính như thế nào ở trường học thì đa số học sinh đều có những câu trả lời tương tự nhau kiểu “thầy cô chỉ nói qua” hay “cô chỉ đọc như trong sách giáo khoa”. Chính điều này đã càng tạo nên sự xa cách giữa cô - trò và trò cảm thấy ngại ngùng khi chia sẻ những điều thắc mắc tế nhị, thầm kín đối với giáo viên của mình.
Cũng có nhiều trường xác định được tầm quan trọng và sự cần thiết của việc đưa giáo dục giới tính để học sinh tiếp cận, làm quen từ đó tác động sâu sắc, mạnh mẽ đến tư duy của các em. Tuy nhiên đó cũng không phải là điều dễ dàng.
Có một thực tế là hiện nay, ở Việt Nam giáo dục giới tính chỉ mới được đưa lồng vào một số môn học như Sinh hay Giáo dục công dân chứ chưa phải là một môn học riêng biệt, bắt buộc.
Do đó, ngoài số kiến thức ít ỏi được lồng ghép thì đòi hỏi nhà trường phải thường xuyên tổ chức những buổi học ngoại khóa bằng cách mời các chuyên gia, bác sỹ phụ trách đúng chuyên môn giáo dục giới tính về trực tiếp giảng dạy, nói chuyện với học sinh.
Nhưng khi nhắc đến vấn đề này thì “kinh phí để phục vụ cho các hoạt động là sự băn khoăn của nhiều trường. Bên cạnh đó, ở phần lớn các trường học hiện nay chưa có đội ngũ chuyên trách về y tế học đường mà chủ yếu là sử dụng các nhân viên kiêm nhiệm. Mà một khi sử dụng kiêm nhiệm là đồng nghĩa với việc không có đầy đủ những kiến thức về y tế học đường nói chung và giáo dục giới tính nói riêng” - ông Nguyễn Trọng Hoàn, Phó Chánh văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An chia sẻ.
Trên tất cả mọi hình ảnh, mọi lời cảnh báo, những con số đang có xu hướng ngày càng gia tăng về các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản vị thành niên chính là một thực trạng nhức nhối của toàn xã hội hiện nay. Hơn bao giờ hết, giáo dục giới tính đang là vấn đề cấp thiết, nóng bỏng mà ngành giáo dục cần phải có sự quan tâm đặc biệt và chú trọng hơn nữa.
Thiết nghĩ, trong thời gian tới nên đưa giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản vào trong nhà trường như một môn học bắt buộc. Bên cạnh đó, để học sinh có thể trải lòng, sẻ chia thì trước hết cần sự nhìn nhận đúng đắn từ phía gia đình, nhà trường và xã hội. Có như thế các em mới có thể tự tin trang bị cho mình đầy đủ các kiến thức, kỹ năng để tự làm chủ và điều chỉnh được hành vi, tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
Ngọc Anh
.