Sáng ngày 11/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ, Quốc hội họp phiên toàn thể hội trường, thảo luận về dự án Luật Lực lượng dự bị động viên.
 |
| Toàn cảnh cuộc họp Quốc hội sáng ngày 11/6 |
Thảo luận tại hội trường các đại biểu đánh giá cao sự chuẩn bị của cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra dự án Luật; bày tỏ tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Lực lượng dự bị động viên (LLDBĐV) như Tờ trình của Chính phủ cũng như các nội dung thẩm tra; đồng thời nhấn mạnh việc xây dựng Luật nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình hiện nay, cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến LLDBĐV, khắc phục những vướng mắc, bất cập và hạn chế sau hơn 20 năm thực hiện Pháp lệnh về LLDBĐV, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của dự thảo Luật với hệ thống pháp luật, nhất là các luật điều chỉnh quan hệ xã hội trong trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh, tạo hành lang pháp lý đầy đủ để LLDBĐV hoạt động hiệu quả, hiệu lực.
Bên cạnh đó, các đại biểu cũng tập trung cho ý kiến về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, giải thích từ ngữ, nguyên tắc xây dựng, huy động LLDBĐV; bảo đảm cân đối quyền và nghĩa vụ của quân nhân dự bị; đăng ký, quản lý phương tiện kỹ thuật (Điều 12); căn cứ pháp luật và tính khả thi của các quy định về đăng ký, quản lý, sắp xếp, huy động phương tiện kỹ thuật trong dự thảo Luật; các trường hợp huy động lực lượng dự bị động viên (Điều 25); thẩm quyền huy động lực lượng dự bị động viên khi thực hiện lệnh tổng động viên hoặc lệnh động viên cục bộ và trong chiến tranh (Điều 27); chế độ, chính sách và chế độ trợ cấp đối với quân nhân dự bị và gia đình quân nhân dự bị trong thời gian tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu (Điều 33 và Điều 34)…
 |
| Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp toàn thể |
Đại biểu Nguyễn Phương Tuấn – Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu lại tên của dự thảo Luật bảo đảm bao quát phạm vi điều chỉnh bao gồm cả người và phương tiện kỹ thuật; cũng như cân nhắc nội dung tại điều luật về giải thích từ ngữ LLDBĐV là gì. Đại biểu cho rằng, quy định đăng kí lực lượng dự bị động viên của dự thảo cần được cân nhắc cho phù hợp với quy định của Hiến pháp 2013, các chủ trương, nghị quyết của Đảng. Theo quy định tại Điều 65. Điều 66 Hiến pháp 2013 và Chỉ thị 16 của Trung ương quy định, LLDBĐV chỉ là con người. Việc quy định LLDBĐV là con người cũng sẽ phù hợp với quy định về nguyên tắc xây dựng, huy động LLDBĐV được quy định tại Điều 4 dự thảo. Nếu quy định LLDBĐV gồm cả phương tiện kỹ thuật của nền kinh tế quốc dân là chưa phù hợp với nguyên tắc mà dự thảo Luật đề ra.
Đại biểu cũng đề nghị cần xây dựng cơ chế phù hợp trong xây dựng, quản lý LLDBĐV, quân nhân dự bị. Bởi những đối tượng này phần lớn là quân nhân xuất ngũ về địa phương, làm việc tại doanh nghiệp, tổ chức kinh tế khi huy động tham gia LLDBĐV sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu quân nhân dự bị tham gia vào LLDBĐV chấp hành thời gian huấn luận thì sẽ bị doanh nghiệp chấp dứt hợp đồng, mất việc làm; còn nếu không chấp hành thời gian tham gia huấn luyện thì lại không tuân thủ quy đinh pháp luật và bị cấp có thẩm quyền xử lý. Đại biểu Nguyễn Phương Tuấn cho rằng vấn đề đặt ra là dự thảo Luật không có quy định về cơ quan nào đứng ra bảo vệ quyền lợi cho người lao động tham gia LLDBĐV.
Cùng quan điểm, đại biểu Tống Thanh Bình – Đoàn ĐBQH tỉnh Lai Châu cho rằng LLDBĐV ở đây chỉ nên hiểu là con người. Do đó, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo xem xét bỏ nội dung LLDBĐV là phương tiện kỹ thuật của nền kinh tế quốc dân trong giải thích từ ngữ.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thanh Xuân – Đoàn ĐBQH Tp. Cần Thơ, phát biểu ý kiến |
Đại biểu Nguyễn Thanh Xuân – Đoàn ĐBQH Tp. Cần Thơ cũng cho rằng đối tượng điều chỉnh của dự thảo Luật là cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến LLDBĐV là chưa sát với nội dung của dự thảo luật cũng như phạm vi điều chỉnh, do đó cần điều chỉnh lại đối tượng áp dụng là “Luật này áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến xây dựng, huy động LLDBĐV, liên quan đến việc thực hiện chế độ,c hính sách, đảm bảo kinh phí trong xây dựng, huy động LLDBĐV” để bảo đảm tính bao quát. Cùng với đó, nguyên tắc xây dựng, huy động LLDBĐV tại Điều 4 dự thảo luật đề nghị bổ sung nội dung xây dựng LLDBĐV hùng hậu bảo đảm xây dựng lực lượng quốc phòng toàn dân trong tình hình mới.
Đại biểu Nguyễn Thanh Xuân cũng đề nghị Ban soạn thảo rà soát để có quy định cân đối giữa quyền và nghĩa vụ của quân nhân dự bị bởi dự thảo luật có quy định về nghĩa vụ mà không có quy định về quyền. Mặc dù nội dung dự thảo có quy định về chế độ, chính sách dành cho LLDBĐV nhưng việc thiếu vằng điều luật về quyền là chưa thể hiện được hết tinh thần của Hiến pháp là bảo vệ tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và quyền cao quý của công dân, tạo ra sự mất cân bằng về quyền và nghĩa vụ, do đó cần có bổ sung cho phù hợp.
 |
| Đại biểu Nguyễn Mai Bộ - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang, phát biểu ý kiến |
Phát biểu tranh luận, đại biểu Nguyễn Mai Bộ - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang bày tỏ đồng tình với cách đặt vấn đề của đại biểu Nguyễn Phương Tuấn về tên của luật, song đại biểu Nguyễn Mai Bộ không đồng tình với quan điểm cho rằng không cần thiết phải quy định về phương tiện kỹ thuật là LLDBĐV. Đại biểu Nguyễn Mai Bộ cho rằng vấn đề này cần phải lưu tâm đến mối quan hệ giữa Luật Quốc phòng và Luật LLDBĐV. Trong đó Luật Quốc phòng là luật quy định chung có quy định về tổng động viên và động viên cục bộ và quy định về thiết quân luật. Theo đó quy định trong khi tổng động viên và động viên cục bộ thì quân đội, lực lượng thường trực được bổ sung phương tiện kỹ thuật và khi thiết quân luật thì quân đội quản lý địa bàn được huy động lực lượng. Luật LLDBĐV là luật con để triển khai tinh thần của Luật Quốc phòng. Ngoài ra ở Luật Trưng mua, trưng dụng có quy định khi cần thiết phải trưng mua, trưng dụng tài sản phục vụ nhiệm vụ quốc phòng an ninh thì cấp từ UBND tỉnh trở lên có quyền trưng mua, trưng dụng. Từ các quy định trên cùng với thực tiễn tình hình đất nước, thực tiễn sử lý một số tình huống phát sinh từ vấn đề trật tự an toàn xã hội có nguy cơ biến thành tình huống quốc phòng thì dự thảo Luật có quy định huy động, bổ sung phương tiện kỹ thuật quân sự trong trường hợp cần thiết là có lý và đáp ứng nhu cầu.
 |
| Đại biểu Nguyễn Sĩ Hội – Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An, phát biểu ý kiến |
Trao đổi thêm về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Sĩ Hội – Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An nêu rõ, Điều 66 Hiến pháp quy định Nhà nước xây dựng lực lượng quân đội chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, có lực lượng thường trực, có lực lượng dự bị động viên hùng hậu, có lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh và rộng khắp là nòng cốt cho thực hiện nhiệm vụ quốc phòng. Pháp lệnh LLDB ĐV thực hiện 20 năm đã đi vào cuộc sống, thực hiện ổn định có quy định LLDBĐV gồm quân nhân dự bị và phương tiện kỹ thuật đã xếp trong kế hoạch trong bổ sung lực lượng thường trực quân đội. Do đó, nội hàm và các thể hiện của dự thảo Luật về LLDBĐV là hợp lý.
 |
| Đại biểu Nguyễn Minh Sơn – Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang, phát biểu ý kiến |
Theo đại biểu Nguyễn Minh Sơn – Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang, dự thảo luật vẫn có quy định quản lý LLDBĐV theo phương thức truyền thống, thủ công như sổ đăng ký, cấp giấy chứng nhận đăng ký…Để đáp ứng yêu cầu của thời đại mới, thực hiện cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhà nước, góp phần khắc phục hạn chế trong công tác quản lý quân nhân dự bị và phương tiện kỹ thuật, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo bổ sung quy định thiết lấp cơ sở dữ liệu và thực hiện số hóa thông tin về LLDBĐV, giao Bộ Quốc phòng xây dựng cập nhật và theo dõi cơ sở dữ liệu và các cơ quan đơn vị, địa phương phối hợp cập nhật, theo dõi, bổ sung cơ sở dữ liệu.
Tại phiên họp, các đại biểu cũng đã nghe Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm./.